Jan Jędrzej Borch

Z Wikipedii

Jan Jędrzej Józef Borch herbu Trzy Kawki - 1715-1780, kanclerz wielki koronny, podkanclerzy koronny.

Pochodził ze spolszczonej rodziny inflanckiej. Był posłem w 1735, 1758, 1760, 1761, 1762, 1764. Od 1758 związał się z księciem Kurlandii Karolem Krystianem.

W 1763 posłował do Rosji w sprawach kurlandzkich. W roku 1740 książę Kurlandii i Semigalii Ernest Jan Biron został wygnany na Sybir, a Kurlandia dostała się pod wpływy Sasów. Wprawdzie stany kurlandzkie powołały (1741) na tron Ludwika Ernesta Brunszwickiego, ale reakcja Polski na tę decyzję była negatywna. Po walkach doszło do wyboru (1758) księcia saskiego Karola Krystiana, polskiego królewicza (syna Augusta III). Tymczasem Biron powrócił z wygnania, a gdy Katarzyna II Wielka zażądała zwrócenia mu wszystkich urzędów, Karol został zmuszony do ustąpienia (1763).

Borch bezskutecznie protestował przeciw usunięciu Karola w Petersburgu, przy okazji przekonując się naocznie o poparciu jakim cieszy się w u Katarzyny II, Stanisław Poniatowski, (niedługo już (1764) król Polski). W 1764 Polska nadała tytuł księcia Kurlandii Bironowi.

W 1767 przyjął podkanclerstwo koronne. Biernie popierał konfederację barską, sprzeciwił się sekwestracji dóbr Pułaskich przez Rosjan. Gdy poseł rosyjski Michaił Wołkoński groził mu aresztem, Borch replikował mu głośno : "zginąć od miecza konfederacji byłoby hańbą, od miecza ambasadorskiego zaszczytem". W 1770 jego dobra zasekwestrowali Rosjanie. W 1775 został wojewodą inflanckim. W 1780 mianowany został kanclerzem wielkim koronnym.

[edytuj] Źródła

• Historia Dyplomacji Polskiej, tom II 1572-1795 pod red. Zbigniewa Wójcika, PWN Warszawa 1982, s. 387.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Jan Andrzej Józef Borch h. Trzy Kawki