Dywizjon 303
Z Wikipedii
303 Dywizjon Myśliwski "Warszawski im. Tadeusza Kościuszki"
Spis treści |
[edytuj] Opis jednostki
- tradycje - spadkobierca III/1 Dywizjonu Myśliwskiego warszawskiego (odznaka 111 Eskadry Kościuszkowskiej, początkowy personel)
- zwyczaj - noszenie szkarłatnych szalików
- rekordy:
- najskuteczniejsza jednostka Aliantów w czasie "Bitwy o Anglię"
- najskuteczniejsza jednostka Aliantów w operacji "Jubilee" (desant pod Dieppe)
- święto dywizjonu: 1 września
- litery kodowe: RF (przezwisko "Rafałki"); od 2 sierpnia 1945 PD
- utworzony - 2 sierpnia 1940, Northolt
- pierwszy rozkaz dzienny - 2 sierpnia 1940, Northolt
- gotowość operacyjna - 31 sierpnia 1940, Northolt
- ostatnie zadanie bojowe - 25 kwietnia 1945, Northolt
- rozwiązany - 11 grudnia 1946, Hethel
- dzielił się na dwie eskadry, A i B; eskadrę tworzyły dwa klucze po trzy samoloty.
Na mocy angielsko-polskiego układu wojskowego każda wyższa funkcja w dywizjonie miała podwójną obsadę. Polskim odpowiednikiem dowódcy dywizjonu Ronalda Kelleta był Zdzisław Krasnodębski, a polskimi dowódcami eskadr, dublującymi funkcję Johna Kenta i Athola Forbesa, Witold Urbanowicz oraz Ludwik Paszkiewicz.
[edytuj] Główne operacje
- Bitwa o Anglię
- ofensywa myśliwska nad Francją
- obrona ujścia rzeki Mersey
- "Jubilee" (desant pod Dieppe)
- osłona konwojów
- Bitwa o Niemcy
- "Overlord" (inwazja Europy)
- "Big Ben" (zwalczanie V1)
- udział w inwazji na Niemcy
W 1942 r. piloci dywizjonu przeszkolili w walce powietrznej amerykański 94 Dywizjon Bojowy skierowany do walki w Europie oraz towarzyszyli jego pilotom w pierwszych lotach operacyjnych nad Francją.
[edytuj] Dywizjon 303 w Bitwie o Anglię
Pierwsze zwycięstwo Dywizjonu 303 miało miejsce 30 sierpnia 1940, jeszcze przed oficjalnym uzyskaniem gotowości bojowej. Podczas lotu treningowego Ludwik Paszkiewicz odłączył się i zestrzelił myśliwiec Messerschmitt Bf 110[1]. Po tej walce, skierowano następnego dnia dywizjon na front.
Mimo, że wszedł do akcji stosunkowo późno, Dywizjon 303 zgłosił najwięcej zestrzeleń samolotów niemieckich podczas bitwy o Anglię - 126, zaliczonych oficjalnie podczas wojny, co stawiało go na pierwszym miejscu wśród dywizjonów myśliwskich biorących udział w bitwie. Po wojnie jednak okazało się, że suma zwycięstw zaliczonych pilotom alianckim jest ok. półtorakrotnie wyższa od rzeczywistych strat niemieckich (zawyżone z różnych przyczyn zgłoszenia jednostek myśliwskich były regułą w praktycznie wszystkich konfliktach). Niewątpliwym jest, że wynik 126 zestrzeleń Dywizjonu 303 jest znacznie zawyżony, lecz mimo to był on jednym z najlepszych dywizjonów alianckich. Brytyjski historyk John Alcorn uznał 44 zwycięstwa za na pewno potwierdzone, co stawia dywizjon na czwartym miejscu wśród dywizjonów bitwy o Anglię (po dywizjonach 603 - 57,8 zwycięstw, 609 - 48 i 41 - 45,33 zwycięstw, wszystkie one latały jednak na nowocześniejszych Supermarine Spitfire'ach[2]. Dywizjon 303 natomiast był najlepszym dywizjonem z latających na starszych myśliwcach Hawker Hurricane. Biorąc pod uwagę, że te zwycięstwa odniesiono w ciągu 17 dni walk, był on także najskuteczniejszym dywizjonem alianckim (2,6 zwycięstwa dziennie), z wysokim stosunkiem zwycięstw do strat 2,8:1. Niemniej jednak, cytowany John Alcorn nie był w stanie przyznać 30 zwycięstw nad Niemcami żadnemu konkretnemu dywizjonowi z uwagi na zbieg roszczeń, dlatego liczba zwycięstw Dywizjonu 303 najprawdopodobniej była wyższa - zdaniem Jerzego Cynka, ok. 55-60, co mogło istotnie stanowić najlepszy wynik dywizjonu alianckiego[2].
