اسلام
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
 |
تا زمانی که اختلاف نظرهای صفحهٔ بحث رفع نشده‌اند، این صفحه محافظت شده‌است تا ویرایش نشود. محافظت به معنی تأیید نسخهٔ فعلی صفحه نیست. بعلاوه می‌توانید درخواست خارج‌شدن از محافظت این صفحه را مطرح نمایید. |
 |
این مقاله به تمیزکاری نیاز دارد. لطفاً آن را تا جایی که ممکن است از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید. سپس این الگو را از بالای مقاله حذف کنید. محتویات این مقاله ممکن است غیرقابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
اسلام |
| اصول دین |
| اصول خاص تشیع |
| فروع دین |
| فروع تشیع |
| منابع اسلامی |
| شخصیت‌ها |
|
محمد |
| مذهب‌ها |
| مذاهب فقهی |
| مذاهب کلامی |
|
احمدیه • امامیه |
| علوم اسلامی |
| تاریخ اسلام |
|
زندگانی محمد |
| جغرافیای اسلام |
|
مکه • مدینه |
اسلام دینی یکتاپرستانه و يکی از ادیان ابراهیمی جهان است.[۱] پیروان این دین را مسلمان می‌گویند. مسلمانان بر این باورند که خدا مستقیماً بر بسیاری از پیامبران وحی فرستاده و محمد آخرین آنها است.[۲] اکنون، اسلام از نظر شمار رسمی پیروان در مکان دوم (پس از دین مسیحیت) جای دارد.
فهرست مندرجات |
ریشهٔ واژه
اسلام در زبان عربی از ریشه (س-ل-م) که به معنای «تسلیم صلح‌آمیز؛ تسلیم‌شدن؛ اطاعت؛ صلح» است مشتق شده است. از دیگر مشتقات سه حرف (س-ل-م) می‌توان موارد زیر را نام برد:
- سلام به معنای «صلح»[۳] که همچنین به عنوان درود هم است.
- السلام (آرامش و سلامت) یکی از ۹۹ نام خدا در قرآن. [۴]
- مسلمان، کسی که از اسلام تبعیت می‌کند؛ کسی خود را به خداوند تسلیم می‌کند.[۵]
- اسلام، اسلام یعنی سلامت نفس، پس مسلمان در درجه اول سلامت نفس باید داشته باشد.[۶]
باورها
اسلام برای هر فردی با ذکر شهادتین آغاز می‌شود. شهادتین به زبان آوردن دو جملهٔ «لا اله الا الله» و «محمد رسول الله»، و در مذهب شیعه به اضافه «علی ولی الله» است؛ این جملات به ترتیب به معنای «هیچ خدایی جز الله وجود ندارد» و «محمد پیامبر الله است» و «علی جانشین و رهبر و منتخب پیامبر بر تمامی امت اسلام» هستند. فردی که تصمیم به ایمان آوردن به اسلام را دارد باید این سه جمله را بر زبان آورده و آنها را باور کند.
مسلمانان بر این باورند که خدا پیام خود را از راه وحی بر محمد و پیامبران دیگر از قبیل آدم، نوح، ابراهیم، موسی و عیسی فرو فرستاد. همه مسلمانان بر این باورند که محمد، آخرین پیامبر خدا و مکمل همهٔ آنها است؛ در نتیجه، سخنان او و کتابش تا روز قیامت برای بشریت وجود دارند. مسلمانان بر اين باورند که بخش‌هایی از کتابهای تورات و انجیل فراموش شده‌اند، اشتباه تفسیر یا نوشته شده‌اند یا توسط دنباله‌روان آنها تحریف گشته‌اند، در نتیجه پیام اصلی آنها از بین رفته است. آنها با باور به این مساله، معتقدند که قرآن به عنوان آخرین کتاب وحی شده به انسان‌ها برای تصحیح آن کتاب‌ها نازل شده‌است.[۷]
باور مسلمانان بر آن است که دین خدا در اصل از آدم تا محمد یکی بوده و این اصول در قرآن گردآمده اند. متون اسلامی این طور بیان می‌کنند که یهودیت و مسیحیت مشتقاتی از تعالیم ابراهیم بوده و در نتیجه جزو دین‌های ابراهیمی به شمار می‌آیند. قرآن، از یهودیان و مسیحیان (و گاهی اوقات دیگر معتقدان) به صورت «اهل کتاب» یاد می‌کند.[۸]
باورهای بنيادين در دين اسلام
توحید، معاد، نبوت از اصولی است که بین همهٔ مسلمانان مشترک است. بعضی از زيرشاخه‌های اسلام به خصوص شیعیان به جز این سه اصل، دو اصل عدل و امامت را نیز جزء اصول می‌دانند. البته به این دو اصل اصول مذهب گفته می‌شود. همچنین از مهم‌ترین باورهای بنیادی و اساسی دین اسلام ظهور منجی جهانی در آخرالزمان است.
