Mk IV Churchill
Z Wikipedii
Infantry Tank IV Churchill | |
Czołg Churchill IV w akcji | |
Dane podstawowe | |
Państwo | Wielka Brytania |
Trakcja | gąsienicowa |
Typ | ciężki czołg piechoty |
Załoga | 5 |
Historia | |
Prototyp | 1940 |
Lata produkcji | 1941 – 1945 |
Wycofanie ze służby | 1952 |
Dane techniczne | |
Silnik | 2 silniki gaźnikowe Bedford |
Moc | 350 KM |
Transmisja | mechaniczna |
Wymiary | |
Długość maks. | 7,30 m |
Szerokość | 3,00 m |
Wysokość | 2,80 m |
Masa | |
Masa bojowa | 38 500 kg |
Opancerzenie | |
Grubość pancerza | 16 – 102 mm |
Osiągi | |
Prędkości maksymalne | |
Na drodze | 24 km/h |
W terenie | 13 km/h |
Zdolność pokonywania przeszkód | |
Zasięg | 90 km |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
Artyleryjskie | 1 armata QF kal. 57 mm |
Strzeleckie | 2 karabiny maszynowe Besa kal. 7,92 mm |
Użytkownicy | |
Wielka Brytania, Kanada, Polska, ZSRR |
Infantry Tank Churchill (A22) – angielski ciężki czołg piechoty z okresu II wojny światowej. Był jednym z najlepiej opancerzonych czołgów tego okresu, stanowił też bazę dla wielu innych specjalistycznych pojazdów. Został nazwany na cześć premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla.
Spis treści |
[edytuj] Historia projektu
Ewaukujące się z Dunkierki po klęsce Francji w 1940 Brytyjskie Siły Ekspedycyjne (British Expeditionary Force – BEF) zostały zmuszone do porzucenia praktycznie całego sprzętu ciężkiego, w tym czołgów. Uruchomiono nowy program rozwoju broni pancernej, proponując budowę czołgu A20, zaprojektowanego jeszcze przez rozpoczęciem II wojny światowej z myślą o pozycyjnej wojnie okopowej. Był to bardzo powolny, ciężki czołg, będący w stanie pokonać zrytą kraterami "ziemię niczyją", ale zdecydowanie nie nadawał się po prowadzenia nowoczesnej wojny manewrowej. W 1940 projekt zmodyfikowano i tak powstał czołg A22 – Churchill.
Okazało się, że A22 został wprowadzony do produkcji przedwcześnie, bez przeprowadzenia odpowiednich testów polowych i jego debiut bojowy pod Dieppe był nadzwyczaj nieudany. Po wielu modyfikacjach mających na celu poprawienie jakości wozu, Churchill okazał się konstrukcją całkiem udaną i z powodzeniem wziął udział w walkach w Afryce Północnej. Żołnierze cenili zwłaszcza jego mocne opancerzenie, stosunkowo niską sylwetkę i zdolność pokonywania przeszkód terenowych, minusami było kiepskie uzbrojenie i niska prędkość maksymalna. W późniejszym okresie czołgi Churchill brały udział w walkach we Włoszech i Europie Zachodniej.
Czołgi Mk IV Churchill II były w latach 1941-42 na wyposażeniu PSZ w Wielkiej Brytanii, była w nie uzbrojona 16 Brygada Czołgów. Maksymalną liczbę 30 pojazdów brygada posiadała w maju 1942r [1].
Podczas wojny powstało wiele modeli samego czołgu i innych konstrukcji na nim opartych. Pod koniec wojny niektóre modele Churchilla były opancerzone mocniej niż niemiecki czołg ciężki Tygrys.
Czołg używany był także po zakończeniu II wojny, brał m.in. udział w konflikcie koreańskim (wersja z miotaczem ognia i mosty pontonowe).
[edytuj] Wersje rozwojowe
W nawiasach podano liczbę wyprodukowanych modeli.
- Churchill I (303)
Pierwsza wersja produkcyjna uzbrojona była w działo dwufuntowe w wieży oraz karabin maszynowy i haubicę 76,2 mm w kadłubie czołgu. Odznaczała się niską jakością wykonania i sprawiala wiele problemów mechanicznych. Był to główny czołg użyty przez wojska kanadyjskie podczas lądowania pod Dieppe.
- Churchill II (1,127)
Znany także jako Churchill Ia – w celu zmniejszenia kosztów produkcji usunięto haubicę zamontowaną w kadłubie, a w to miejsce zamontowano drugi karabin maszynowy.
- Churchill IIcs (close support – bliskiego wspomagania) –
znany także jako Churchill II, uzbrojony w armatę w kadłubie i haubicę w wieży, bardzo krótka seria produkcyjna.
- Churchill III (675)
Pierwsza poważna zmiana uzbrojenia, ostatecznie usunięto montowaną z kadłubie haubicę, a czołg przezbrojono w armatę sześciofuntową (57 mm). W odróżnieniu od wcześniejszych wersji miał spawaną wieżę.
