Concorde

Z Wikipedii

Concorde
Concorde (Air France)
Dane podstawowe
Państwo	Francja Wielka Brytania
Producent	British Aircraft Corporation, Aerospatiale
Typ	Samolot pasażerski
Historia
Data oblotu	2 marca 1969, próba ponaddźwiękowa 1 października 1969
Lata produkcji	1973 - 1979
Wycofanie ze służby	2003
Liczba wypadków • w tym katastrof	1 1
Wymiary
Długość	62,17 m
Szerokość kadłuba	25,56 m
Wysokość	10,40 m
Powierzchnia nośna	385,25 m²
Masa
Własna	78 ton
Startowa	185 ton
Do lądowania	111 ton
Paliwa	93,43 tony
Osiągi
Prędkość maksymalna	2,04 Ma (2 170 km/h)
Prędkość przelotowa	2,02 Ma (2 150 km/h)
Pułap	18 000 m
Zasięg	6 580 km
Dane operacyjne
Liczba miejsc
100-144
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Concorde to ponaddźwiękowy samolot pasażerski, jedyny obok radzieckiego Tu-144.

Konstrukcja była efektem współpracy przedsiębiorstw lotniczych BAC z Wlk. Brytanii i Aerospatiale z Francji - stąd także nazwa Concorde (ang./fr.: zgoda). Umowę o wspólnym projekcie podpisano w 1956 roku. Prototyp pokazano w Tuluzie w 1967 a pierwszy lot prototypowej maszyny miał miejsce 2 marca 1969, 1 października tego samego roku odbył się pierwszy próbny lot ponaddźwiękowy. 17 czerwca 1974 Concorde wykonał pierwszy pasażerski lot transatlantycki tam i z powrotem w ciągu jednego dnia. Do użytku w liniach lotniczych wszedł w 1976 roku.

Jest to dolnopłat ze stałymi skrzydłami typu delta o profilu ostrołukowym i charakterystyczną zmienną geometrią dzioba, który prostował się w czasie lotu i opuszczał przy starcie i lądowaniu, aby poszerzyć pole widzenia pilotów.

Długość kadłuba wynosi 61,66 metrów i zwiększała się w czasie lotu o 15 do 25 cm w wyniku wywołanego tarciem powietrza rozgrzewania kadłuba do temperatury 127°C. Rozpiętość skrzydeł 25,6 metrów, zaś powierzchnia wynosi 358,25 m². Wysokość samolotu wynosi 11,40 m. Samolot napędzają cztery silniki turboodrzutowe Rolls-Royce/Snecma Olympus 593. Każdy z nich wytwarza ciąg 140kN (14 270kG), zwiększający się po włączeniu dopalacza do 170kN (17 330kG). Maksymalna waga przy starcie 185 ton, przy lądowaniu około 111 ton. Prędkość podróżna 2,02 do 2,04 Ma, to jest około 2170 km/h przy maksymalnym pułapie lotu 18 kilometrów.

Samoloty te latały głównie na dalekich, uciążliwych ze względu na czas lotu trasach - np. Londyn-Sydney, Londyn-Nowy Jork, Paryż-Nowy Jork, Paryż-Rio de Janeiro. Prędkość przelotowa na poziomie 2 Ma (dwukrotna prędkość dźwięku) pozwoliła skrócić podróż przez Atlantyk do zaledwie 3,5 godziny. Rekord na trasie transatlantyckiej wynosi 2 godziny 52 minuty i 59 sekund.

Główne problemy z jakimi borykały się Concordy to olbrzymie zużycie paliwa i związany z tym niewielki zasięg (7250 km) bez międzylądowania, a także ogromny hałas generowany w czasie startu i lądowania. Pierwszy czynnik w połączeniu z małą liczbą miejsc na pokładzie przyczynił się do rynkowej porażki tej konstrukcji. Wyprodukowano jedynie 21 maszyn. Concordy stały się w pewnym momencie de facto maskotkami dwóch wykorzystujących je linii lotniczych - British Airways oraz Air France. Kłopotliwy był także wymóg bardzo długich pasów startowych, co powodowało, że ograniczona liczba lotnisk mogła przyjmować te samoloty. Problemy z przekraczaniem limitów hałasu wywoływały protesty mieszkańców terenów wokół lotnisk - spowodowało to m.in. wprowadzenie zakazu lotów do Australii.

25 lipca 2000 w czasie startu francuskiego Concorde z lotniska de Gaulla pod Paryżem doszło do katastrofy - samolot runął 2 minuty po oderwaniu się od płyty lotniska na hotel Hôtelissimo w miejscowości Gonesse. Zginęło 113 osób; 109 (wszyscy) na pokładzie oraz goście i pracownicy hotelu, w tym dwie pracujące tam Polki. Do czasu tej katastrofy Concorde uchodził za najbezpieczniejszy samolot pasażerski w przeliczeniu na wylatane pasażeromile bez wypadku. Paryska katastrofa spowodowała zawieszenie lotów wszystkich będących jeszcze w użyciu maszyn i przyczyniła się do ostatecznej z nich rezygnacji, mimo że bezpośrednią przyczyną katastrofy były części z innego samolotu leżące na pasie startowym. Loty wznowiono dopiero po półtora roku.

Ostatni uroczysty komercyjny lot miał miejsce na trasie Nowy Jork - Londyn 24 października 2003 w ramach British Airways. Natomiast ostatni lot w historii odbył się 26 listopada 2003 roku. Air France wycofała Concordy ze służby wiosną tego samego roku. Pozostałe egzemplarze przekazano do muzeów lotnictwa.

Dwa egzemplarze francuskie (F-BVFC w Tuluzie i F-BTSD na lotnisku La Bourget) sa utrzymywane w stanie operacyjnym i poddawane przeglądom. W chwili obecnej nie odbywają jednak lotów. Istnieje prawdopodobieństwo, że zobaczymy je jednak w powietrzu jeszcze kiedyś w przyszłości (np. przy okazji targów lotniczych lub pokazów).

BA "uziemiła" wszystkie swoje Concordy i nie posiadają one w chwili obecnej ważnego dopuszczenia do lotów. Koszt doprowadzenia ich do stanu operacyjnego szacuje sie na 100 mln funtów, więc prawdopodobnie nie będzie można zobaczyć ich już nigdy w powietrzu.