Turko
De Wikipedia
| Turko (Türkçe) | |
|---|---|
| Avlado en: | Alemania, Austrya, Beljika, Repuvlika Turkana del Norte de Kibris, Bulgaria, Fransia, Rumania, Turkiya, Makedonia, Kosovo |
| Numero de avlantes: | 150 milyones |
| Ránking: | 19 |
| Klasifikasyon lenguistika: | Altaika Turkika |
| Estatus ofisiyel | |
| Ofisiyel en: | Turkiya, Repuvlika Turkana del Norte de Kibris, Makedonia*
*En munisipalitas kom má de 20% de favlantes de Turko. |
| Kodijos | |
| ISO 639-1 | tr |
| ISO 639-2(B) | tur, ota |
| SIL | TRK |
La lengua turkana, (Türkçe o Türk dili) pertenese a la familya lenguistika de las lenguas turkanas, se ekstiyende desde el oksidente de Khina asta los Balkanes.
Es ofisiyel en Turkiya, onde se avla desde la epoka mediyeval, kuando los turkos prosedentes de Asia sentral instalaronse en Anatolia, ke entonses era parte del Imperio Bizantino. Es ofisiyal tanbiyen en Repuvlika Turkana del Norte de Kibris. En algunas zonas balkanikas se avla una varyedad konosida komo turko otomano (Osmanlı Türkçesi), kue se diferensiya bastante del turko moderno de Turkiya. En varios paizes de Evropa Oksidental egzisten importantes komunidades de avlantes de turko, emigradas de la Turkiya en fechas resentes.
Es una lengua aglutinativa ke se baza en un sistema de sufiksos e infiksos anyadidos a la raiz de las palavras ke permiten ekspresar gran kantidad de signifikado kon poka de palavras. La su gramatika no suele tener eksepsiyones. No egziste el jendre gramatikal.
El Turko fue eskrivido kon munchas sistemas de eskritura. Se eskriviyo kon alefbet arabo adaptados desde el syéklo XIII asta la reforma ortografika emprendida en los anyos 1920 por el goviyerno de Mustafa Kemal Atatürk, ke emprendiyo varias inisiyatikas de oksidentalizasyon del paez en la kreensiya de ke eso kontriviriya a su modernizasyon. La reforma ortografika vino akompanyada de un intento de "depurasyon" nasyonalista, es desir, de sustituir la enjente kantidad de prestamos lenguistikos (sovre todo arabes i persas) por vokavlos de raiz turkana, objektivo vijyente oy en diya ke no ha koseshado los egzitos esperados.
Esta regulada por la Türk Dil Kurumu (Sosyete de la Lengua Turca, TDK)
Egzemplo de teksto: artikulo 1 de la Deklarasyon Universal de los Derechos Umanos
Bütün insanlar hür, haysiyet ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karşı kardeşlik zihniyeti ile hareket etmelidirler.
(Todos los benadamos nasen livres e eguales en dinyidad i derechos i, dotados komo estan de razon i konsiyensiya, deven komportarse fraternalmente los unos kon los otros. )
[editar] Enlases eksternos
- Lisyones turkanas del vokabularyo en el Internet Polyglot
- Lisyones de turco (en inglez)
- Klase de turko. Lisyones de gramatika, vokabularyo y ekspresyones komunes.
Este artikolo es endagora, solo un esbozo. Ampliandolo ayudaras a amijorar Wikipedia.
Puedes ayudarte kon las wikipedias en otras linguas.
