Hetta
Wikipedia(e)tik
Hetta (iparraldeko samieraz: Heahttá), Enontekiö udalerriko herrixka handiena, garrantzitsuena eta erdigune administratiboa da. Herrixka oso zabala da eta Ounasjärvi aintzira hertzetik Pallas-Yllästunturi Parke Nazionaleraino doa. Gutxi gorabehera 700 biztanle bizi dira bertan.
Herrixkan, Enontekiöko eskola, liburutegi, eliza eta zerbitzu garrantzitsuenak aurki ditzakegu; hala nola Helsinki hiriburuarekin egunean behin elkartzen duen Enontekiöko aireportua.
[aldatu] Historia
Antzinako bizimoduarekin lotuta, udalerriaren ondoan aurkitzen den Jyppyrä mendixkaren gailurrean, "seita" izeneko harri sakratu batzuk aurkitzen dira. Kristautasuna paraje hauetara iritsi baino lehen, samitarrek ehiza eta arrantza onak eskatzeko sakrifizioak egiten zituzten harri hauetan. Kristautasuna iritsitakoan, hauek Ounasjärvi aintzirara botatak izan ziren, baina bertako biztanleek berreskuratzea lortu zituzten eta Jyppyrä mendixkan ipini zituzten arrisku guztitik babestuta.
1700. urteako udalerriko lehen biztanleen aipamenak aurkitzen dira; hain zuzen bertan eraikita zegoen elizarena eta hauen esanetan, lehen biztanleak XVII. mende hasieran iritsi ziren. Herrixkako usteek diote, lehen biztanlea, Ylitornioko Hietaniemi herrixkako Heikki Heikinpoika izan zela, bertara 1694. urtean iritsi zena. Hala ere, XIX. mende bukaera arte, Palojoensuuko eliza bertara igarotzea pentsatu zen arte, herrixka soil bat baino ez zen izan, baina elizarekin batera garapena iristen hasi zen 1864. urtean. Honela, lehenengo galtzadak eta zerbitzuak jartzen hasi ziren; hala nola 1888. urtean eraiki zen eskola.
1877. urtean, Enontekiö udalerria osatu zuen beste hainbat herrixkekin batera errusiarren eskutik herritarrek jasandako bizimodu-aldaketa ozenago salatzeko asmoarekin.
II. Mundu Gerra latza igaro zuen udalerriak, 1944. urteko Laponiako Gerran, bertan bizitzen egondako alemaniarrek, herrixka suntsitu egin zuten finlandiarrak euren aurka hasi zirenean. Hala ere, finlandiarren garaipenak Hettaren eraberritzea bizkortu zuen; honela, udalerriko azpiegitura nagusiak iritsi ziren bertara eta erdigune bihurtu zen.
[aldatu] Ikus, gainera
[aldatu] Kanpo loturak
 |
Enontekiöko herrixkak | |
|---|---|---|
|
Hetta • Jatuni • Kaaresuvanto • Kelottijärvi • Ketomella • Kilpisjärvi • Kultima • Kuttanen • Leppäjärvi |
||
