Kość słoniowa
Z Wikipedii
Kość słoniowa – pierwotnie kością słoniową nazywano wyłącznie ciosy czyli siekacze słoni (w tym mamutów), obecnie termin ten[potrzebne źródło] odnosi się również do kłów morsa i hipopotama, zębów kaszalota, siekaczy narwala i dzikiej świni. Od wielu lat zgodnie z konwencją CITES handel oraz przewożenie przez granicę kości słoniowej pochodzącej od zwierząt zagrożonych wyginięciem (zwłaszcza słoni oraz nosorożców) jest zabroniony.
Spis treści |
[edytuj] Właściwości
- Wzór chemiczny: fosforan wapnia
- Układ krystalograficzny:
- Twardość: 2-3
- Gęstość: 1,7-2,0
- Rysa: biała
- Barwa: biała lekko żółta
- Przełam: włóknisty
- Stopień przezroczystości: przeświecający do nieprzezroczystego
- Współczynnik załamania światła: 1,54
- Widmo absorpcyjne : nie interpretuje się
- Luminescencja : niebieska w różnych odcieniach i różnej intensywności
Spotykana jest w odmianie miękkiej (o mlecznej barwie i nieprzejrzystej) i twardej (mało przejrzystej, początkowo żółtawej, czerwonawej lub zielonkawej, żółknącej pod wpływem powietrza).
[edytuj] Historia
Od starożytności używana do wytwarzania ozdób i drobnych przedmiotów użytkowych. Stosowanie jej zmalało w okresie renesansu, by powrócić w XVII i XVIII wieku. Wtedy to, obok dotychczasowych zastosowań, zaczęto używać kość słoniową do inkrustacji i jako podłoże pod malowane miniatury.
Od końca XIX wieku stosowano sztuczną kość słoniową - phytelephas - do wyrobu galanterii. W XIX w. i w pierwszych dekadach XX w. dobrze zachowane ciosy mamutów (zwane błędnie kłami) z Syberii pozyskiwano na dużą skalę jako odmianę kości słoniowej. Na przełomie XIX/XX w. w Rosji skupiono przeszło 30 ton kości słoniowej z mamuta. Różniła się ona od kości słoniowej ze współczesnych słoni bardziej białą barwą, z lekkim odcieniem niebieskim.
[edytuj] Miejsca występowania
- Afryka: Kenia, Sudan itp.
- Azja: Birma, Tajlandia, Sumatra, Indie.
- Azja: północna Syberia (kość mamucia)
[edytuj] Zastosowanie
- używana w sztuce
- cenny i poszukiwany surowiec jubilerski
- do wyrobu drobnych przedmiotów artystycznych, biżuterii, drobnych rzeźb
- jako zewnętrzna powłoka klawiszy fortepianowych.