Batat
Z Wikipedii
| Wilec ziemniaczany | |
 |
|
| Systematyka wg Reveala | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytozalążkowe |
| Klasa | Rosopsida |
| Rząd | psiankowce |
| Rodzina | powojowate |
| Rodzaj | wilec |
| Gatunek | wilec ziemniaczany |
| Nazwa systematyczna | |
| Ipomoea batatas L. | |
 Galeria zdjęć i grafik |
|
Wilec ziemniaczany (Ipomoea batatas (L. Poir.) - gatunek byliny należący do rodziny powojowatych, znany pod nazwami batata, patata lub słodkiego ziemniaka. Pochodzi z Ameryki Południowej i Ameryki Środkowej. Nie jest znany w dzikim stanie, jest natomiast popularny w uprawie w całej strefie tropikalnej.
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Płożąca, ukorzeniająca się w węzłach, silnie rozgałęzione, często mięsista, o długości do 5 m.
- Część podziemna
- Jadalne bulwy korzeniowe osiągające wagę do 3 kg. Mają biały, różowy lub czerwony miąższ.
- Liście
- Skrętoległe, ogonkowe, i bardzo zmienne. Od głęboko siecznych, z 3 lub większą liczbą klap i z nasadą sercowostrzałkowatą, do jajowatych z prostą nasadą. Osiągają 4-15 cm długości i 3-11 cm szerokości.
- Kwiaty
- Duże, o długości korony 3-7 cm, zebrane są po 3-4 w kątach liści. Działki kielicha do 1 cm długości, zaostrzone. Korona dzwonkowata lub lejkowata, na zewnątrz jasnoniebieska lub fioletowa, w gardzieli ciemniejsza. W uprawie często nie zakwitają.
- Owoce
- Jajowate torebki z dużymi, ciemnymi nasionami, rzadko się zawiązują.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina uprawna: powszechnie uprawiany w strefie międzyzwrotnikowej, na obszarach o wilgotnym i ciepłym klimacie. Głównymi producentami są Chiny, Uganda, Nigeria oraz Indonezja. Istnieje wiele odmian uprawnych o zróżnicowanych barwach i kształtach korzeni bulwiastych.
- Sztuka kulinarna: spożywane są po ugotowaniu lub upieczeniu. Wytwarza się z nich również mąkę, płatki, skrobię oraz alkohol.
- Stosowanie odmian: istnieją dwie główne gatunki batatów- słodka i gorzka. Słodka odmiana jest smaczna i z tego powodu często jej uprawy są niszczone przez insekty i dzikie zwierzęta. Jednakże odmiana gorzka jest trująca i dlatego żadne zwierzę i żaden owad jej nie zjada. Lecz aby była jadalna dla ludzi, najpierw trzeba obrać ją(bulwę) ze skóry(jest w niej najwięcej toksyn), a następnie wystawić na jakiejś tacy na słońce. Pod wpływem palących promieni słonecznych toksyny z pozostałej części bulwy zastaną usunięte. Taca jest potrzebna po to, żeby z bulwy wypłynęła część soków (teraz zdatnych do picia).
[edytuj] Bibliografia
- Rohwer J. G. 2002. Atlas roślin tropikalnych. Bertelsmann Media Sp z o.o. Warszawa. ISBN 83-7311-378-9
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