نام خدا
الله نام ويژه خدای یکتا در قرآن و نوشتارهای عربی-اسلامی است. با این حال فارسی‌زبانان معمولاً از واژه خدا استفاده می‌کنند. واژه الله پیش از ظهور اسلام نیز در عربستان وجود داشته‌است و نام خدای بزرگ و آفریدگار جهان بوده که بت‌ها به عنوان رابط و واسطهٔ او در ادارهٔ جهان به وی کمک می‌کرده‌اند. اعراب پیش از اسلام ازاین‌رو جهت نزدیکی و ارتباط با الله به عبادت بت‌ها می‌پرداختند و آنها را در اداره جهان میانجی فیض می‌دانستند.
مذهب‌ها و زيرشاخه ها
مسلمانان به دو مذهب عمده شیعه و سنی تقسیم می‌شوند. هر یک از این دو فرقه دارای انشعاباتی هستند. به عنوان مثال صوفی گری در میان شیعه و سنی وجود دارد.
کتاب مقدس
- قرآن، کتاب مقدس و آسمانی مسلمان است و به زبان عربی نوشته شده‌است، که طبق مندرجات آن و باور مسلمانان توسط وحی الهی به محمد فروفرستاده شد.
به اعتقاد مسمانان «قرآن وحی نامه اعجازآمیز الهی است، که به زبان عربی واژه به واژه توسط فرشته وحی، جبرئیل، از جانب خداوند و از لوح محفوظ بر قلب و زبان پیامبر اسلام هم اجمالا یکباره و هم کم کم در طول بیست و سه سال نازل شده.»[۹]
این کتاب معتبرترین متن دینی نزد مسلمانان است و مسلمانان آن را «معجزه» و «سند اثبات پیامبری» محمد می‌دانند. تمام مذاهب اسلامی بر درستی متن آن اتفاق نظر دارند و اختلاف در نحوه خواندن متن، تفسیر و احیانا ترتیب آن است. میزان این اتفاق نظر به حدی است، که شیعیان دوازده امامی ایران و وهابیان عربستان از قرآن با رسم الخط واحدی استفاده می‌کنند. مسلمانان روی بی خطا بودن کتاب قرآن تاکید دارند.
بیان قرآن
گرچه کلمه اسلام امروز به عنوان دینی در کنار مسیحیت و یهودیت معنا می‌دهد، درهیچ جای قرآن کلمهٔ ادیان که صورت جمع دین است ذکر نشده است و فقط کلمه الدین آمده است که معرفه به ال است. برای مثال آیه 19 از سوره آل عمران: «در حقيقت دين نزد خدا همان اسلام است و كسانى كه كتاب [آسمانى] به آنان داده شده با يكديگر به اختلاف نپرداختند مگر پس از آنكه علم براى آنان [حاصل] آمد آن هم به سابقه حسدى كه ميان آنان وجود داشت و هر كس به آيات خدا كفر ورزد پس [بداند] كه خدا زودشمار است.» (ترجمهٔ فولادوند) [۱۰]
و یا در آیهٔ 67 سوره آل عمران: «ابراهيم نه يهودى بود و نه نصرانى بلكه حق‌گرايى فرمانبردار بود و از مشركان نبود.» (ترجمهٔ فولادوند)
این گونه آیات نشان دهندهٔ این امر است که به بیان قرآن دین ابراهیم، موسی، عیسی و محمد، اسلام یا همان تسلیم خدا بودن است و اگر کسی به دین اسلامی به غیر از تسلیمی که این پیامبران تبلیغ می کردند باور داشته باشد دچار اختلافی که در آیه اول ذکر شد شده است.[۱۱]
آنچه در این میان متفاوت است شریعت و احکام است که بنا به نیازها و مقتضیات هر قوم و زمانی تغییراتی داشته است. مثلاً در آیهٔ 48 سوره مائده (ترجمهٔ فولادوند): «و ما این کتاب [=قرآن] را به حق به سوی تو فرو فرستادیم، در حالی که تصدیق‌کننده کتابهای پیشین و حاکم بر آنهاست. پس میان آنان بر وفق آنچه خدا نازل کرده حکم کن، و از هواهایشان [با دور شدن] از حقی که به سوی تو آمده، پیروی مکن. برای هر یک از شما [امتها] شریعت و راه روشنی قرار داده‌ایم. و اگر خدا می‌خواست شما را یک امت قرار می‌داد، ولی [خواست] تا شما را در آنچه به شما داده است بیازماید. پس در کارهای نیک بر یکدیگر سبقت گیرید. بازگشت [همه] شما به سوی خداست؛ آنگاه در باره آنچه در آن اختلاف می‌کردید آگاهتان خواهد کرد.»
