De America

Oddi ar Wicipedia

Map o'r byd yn dangos De America

Delwedd cyfansawdd lloeren o De America

Mae De America yn gyfandir yn y Hemisffer Gorllewinol rhwng y Cefnforoedd Tawel a'r Iwerydd. Mae y rhan fwyaf ohono yn yr Hemisffer Deheuol.

Cyfeirir ato yn aml fel yn rhan o'r Americas, fel ag y gwneir â Gogledd America. Enwyd De America ar ôl Amerigo Vespucci, yr Ewropead cyntaf i awgrymu nad India'r Dwyrain oedd yr Americas, ond y Byd Newydd.

Mae gan Dde America arwynebedd o 17,820,000 km² (6,880,000 mi sg), neu tua 3.5% o arwynebedd y Ddaear. Yn 2005, credir bod y boblogaeth yn fwy na 371,200,000. Dyma'r pedwerydd cyfandir o ran arwynebedd (ar ôl Asia, Affrica, a Gogledd America) a'r pumed o ran poblogaeth (ar ôl Asia, Affrica, Ewrop, a Gogledd America).

[golygu] Daearyddiaeth De America

Mae cyfandir De America yn cynnwys nifer o ynysoedd, y rhan fwyaf ohonynt yn perthyn i wledydd ar y gyfandir. Mae tiriogaethau'r Caribi wedi'u grŵpio â Gogledd America, Mae'r gwledydd De America sy'n ffinio â Môr y Caribi – yn cynnwys Colombia, Venezuela, Guyana, Suriname, a Guyane Ffrengig – hefyd yn cael eu adnabod fel De America Caribïaidd.

[golygu] Gwledydd De America

[golygu] Tabl o wledydd, tiriogaethau a rhanbarthau De America

Enw tiriogaeth, efo baner	Arwynebedd (km²)	Poblogaeth (2005)	Dwysedd poblogaeth (per km²)	Prifddinas
Brasil	8,511,965	186,112,794	21.9	Brasília
Ucheldiroedd Guiana:
Guyana	214,970	765,283	3.6	Georgetown
Guyane	91,000	195,506	2.1	Cayenne
Suriname	163,270	438,144	2.7	Paramaribo
Taleithiau'r Andes:
Bolivia	1,098,580	8,857,870	8.1	La Paz, Sucre
Ecuador	283,560	13,363,593	47.1	Quito
Periw	1,285,220	27,925,628	21.7	Lima
> De America Caribïaidd:
Colombia	1,138,910	42,954,279	37.7	Bogotá
Venezuela	912,050	25,375,281	27.8	Caracas
> Ynysoedd Caribïaidd:
Trinidad a Tobago	5,128	1,088,644	212.3	Port of Spain
Côn Deheuol:
Paraguay	406,750	6,347,884	15.6	Asunción
Uruguay	176,220	3,415,920	19.4	Montevideo
> Patagonia:
Yr Ariannin	2,766,890	39,537,943	14.3	Buenos Airies
Chile	756,950	15,980,912	21.1	Santiago

Cyfandiroedd y Ddaear

Affrica-Ewrasia			Yr Amerig			Ewrasia


Affrica	Antarctica	Asia		Ewrop	Gogledd America		De America	Oceania

Uwchgyfandiroedd daearegol : Gondwana · Lawrasia · Pangaea · Pannotia · Rodinia · Colwmbia · Kenorland · Ur · Vaalbara

gw • sg • go

Rhanbarthau'r Ddaear

	Affrica	Canolbarth · De · Dwyrain · Gogledd · Gorllewin
	Yr Amerig	Canolbarth · Y Caribî · De · Eingl · Gogledd · Lladin
	Asia	Canolbarth · De · De-ddwyrain · De-orllewin · Dwyrain · Gogledd
	Ewrop	Canolbarth · De · Dwyrain · Gogledd · Gorllewin

	Oceania	Awstralasia · Melanesia · Micronesia · Polynesia
	Y Pegynau	Yr Antarctig · Yr Arctig
	Arall	Asia-Cefnfor Tawel · Is-gyfandir India · Y Dwyrain Canol · Y Dwyrain Pell
	Cefnforoedd	Arctig · Byd · De · India · Iwerydd · Tawel