2 Polskie Skrzydło Myśliwskie

Z Wikipedii

Orzeł Polskich Sił Powietrznych

2 Polskie Skrzydło Myśliwskie - związek taktyczny Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.

Jedno z skrzydeł lotnictwa myśliwskiego PSP. Stanowiło ono siłę zdolną do wykonywania samodzielnych zadań nad terenem przeciwnika lub do skutecznej osłony własnych eskadr bombowych i jednostek morskich.

Dowództwo skrzydła spełniało funkcje operacyjne i podlegało pod tym względem dowódcy brytyjskiej grupy taktycznej. Natomiast pod względem administracyjnym podlegało dowódcy stacji (bazy) lotniczej, na której stacjonowało.^[1]

[edytuj] Formowanie

Skrzydło sformowano w sierpniu 1941 na lotnisku w Exeter w hrabstwie Lincoln. W jego skład włączono wcześniej już utworzone dywizjony myśliwskie.

W 1943, w ramach przygotowań do inwazji na kontynent, wprowadzono pewne zmiany w strukturze organizacyjnej. Przewidywano użycie skrzydła w walkach na froncie. Nowe zadania operacyjne wymagały przystosowania do działań ruchowych i częstych zmian lotnisk w ślad za przesuwaniem się linii frontu. Skrzydło otrzymało polowy numer 133^[2].

Spitfire- takimi samolotami latali piloci w 1943

Do jego obsługi przydzielono 133 Polowy Port Lotniczy. Początkowo spełniał on funkcję ruchomej bazy zaopatrzenia, posiadając przy tym odrębny status organizacyjny.

W lutym 1945 obie jednostki połączono tworząc 133 Polskie Skrzydło ^[2].

[edytuj] Skład

od 18 sierpnia 1941:

dywizjon 302 - Poznański
dywizjon 316 - Warszawski
dywizjon 317 - Lwowskich Puchaczy

Od listopada 1941 do stycznia 1945 skład skrzydła ulegał częstym zmianom. W 1944 skrzydło liczyło dwa dywizjony, na początku 1945 - cztery, a od lutego 1945 do końca wojny trzy:

Mustang- na takich samolotach walczyli piloci w 1945

dywizjon 306 - Toruński
dywizjon 309 - Ziemi Czerwieńskiej
dywizjon 309 - Dębliński

[edytuj] Dowódcy

mjr pil. Stanisław Brzezina
mjr pil. Stefan Witorzeńc
mjr pil. Wojciech Kołaczkowski
mjr pil. Aleksander Gabszewicz

Exeter - tego miasta broniono

mjr pil. Tadeusz Nowierski
mjr pil. Walery Żak
mjr pil. Julian Kowalski
mjr pil. Stanisław Skalski
mjr pil. Jan Zumbach
mjr pil. Kazimierz Rutkowski

[edytuj] Działania bojowe

Stacjonując na lotnisku Exeter skrzydło osłaniało południowo-zachodnią i zachodnią Anglię, broniło portów i miasta Exeter, oraz ochraniało konwoje morskie.

W 1942 jego dywizjony korzystały zwykle z wysuniętego lotniska w Coltishall i działały głównie w Holandii. Eskortowania tam brytyjskie wyprawy bombowe . Często tez działały w osłonie amerykańskich "Latających Fortec", luzując amerykańskie samoloty myśliwskie dalekiego zasięgu i odprowadzały ciężkie bombowce do ich baz.

V1- takie pociski zwalczało 2 Skrzydło

W czerwcu 1944 skrzydło w składzie 306 i 315 dywizjonu oraz 129 dywizjon angielski wyłączono ze składu taktycznego lotnictwa i przeznaczono do obrony Londynu.

Początkowo działało w sektorze 12 Grupy Myśliwskiej, a później 11 Grupy. Operując z lotniska Brenzett na półwyspie Dungeness, wspierało ofensywę aliantów osłaniając bombowce oraz zwalczało cele naziemne ogniem broni pokładowej.

Jednocześnie zwalczało pociski "V-1" które od 12 czerwca 1944 przelatywały nad półwyspem Dungeness kierując się na Londyn.

W kolejnych miesiącach dywizjony skrzydła dokonywały dalekich wypraw często aż nad Berlin z zadaniem eskortowania ciężkiego lotnictwa bombowego RAF wyposażonego w "Lancastery". Od października 1944, bazując na lotnisku Andrews Field w hrabstwie Essex wykonywano także zadania w północno-zachodnich Niemczech. Atakowano przeważnie parowozy, transporty oraz osłaniano bombowce brytyjskie wykonujące naloty na rejon Hamburga i na twierdzę marską na wyspie Helgoland.

Lancaster - takie samoloty osłaniano

W połowie kwietnia 1945 skrzydło uczestniczyło w eskorcie około 500 brytyjskich "Lancasterów" atakujących niemieckie pancerniki w basenach Świnoujścia. Była to najdalej sięgająca wyprawa, jaką wykonało polskie skrzydło.

25 kwietnia 133 Skrzydło ^[2] osłaniało z powietrza wielką wyprawę brytyjskiego lotnictwa (w tym 300 polskiego dywizjonu bombowego), na kwaterę Hitlera, na pograniczu niemiecko- szwajcarskim, w Berchtesgaden.

[edytuj] Bibliografia

Izydor Koliński: Wojsko Polskie : krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 9, Regularne jednostki Wojska Polskiego (lotnictwo), formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Warszawa : Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1978.

Przypisy

↑ W ramach przygotowań do inwazji na kontynent poczyniono pewne zmiany organizacyjne. Patrz: "Formowanie"
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Inni autorzy przypisują ten numer 3 Polskiemu Skrzydłu Myśliwskiemu