اسلام و ايران
محمد پس از بعثت به پادشاهان کشورهای همسایه از جمله ایران نامه نوشت و آنان را به اسلام دعوت کرد، پادشاه ایران - خسرو پرویز - این دعوت را نپذیرفت. پس از درگذشت محمد اعراب به ايران تاختند و طی تقریباً ده سال ایران جز نواحی گیلان و مازندران گشوده شد.
پانویس
- ↑ سایت موسسه گفتگوی ادیان
- ↑ دایرةالمعارف اسلام، مقاله‌ی ایمان
- ↑ بهبود وضعیت مسلمانان اروپا با تدوین منشور!، خبرگزاری مهر: «علی رغم آنچه بسیاری از غیر مسلمانان می‌پندارند، دین اسلام همواره صلح و عدالت را اشاعه کرده‌است، بدون صدور هیچ نوع منشوری از سوی غیر مسلمانان واژه اسلام به خودی خود یعنی تسلیم الله شدن و از ریشه کلمه سلم یا صلح مشتق شده‌است».
- ↑ آداب راز و نیاز به درگاه بی‌نیاز، خاتمهٔ کتاب در اسمای حسنی الهی(۸۳)، با ترجمهٔ عدة الداعی و نجاح الساعی ابن فهد حلی(ره) همراه با شرح اسماء الله، ترجمه و تحشیه: محمد حسین نائیجی نوری
- ↑ بررسی مفهوم «اسلام» در قرآن در آخرین شماره از دوماه‌نامه «اخبار ادیان»، ایکنا، خبرگزاری قرآنی ایران
- ↑ آثارالحق جلد یک، گفتارهایی از نورعلی الهی، تاریخ چاپ 1373
- ↑ ادله عدم تحریف قرآن و تحریف کتاب آسمانی دیگر چیست؟، درگاه پاسخگویی به مسایل دینی
- ↑ سوره‌ی بقره، آیه‌ی ۱۰۴ و ۳۰ مورد دیگر از ذکر عبارت «اهل کتاب» در قرآن
- ↑ خرمشاهی، بهاءالدین. قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه نامه از بهاءالدین خرمشاهی. ناشرجامی و نیلوفر، ص ۶۵۲
- ↑ إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ إِلَّا مِن بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ وَمَن يَكْفُرْ بِآيَاتِ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ[3 - 19]
- ↑ تفسیر عبدالعلى بازرگان سوره آل عمران قسمت سوم
منابع
- مطهری، مرتضی، مقدمه‌ای بر جهان بینی اسلامی
- ایلیا پتروشفسکی: اسلام در ایران - ترجمه کریم کشاورز، تهران، ۱۳۵۳، انتشارات پيام
جستارهای وابسته
- کلام‌شناسان اسلامی
- تاریخ اسلام در ایران
- تاریخ اسلام
- حکم شرعی
- اسلام‌ستیزی
- قرآن
- دین
- پیامبر
- ویکی‌پدیا:پروژه اسلام
