Antonio Vivaldi

Z Wikipedii

**Dorobek kompozytorski**
Rodzaj twórczości	liczba dzieł
Muzyka wokalna
pieśni	97
muzyka chóralna	38
Muzyka instrumentalna
koncerty	545
muzyka kameralna	101
Inne formy orkiestralne	26
opery	35
RAZEM	859

Antonio Vivaldi (1678-1741)

Antonio Lucio Vivaldi zwany Il Prete Rosso, co po włosku znaczy "Rudy Ksiądz" (ur. 4 marca 1678 w Wenecji, zm. 28 lipca 1741 w Wiedniu) - włoski skrzypek i kompozytor.

[edytuj] Życiorys

Jego ojciec był cyrulikiem grającym na skrzypcach. To od niego młody Vivaldi uczył się gry na tym instrumencie. Ze względu na kolor włosów zwany Rosi - "Rudy". Był golibrodą o zamiłowaniach muzycznych, przez co znalazł zatrudnienie w orkiestrze katedry św. Marka. Antonio był pierwszym z piętnaściorga dzieci Giambattisty i Camilli Calicchio. Pobierał u ojca lekcje gry na skrzypcach, ale kształcił się na księdza i w wieku 25 lat otrzymał święcenia kapłańskie. Przyznawał się jednak do braku powołania, dlatego też przestał odprawiać msze. Plotka głosiła, że odebrano mu prawo do odprawiania mszy dyscyplinarnie, bo gdy przychodził mu do głowy w czasie mszy nowy pomysł muzyczny, biegł do zakrystii by go zapisać.

We wrześniu 1703 rozpoczął pracę jako nauczyciel gry na skrzypcach w sierocińcu dla dziewcząt Ospedale della Pieta, dla którego komponował do końca życia. Cotygodniowe występy zespołów z Ospedale stały się z czasem jednym z ważniejszych wydarzeń artystycznych w Wenecji. Pracowali tam także m.in. G.Legrenzi, Domenico Scarlatti. W 1705 został opublikowany jego pierwszy zbiór sonat na trzy instrumenty, a cztery lata później nowa seria sonat skrzypcowych.Sonaty te odniosły duży sukces. Sukces ten ugruntował w 1711 cyklem koncertów znanych jako L'Estro Armonico. W 1713 Vivaldi napisał swoją pierwszą operę Ottone in Villa.

W roku 1718 udał się do Mantui, gdzie pozostał przez dwa lata, dyrygując muzyką świecką na dworze księcia Filipa. Po powrocie z Wenecji, w 1727 opublikował Il Cimento dell`Armonia e dell`Invenzione ze słynnym zbiorem Le quattro stagioni (Cztery pory roku), który skomponował na podstawie anonimowych sonetów (istnieje hipoteza, że to sam Vivaldi był ich autorem), z których każdy nosił nazwę jednej z pór roku. Koncerty te są jednym z wybitniejszych przykładów muzyki programowo-ilustracyjnej. Następne lata podróżował po Europie dyrygując wykonaniami swoich dzieł. W 1740 wyruszył do Wiednia, gdzie rok później zmarł na niepoznaną do końca chorobę.

Sława "Rudego Księdza" wyszła daleko poza granice Wenecji. Jego dzieła cieszyły się powodzeniem we Francji, Holandii i Włoszech.

[edytuj] Zapomnienie i ponowne odkrycie

Vivaldi niemal natychmiast po śmierci pogrążył się w niepamięci, a jeśli już pojawiało się gdzieś jego nazwisko, to tylko w charakterze anegdoty o księdzu biegającym w trakcie mszy do zakrystii, by zapisać temat fugi. Dopiero narastające zainteresowanie muzyką J.S.Bacha, który dokonał transkrypcji na klawesyn 18 koncertów skrzypcowych Vivaldiego, kazało zwrócić uwagę badaczy na kompozytora oryginałów. Stopniowo stawało się jasne, że Vivaldi to kompozytor, którego można stawiać na równi z Haendlem i z Bachem. Odkrycie w 1926 r. "rękopisów turyńskich", czyli partytur do 140 dzieł instrumentalnych, 29 kantat, 12 oper, trzech krótszych dramatów, jednego oratorium oraz wielu fragmentów różnych utworów, dało muzykologom impuls do poszukiwań dalszych dzieł w zbiorach w całej Europie. Nieznane dzieła Vivaldiego są odnajdywane do dziś.

