Edward Adelbert Doisy
Z Wikipedii
Edward Adelbert Doisy (ur. 3 listopada 1893, zm. 23 października 1986) – amerykański biochemik, laureat Nagrody Nobla w roku 1943.
Spis treści |
[edytuj] Edukacja
Edward Adelbert Doisy urodził się w Hume w stanie Illinois. Był synem Edwarda Perez i jego żony Ady. Wykształcenie zdobył na Uniwersytecie Illinois – studia ukończył w 1914, a stopień magistra uzyskał w 1916. Następnie był absolwentem Uniwersytetu Harvarda, gdzie w 1920 uzyskał stopień doktora medycyny.
Od 1915 do 1917 był asystentem biochemii w Szkole Medycznej Uniwersytetu Harvarda, a od 1917 do 1919 służył w Wojskowym Higienicznym Korpusie Stanów Zjednoczonych. Od 1919 do 1923 był asystentem, wykładowcą i profesorem nadzwyczajnym wydziału medycyny na Uniwersytecie Waszyngtońskim w St. Louis. W 1923 został profesorem biochemii na Uniwersytecie w St. Louis. Następnego roku otrzymał awans na dyrektora wydziału biochemii.
[edytuj] Prowadzone badania
Edward Adelbert Doisy w swoich badaniach koncentrował się głównie nad biochemicznymi studiami hormonów płciowych i witaminami K 1 i K2. W Szkole Medycznej w St. Louis pracował wspólnie z Edgarem Allen nad techniką oczyszczania cytologi pochwy dla dużej potencji hormonów estrogennych w szczurzych jajnikach.
W latach 1929-1930 Doisy wyizolował estrogen. Dokonanie to zbiegło się z takim samym wyczynem niemieckiego uczonego Adolfem Butenandt w Niemczech.
W 1936, przy współpracy z MacCorquodale i Thayerem, wyodrębnił najaktywniejszy estrogen: estradiol od jajników świni i oszacował jego koncentrację w roztworze folikuliny.
W 1939 wyizolował witamina K, która została odkryta w 1935, przez Henrika Dama w bylinie Lucernie siewnej. Witamina K została wówczas wyizolowana w prawie czystej formie jako żółty olejek przez Dama, we współpracy z Paulem Karrer.
W 1940 Doisy, wraz z Thayerem, MacCorquodalem, McKee i Binkleyem, studiował strukturę witaminy K i rozróżnił od niej witaminę K 1, którą odizolował od byliny i witaminę K 2, odizolowaną od mięsa ryby, która miała podobne działanie do witaminy K1, lecz różniła się budową.
Witamina K została zsyntetyzowana w 1939 roku przez Louisa Frederick Fiesera, Almquista i Klose oraz przez Edwarda Doisy i jego współpracowników. Dodatkowo, Doisy ulepszył metody użyte do izolowania i identyfikacji insuliny, prowadził ważne badania nad znajomością antybiotyków i systemów odpornościowych krwi oraz metabolizmu kwasu żółciowego.
W roku 1943 za pracę nad witaminą K, Doisy i Tama razem otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny.
[edytuj] Życie prywatne
Edward Adelbert Doisy poślubił Alice Ackert w 1918. Razem mieszkali w St. Louis. Ich synami byli Edward A. Jr., Robert, Filip i Ryszard.
[edytuj] Nagrody i wyróżnienia
Edward Adelbert Doisy prócz kilka medali i nagród otrzymał honorowy tytuł Uniwersytetu Yale, Waszyngtonu, Chicago, Illinois, St. Louis, Centralny College; Gustavus Adolphus College i Uniwersytetu Paryskiego. W 1932 i 1938, był członkiem Ligi Komitetu Narodów dla Standaryzacji Hormonów Płci. W latach [[1943-1945 był prezydentem Amerykańskiego Stowarzyszenia Chemików i Biologów, w latach 1949-1950 prezydentem Stowarzyszenia Endokrynologi i członkiem Towarzystwa Biologii i Medycyny Doświadczalnej w latach 1949-1951.