[edytuj] Dowódcy
- ogólne dowództwo (brytyjskie) 2 sierpnia 1940 - S/Ldr Ronald Gustave Kellett, przekazane S/Ldr (kpt.) Adamowi Kowalczykowi 1 stycznia 1941
- 2 sierpnia 1940 - S/Ldr (mjr) Zdzisław Krasnodębski
- 7 września 1940 - F/O (por.) Witold Urbanowicz
- 22 października 1940 - F/O (por.) Zdzisław Henneberg
- 7 listopada 1940 - S/Ldr (kpt.) Adam Kowalczyk
- 20 lutego 1941 - S/Ldr (por.) Zdzisław Henneberg
- 13 kwietnia 1941 - F/Lt (por.) Tadeusz Arentowicz
- 5 maja 1941 - S/Ldr (kpt.) Wacław Łapkowski
- 3 lipca 1941 - S/Ldr (kpt.) Tadeusz Arentowicz
- 9 lipca 1941 - S/Ldr (kpt.) Jerzy Jankiewicz
- 21 listopada 1941 - S/Ldr (por.) Wojciech Kołaczkowski
- 7 maja 1942 - S/Ldr (kpt.) Walerian Żak
- 19 maja 1942 - S/Ldr (por.) Jan Zumbach
- 1 grudnia 1942 - S/Ldr (por.) Zygmunt Witomir Bieńkowski
- 4 lipca 1943 - S/Ldr (kpt.) Jan Falkowski
- 21 listopada 1943 - S/Ldr (kpt.) Tadeusz Koc
- 25 września 1944 - S/Ldr (kpt.) Bolesław Drobiński
- 1 lutego 1946 - S/Ldr (mjr) Witold Łokuciewski (do rozwiązania)
[edytuj] Lotniska
- 2 sierpnia 1940 - Northolt
- 11 października 1940 - Leconfield
- 3 stycznia 1941 - Northolt
- 17 lipca 1941 - Speke
- 7 października 1941 - Northolt
- 15 czerwca 1942 - Kirton-in-Lindsey
- 16 sierpnia 1942 - Redhill
- 20 sierpnia 1942 - Kirton-in-Lindsey
- 1 lutego 1943 - Northolt
- 5 lutego 1943 - Heston
- 3 marca 1943 - Debden
- 12 marca 1943 - Heston
- 26 marca 1943 - Martlesham Heath
- 8 kwietnia 1943 - Heston
- 1 czerwca 1943 - Northolt
- 12 listopada 1943 - Ballyhalbert
- 30 kwietnia 1944 - Horne
- 19 czerwca 1944 - Westhampnett
- 27 czerwca 1944 - Merston
- 9 sierpnia 1944 - Westhampnett
- 25 sierpnia 1944 - Coltishall
- 4 kwietnia 1945 - Andrews Field
- 16 maja 1945 - Coltishall
- 9 sierpnia 1945 - Andrews Field
- 28 listopada 1945 - Turnhouse
- 4 stycznia 1946 - Wick
- 3 marca 1946 - Charterhall
- 23 marca 1946 - Hethel (do rozwiązania)
[edytuj] Podstawowe wyposażenie
- 8 sierpnia 1940 - Hurricane I (m.in. sierpień 1940 roku: L1696 -T; początek września, Eskadra "A": P3700 -E, P3974, R2688, R4178 -G, V7244 -C, Eskadra "B": P2985, P3975 -U, R4175 -R, R4179, V7235; później: L2026 -Q, L2099 -O, N2460 -D, P3120 -A, P3544 -H, P3939 -H, V6684 -F, V7067 -T, V7235 -M; listopad: V6577 -P, V7384 -H, V7503 -U, V7504 -G, V7624 -B; grudzień 1940 - luty 1941 roku: N2661 -J, P3162 -T, P3585 -C, P3814 -Y, R4081 -O, V6533 -R, V6637 -G, V6757 -E, V6956 -C, V7182 -U, V7466 -S, V7606 -A, V7619 -M, V7644 -Z, V7727 -H, W9129 -W); od 13 lipca 1941 do 24 sierpnia 1941 znowu Hurricane I (m.in P3932 -RF-C)
- 22 stycznia 1941 - Spitfire I (m.in. N3026 -A, N3108 -P, N3122 -Y, N3285 -J, P9519 -M, R6972 -N); 3 marca 1941 - Spitfire IIA (m.in. P7546 -T, P7786 -C, P7858 -H, P7989 -U, P8039 -R, P8040 -D, P8041 -E, P8073 -Z); 20 maja 1941 - Spitfire IIB (m.in. P8208 -F, P8325 -B, P8329 -P, P8330 -D, P8331 -M, P8333 -S, P8334 -E, P8335 -R, P8336 -W, P8346 -T, P8382 -C, P8385 -A, P8507 -V, P8524 -H, P8531 -Y, P8567 -D, P8642 -X, P8672 -F); od 25 sierpnia 1941 do 6 października 1941 znowu Spitfire I (m.in. P9429, R6773 -P)