[edytuj] Twórczość

Największe dzieła:

Zbiory koncertów:
- L'Estro Armonico op. 3
- La Stravaganza op. 4
- Il Cimento dell`Armonia e dell`Invenzione op. 8
- La cetra op. 9
- Sześć koncertów na flet i instrumenty smyczkowe op. 10, №3
- Sześć koncertów na skrzypce i instrumenty smyczkowe op. 11
- Sześć koncertów na skrzypce i instrumenty smyczkowe op. 12

Kompozycje na orkiestrę
- Al. Santo Sepolcro, symfonia
- Concerto madrigalesco

Koncerty na instrument solo
- La pastorella, na flet
- Il sospetto, na skrzypce
- L'inquietudine, na skrzypce
- Il ritiro, na skrzypce

Koncerty podwójne
- Koncert na dwie mandoliny
- Koncert na dwie trąbki
- Koncert na dwa oboje i dwa klarnety
- Koncert żałobny

Muzyka sakralna
- Gloria na instrumenty solowe, chór i orkiestrę
- Juditha triumphans, na instrumenty solowe, chór i orkiestrę

Opery
- Ottone in villa (5.1713 Vicenza)
- Orlando finto pazzo (1714 Wenecja)
- Nerone fatto Cesare (1715 Wenecja,zagubiona)
- La costanza trionfante degl'amori e de gl'odii (1716 Wenecja)
- Arsilda Regina di Ponto (1716 Wenecja)
- L'incoronazione di Dario (1716 Wenecja)
- Tieteberga (1717 Wenecja)
- Scanderbeg (1718 Florencja,zagubiona)
- Armida al campo d'Egitto (1718 Wenecja)
- Teuzzone (1719 Mantua)
- Die über Hass und Liebe siegende Beständigkeit (1719 Hamburg)
- Tito Manlio (1720 Mantua)
- La Candace o siano Li veri amici (1720 Mantua,zagubiona)
- La verita in cimento (1720 Wenecja)
- Tito Manlio (1720 Rzym)
- Filippo Re di Macedonia (1721 Wenecja,zagubiona)
- La Silvia (26.8.1721 Mediolan,zagubiona)
- Ercole sul Termodonte (23.1.1723 Rzym)
- Il Giustino (1724 Rzym)
- La virtù trionfante dell'amore e dell'odio overo Il Tigrane (1724 Rzym)
- L'inganno trionfante in amore (1725 Wenecja,zagubiona)
- Cunegonda (1726 Wenecja,zagubiona)
- La Fede tradita e vendicata (1726 Wenecja,zagubiona)
- La Tirannia gastigata (1726 Praga)
- Dorilla in Tempe (1726 Wenecja)
- Ipermestra (1727 Florencja,zagubiona)
- Siroe, Re di Persia (1727 Reggio)
- Farnace (1727 Wenecja)
- Orlando furioso (1727 Wenecja)
- Rosilena ed Oronte (17.1.1728 Wenecja,zagubiona)
- L'Atenaide o sia Gli affetti generosi (28.12.1728 Florencja)
- Argippo (1730 Praga,zagubiona)
- Alvilda, Regina de' Goti (1730 Praga,zagubiona)
- L'odio vinto dalla costanza (1731 Wenecja,zagubiona)
- La fida ninfa (6.1.1732 Werona)
- Semiramide (1732 Mantua,zagubiona)
- Motezuma (1733 Wenecja,zagubiona)
- L'Olimpiade (1734 Wenecja)
- L'Adelaide (1735 Werona,zagubiona)
- Bajazet (1735 Werona)
- Griselda (1735 Wenecja)
- Aristide (1735 Wenecja)
- Ginevra, Principessa di Scozia (1736 Florencja,zagubiona)
- Didone (1737 Londyn,zagubiona)
- Catone in Utica (1737 Werona)
- Il giorno felice (1737 Wiedeń,zagubiona)
- Rosmira (1738 Wenecja)
- L'oracolo in Messenia (1738 Wenecja,zagubiona)
- Feraspe (1739 Wenecja,zagubiona)
- Ernelinda (1750 Wenecja)