W 1955 oddział w którym pracował, dla uhonorowania jego zasług, został nazwany jego imieniem.
[edytuj] Publikacje
W 1939 Doisy opublikował wraz z Edgarem Allen i C. H. Danforth, książkę pt. Płeć i wewnętrzne sekrety.
[edytuj] Linki zewnętrzne
1901: Behring • 1902: Ross • 1903: Finsen • 1904: Pawłow • 1905: Koch • 1906: Golgi, Ramón y Cajal • 1907: Laveran • 1908: Miecznikow, Ehrlich • 1909: Kocher • 1910: Kossel • 1911: Gullstrand • 1912: Carrel • 1913: Bárány • 1919: Bordet • 1920: Krogh • 1922: Hill, Meyerhof • 1923: Banting, Macleod • 1924: Einthoven • 1926: Fibiger • 1927: Wagner-Jauregg • 1928: Nicolle • 1929: Eijkman, Hopkins • 1930: Landsteiner • 1931: Warburg • 1932: Sherrington, Adrian • 1933: Morgan • 1934: Whipple, Minot, Murphy • 1935: Spemann • 1936: Dale, Loewi • 1937: Szent-Györgyi • 1938: Heymans • 1939: Domagk • 1943: Dam, Doisy • 1944: Erlanger, Gasser • 1945: Fleming, Chain, Florey • 1946: Muller • 1947: C.Cori, G.Cori, Houssay • 1948: Müller • 1949: Hess, Moniz • 1950: Kendall, Reichstein, Hench • 1951: Theiler • 1952: Waksman • 1953: Krebs, Lipmann • 1954: Enders, Weller, Robbins • 1955: Theorell • 1956: Cournand, Forssmann, Richards • 1957: Bovet • 1958: Beadle, Tatum, Lederberg • 1959: Ochoa, Kornberg • 1960: Burnet, Medawar • 1961: Békésy • 1962: Crick, Watson, Wilkins • 1963: Eccles, Hodgkin, Huxley • 1964: Bloch, Lynen • 1965: Jacob, Lwoff, Monod • 1966: Rous, Huggins • 1967: Granit, Hartline, Wald • 1968: Holley, Khorana, Nirenberg • 1969: Delbrück, Hershey, Luria • 1970: Katz, Euler, Axelrod • 1971: Sutherland • 1972: Edelman, Porter • 1973: Frisch, Lorenz, Tinbergen • 1974: Claude, Duve, Palade • 1975: Baltimore, Dulbecco, Temin • 1976: Blumberg, Gajdusek • 1977: Guillemin, Schally, Yalow • 1978: Arber, Nathans, Smith • 1979: Cormack, Hounsfield • 1980: Benacerraf, Dausset, Snell • 1981: Sperry, Hubel, Wiesel • 1982: Bergström, Samuelsson, Vane • 1983: McClintock • 1984: Jerne, Köhler, Milstein • 1985: Brown, Goldstein • 1986: Cohen, Levi-Montalcini • 1987: Tonegawa • 1988: Black, Elion, Hitchings • 1989: Bishop, Varmus • 1990: Murray, Thomas • 1991: Neher, Sakmann • 1992: Fischer, Krebs • 1993: Roberts, Sharp • 1994: Gilman, Rodbell • 1995: Lewis, Nüsslein-Volhard, Wieschaus • 1996: Doherty, Zinkernagel • 1997: Prusiner • 1998: Furchgott, Ignarro, Murad • 1999: Blobel • 2000: Carlsson, Greengard, Kandel • 2001: Hartwell, Hunt, Nurse • 2002: Brenner, Horvitz, Sulston • 2003: Lauterbur, Mansfield • 2004: Axel, Buck • 2005: Marshall, Warren • 2006: Fire, Mello • 2007: Evans, Capecchi, Smithies