- 7 października 1941 - Spitfire VB (m.in. w końcu 1941 roku i w 1942 roku: W3229 -D, W3506 -U, W3765 -P, W3795 -N, W3893 -K, AA882 -G, AA908 -A, AA940 -B, AB174 -Q (Mk VC), AB183 -A, AB824 -S, AB899 -C, AB906 -W, AB929 -R, AD116 -H, AD138 -T, AD179 -F, AD455 -V, BL375 -J, BL432 -K, BL672 -M, BM144 -D, EN951 -D)
- 1 czerwca 1943 - Spitfire F IXC (m.in. BS451 -M, BS506 -O, BS513, EN172 -J, MA222 -A, MA314, MA593 -Y, MA740 -R, MA754 -K)
- 12 listopada 1943 - Spitfire VB i Spitfire VC oraz Spitfire LF VB i Spitfire LF VC (m.in. Spitfire VB i Spitfire VC: W3380, AA751, AA937, AB272 -D, AD198 -W; Spitfire LF VB i Spitfire VC: AB271, AD237, AD295, AD317, AR513, BL385, BL464, BM207)
- 18 lipca 1944 - Spitfire F IX, Spitfire LF IX i Spitfire HF IX (m.in. Spitfire F IX: BS348, BS408, EN122, EN182 -H, EN526 -A, MA528 -E, MA814 -Q, MH692 -C, MH823, MH910 -G; Spitfire LF IX: MH777 -N, MJ120, MJ216; Spitfire HF IX: MK694, ML339)
- 4 kwietnia 1945 - Mustang IV i Mustang IVA (m.in. KH663 -L, KH669 -P, KH770 -Y, KH825 -C, KM112 -D, KM186 -A, KM191 -Z, KM220 -G, KM237 -R, KM297 -K)
[edytuj] Podsumowanie wysiłku bojowego (19 lipca 1940 - 8 maja 1945)
Rok | 1940 | 1941 | 1942 | 1943 | 1944 | 1945 | Razem |
---|---|---|---|---|---|---|---|
samolotozadań | 1049 | 2143 | 1348 | 2075 | 2653 | 632 | 9900 |
godzin | 1086 | 2743 | 1967 | 3693 | 5259 | 1118 | 15 866 |
[edytuj] Straty zadane nieprzyjacielowi (1 września 1940 - 8 maja 1945)
[edytuj] Samoloty nieprzyjaciela zniszczone przez polskich pilotów w walkach powietrznych
Lata 1940-1945 | Razem |
---|---|
zniszczone | 2 |
prawdopodobne | 35 |
uszkodzone | 22 |
[edytuj] Samoloty nieprzyjaciela zniszczone przez polskich pilotów na ziemi
Lata 1940-1945 | Razem |
---|---|
zniszczone | 10 |
prawdopodobne | - |
uszkodzone | 3 |
[edytuj] Samoloty nieprzyjaciela zniszczone przez brytyjskich pilotów
Lata 1940-1945 | Razem |
---|---|
zniszczone | 98 |
prawdopodobne | 0 |
uszkodzone | 3 |
[edytuj] Łączne straty zadane nieprzyjacielowi przez polskich pilotów
Lata 1940-1945 | Razem |
---|---|
zniszczone | 297 1/6 |
prawdopodobne | 35 |
uszkodzone | 25 |
[edytuj] Zobacz też
- Polskie Siły Powietrzne
- Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii (1940 - 1947)
- Dywizjon 303 - książka Arkadego Fiedlera
Przypisy
- ↑ Błędnie rozpoznany jako bombowiec Dornier Do 17 - szczątki Bf 110C z 4./ZG76 zidentyfikowanego jako ofiara tej walki wykopano w 1982 (J. Cynk w: Skrzydlata Polska 1/2006)
- ↑ 2,0 2,1 List do redakcji Jerzego Cynka, Skrzydlata Polska 1/2006, str. 61-62
[edytuj] Materiały zewnętrzne
Skrzydła myśliwskie: 1 Polskie Skrzydło Myśliwskie • 2 Polskie Skrzydło Myśliwskie • 3 Polskie Skrzydło Myśliwskie
Dywizjony: 300 Dywizjon Bombowy • 301 Dywizjon Bombowy • 302 Dywizjon Myśliwski • 303 Dywizjon Myśliwski • 304 Dywizjon Bombowy • 305 Dywizjon Bombowy • 306 Dywizjon Myśliwski • 307 Dywizjon Myśliwski Nocny • 308 Dywizjon Myśliwski • 309 Dywizjon Współpracy • 315 Dywizjon Myśliwski • 316 Dywizjon Myśliwski • 317 Dywizjon Myśliwski • 318 Dywizjon Myśliwsko-Rozpoznawczy • 663 Dywizjon Samolotów Artylerii • Polski Zespół Myśliwski