- Churchill IV (1,622)
Najdłuższa seria produkcyjna, jedyną znaczącą zmianą w porównaniu z wersją III było zastosowanie tańszyej i łatwiejszej w produkcji odlewanej wieży.
- Churchill V (241)
Churchill III/IV' uzbrojony w haubicę 95 mm zamiast armaty 57 mm.
- Churchill VI (200)
Krótka seria uzbrojona w standardowe działo kal. 75 mm Mk. V, produkcja została szybko zakończona w związku z wprowadzeniem wersji VII i przezbrajaniem wersji III/IV na armatę 75 mm.
- Churchill VII (1,600 razem z wersją XIII)
Zwiększono szerokość czołgu i znacznie poprawiono opancerzenie, uzbrojony w armatę 75 mm. Znany także jako Heavy Churchill, wszedł na wyposażenie armii podczas bitwy o Normandię, w 1945 zmieniono jego oficjalne oznaczenie na A42.
- Churchill VIII
Churchill VII uzbrojony w haubicę 95 mm.
- Churchill IX
Churchill III/IV z opancerzeniem i armatą wersji VII, w niektórych egzemplarzach zachowano oryginalną wieżę, te modele były znane jako IX LT.
- Churchill X
Model VI z pancerzem wersji VII.
- Churchill XI
Model V z pancerzem wersji VII.
- Churchill OKE
Model II z miotaczem ognia zamontowanym w miejscu karabinu maszynowego, trzy z nich wzięły udział w rajdzie pod Dieppe, ale zostały szybko zniszczone.
- Churchill 75mm
Model III/IV z wieżą zdjętą ze zniszczonych czołgów M4 Sherman uzbrojonych w amerykańskie działo 75 mm lub z ich oryginalną armatą przekalibrowaną na 75 mm. Większość tak zmodyfikowanych czołgów było w wersji IV, a więc ten model był praktycznie identyczny z VI.
- Churchill AVRE (Armoured Vehicle Royal Engineers – opancerzony pojazd inżynieryjny)
Churchill III/IV uzbrojony w 290 mm moździerz "Spigot" strzelający 20 kg pociskami zwanymi jako "flying dustbin" (latający kosz na śmieci), zaprojektowany do szybkiego niszczenia fortyfikacji na podstawie doświadczeń zebranych w podczas walk pod Dieppe. Powstały różne wersje tego modelu z rozmaitym sprzętem specjalistycznym jak trał minowy, urządzenia do szybkiego kładzenia ścieżek, zasypywania lejów bombowych itp.
- Churchill ARK
Bezwieżowy Churchill z dwoma ruchomymi rampami zamontowanymi z przodu i tyłu kadłuba tworzący ruchomy most.
- Churchill Crocodile (800)
Churchill VII uzbrojony w miotacz ognia zamiast karabinu maszynowego, paliwo do miotacza znajdowało się w małej, opancerzonej przyczepie ciągniętej za czołgiem, jeden z tzw. Hobart's Funnies.
[edytuj] Inne projekty
Na podwoziu Churchilla zaprojektowano dwa inne czołgi Black Prince i Tortoise.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Infantry Tank A22 Churchill
- LemaireSoft
- OnWar: Churchill I Churchill IV Churchill VII
- Pojazdy II wojny światowej
[edytuj] Przypisy
- ↑ Janusz Magnuski Wozy bojowe Polskich Sił Zbrojnych 1940-1946, Wydawnictwo Lampart, Warszawa 1998
Czołgi lekkie | |
---|---|
Carden Loyd • Vickers 6-Ton • Light Tank Mk II, Mk III, Mk IV, Mk V, Mk VI • Tetrarch Mk VII • Harry Hopkins Mk VIII |
|
Czołgi pościgowe (Czołgi szybkie) | |
Cruiser Mk I, Mk II, Mk III, Mk IV • Covenanter • Crusader • Cavalier • Centaur/Cromwell • Challenger • Comet • Ram • Sentinel |
|
Czołgi piechoty | Czołgi średnie |
Matilda Mk I • Matilda Mk II • Mk III Valentine • Mk IV Churchill |
|
Opancerzone samochody rozpoznawcze | Lekkie opancerzone samochody zwiadowcze |
SC Daimler Dingo • SC Ford Lynx • SC Humber |
LRC Standard Beaverette • LRC Humber • LRC Morris • LRC GM Otter |
Samochody pancerne | |
AC AEC • AC Coventry • AC Daimler • AC (GM) Fox • AC Guy • AC Humber • AC Lanchester • AC Marmon-Harrington • AC Rolls Royce |
|
Działa samobieżne | Niszczyciele czołgów |
Gąsienicowe transportery opancerzone | Kołowe transportery opancerzone |
Inne pojazdy | |
Pojazdy prototypowe i eksperymentalne | |
Alecto • Avenger • Black Prince • Centurion • Excelsior • Rhino • TOG1 • TOG2 • Tortoise • Valiant • Light Tank Mk VII |