Emanuel Mink
Z Wikipedii
Emanuel Mink, pseudonim Mundek (ur. 23 kwietnia 1910 w Tomaszowie Mazowieckim, zm. 29 marca 2008 w Paryżu) – polski działacz komunistyczny żydowskiego pochodzenia, stolarz, uczestnik hiszpańskiej wojny domowej oraz francuskiego ruchu oporu w czasie II wojny światowej. Honorowy obywatel demokratycznej Hiszpanii.
Był członkiem Komunistycznej Partii Polski, za co był więziony w okresie II Rzeczypospolitej. Uczestnik Spartakiady w Barcelonie, jako członek żydowskiej drużyny piłkarskiej. Po wybuchu wojny domowej w Hiszpanii, jeszcze przed powołaniem sił międzynarodowych stawił się jako jeden z trzech pierwszych zagranicznych ochotników do obrony Republiki. Według syna Emanuela Minka, Jerzego jego ojciec poza pobudkami typowo ideologicznymi kierował się przede wszystkim myślą o tym iż wojna ta będzie pierwszym zbrojnym oporem żydów przeciwko faszyzmowi. Uczestniczył w obronie Madrytu. Był członkiem kompanii żydowskiej im. Naftalego Botwina w składzie XIII Brygady Międzynarodowej im. Jarosława Dąbrowskiego. Dwukrotnie ciężko ranny. Po walkach nad rzeką Ebro, gdy jego kompania utraciła ok. 80% żołnierzy, dokonał jej odbudowy i objął dowództwo jako ostatni jej komendant. Po zakończeniu działań wojennych internowany przez Francuzów. Zwolniony na początku 1941 roku, w celu pomocy przy organizacji pierwszych oddziałów francuskiego ruchu oporu. Aresztowany podczas łapanki na Żydów w Paryżu w sierpniu tego samego roku, trafił do obozu w Drancy, skąd został deportowany w pierwszym transporcie Żydów z Francji do obozu zagłady Auschwitz-Birkenau, gdzie otrzymał nr obozowy 28413. Wyzwolenia doczekał w niemieckim obozie na terenie Alzacji.
Do Polski powrócił w 1950 roku. Jako kapitan UB, do 1964 roku, pracował jako inspektor sanitarny Sekcji Druk. Papieru i przetw. W 1969 roku wyemigrował z Polski do Francji, w wyniku antysemickiej kampanii będącej następstwem wydarzeń marcowych.
Był prawdopodobnie jednym z ostatnich ”dąbrowszczaków”. Według informacji uzyskanych w kwietniu 2007 roku, przez Tygodnik Powszechny w Polsce emerytury pobierało jeszcze ok. 25 weteranów w wojny w Hiszpanii w tym wdowy. We Francji żyło w tym okresie dwóch ”dąbrowszczaków”, w tym Emanuel Mink.
[edytuj] Odznaczenia
- Kawaler de l’ Ordre National du Merite