Kilpisjärvi
Wikipedia(e)tik
.jpg/300px-Saanatunturi_(fell).jpg)
Kilpisjärvi (iparraldeko samieraz: Gilbbesjávri), Enontekiöko udalerriko herrixka bat da, Finlandiako ipar-mendebaldean kokatua. Norvegia eta Suediarekin egiten du muga eta hain famatua den Eskandinaviar herrialdeen herrialdeen "Hirukote-muga"n aurkitzen da Zirkulu Polar Artikoaren iparraldean. Ozeano Artikotik 50 km-tara baino ez dago, itsas-mailatik 500 metrotara. Kilpisjärvi izena, herrixka eta ondoan aurkitzen den aintzirarena da eta bertan, Finlandiako mendixka altuenak aurkitzen dira, Saana eta Halti esate baterako, Kilpisjärvi aintziratik irteten direla ematen dutenak. Herriak, gutxi gorabehera 100 bat biztanle baino ez ditu; hala ere, Enontekiöko udalerri osoko herrixka bisitatuena da, bertan Lappiko paraje natural ikusgarrienak aurkitzen baitira.
Honela, turismotik bizi dira biztanleak. Sasoi guztietan, Alemaniatik eta Norvegiatik batez ere, datozen turistak daude eta eskiatzeko, arrantzarako edota natura soilaz gozatzeko asmoarekin datoz. Finlandiako ur-jauzi handienak ere bertan aurkitzen dira; Pihtsusköngäsgo ur-jauzia esaterako, herrialde osoko luzeena. Samitar batzuk elur-orein azienda handiak dituzte eta abeltzaintzatik bizi dira, hau, kontuan hartu beharreko beste sektore bat bihurtuz. Norvegiarrak noizbehinka muga igaro ohi dute, bertako merkatuan produktu merkeagoak erosteko, herrixkako ekonomiarako onuragarria dena.
Iparraldean, bi mendixka txikiren artean, Finlandiako erreserba natural zaharrena aurkitzen da, flora eta fauna bereziko Malla Erreserba Naturala.
1916. urtean aurkitua izan zen independentzia gerra ondoren. 30 km² azalera dauka eta hainbat ur-jauzi aurkitu daitezke bertan; hala nola, lehen aipaturiko Pihtsusköngäsgo ur-jauzia.
Herrixkako paraje natural ikusgarriena da, Käsivarsi Eremu Basatiarekin batera.
[aldatu] Historia
Herrixka txikia denez, bere historia ere gaztea da. Gelditzeko asmoz iritsi ziren lehen biztanleak 1915 urtekoak dira eta gainera ez da aztarna horietaz ezer gelditzen, denak suntsituak izan baitziren Laponiako Gerra alemaniarren eskutik.
Berreraikuntzan, 1964. urtean, Helsinkiko Biologia Unibertsitateak ikerkuntza zentroak ireki zituen eta Finlandiako gobernuak aldiz, eskola publikoa bezalako azpiegiturak eraiki zituen biztanleria erakartzeko asmoarekin. Honela, hegoaldetik Ozeano Artikorako bideko ezinbesteko geltokia bihurtu da.
[aldatu] Ikus, gainera
[aldatu] Kanpo loturak
 |
Enontekiöko herrixkak | |
|---|---|---|
|
Hetta • Jatuni • Kaaresuvanto • Kelottijärvi • Ketomella • Kilpisjärvi • Kultima • Kuttanen • Leppäjärvi |
||
