Sarajevo
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
| Sarajevo | |||
 Sarajevo |
|||
| Grb | Položaj | ||
|---|---|---|---|
|
|||
| Osnovne informacije | |||
| Entitet: | FBiH | ||
| Kanton: | Sarajevski | ||
| Stanovništvo: | 402.000 | ||
| Površina: | 142 km² | ||
| Gustoća: | 2.831 stanovnik na km² | ||
| Nadmorska visina: | 347 m i. J. | ||
| Pozivni broj: | (+387) 33 | ||
| Poštanski broj: | 71 000 | ||
| Administracija (Stanje: 2005) | |||
| Vrsta naselja: | Grad | ||
| Gradonačelnik: | Semiha Borovac (SDA) | ||
| Web stranica: | |||
Sarajevo je glavni grad Bosne i Hercegovine i njen najveći urbani, kulturni, ekonomski i prometni centar, glavni grad Federacije Bosne i Hercegovine i sjedište Sarajevskog kantona, koje prema procjenama ima 429,672 stanovnika. Kroz grad protiče rijeka Miljacka, a u neposrednoj blizini grada je i izvorište rijeke Bosne, sa popularnim izletištem Sarajlija, Vrelom Bosne. Oko grada su i Olimpijske planine: Jahorina, Bjelašnica, Igman, Treskavica, te brdo Trebević, koji su posebno tokom zimskih mjeseci omiljena destinacija ne samo Sarajlija, nego i njihovih gostiju iz cijeloga svijeta.
Grad Sarajevo sjedište je najveće visokoškolske ustanove u zemlji, Univerziteta Sarajevo, te niza drugih visokoškolskih ustanova, čime se svrstava u red najvećih univerzitetskih centara u cijeloj regiji Jugoistočne Evrope. Uz nekoliko nacionalnih i gradskih teatarskih kuća, muzeja i kulturnih institucija Sarajevo je i važno mjesto na kulturnoj mapi ovog dijela evropskog kontinenta. Svake je godine grad na rijeci Miljacki domaćin niza kulturnih festivala internacionalnog karaktera, među kojima su najznačajniji: Sarajevski filmski festival (SFF), Sarajevski jazz festival, ljetni kulturni festival "Baščaršijske noći", teatarski festival novih produkcija "MESS", "Sarajevska zima" i Svjetski televizijski festival orijentalne muzike.
Urbanu sliku grada karakteriziraju brojni sakralni objekti, jedinstvene džamije iz bogatog osmanskog perioda, katoličke i pravoslavne crkve, sinagoga i drugi brojni tragovi multietničkog življenja u samom srcu grada.
Sarajevo je grad burne historije, koja je nerijetko imala uticaja i na globalna dešavanja. Tako je 1914. godine u Sarajevu ubijen austrougarski prijestolonasljednik Franz Ferdinand, čime je otpočeo Prvi svjetski rat, a sedamdeset godina kasnije, 1984. godine u gradu se održavaju neviđene igre mira i prijateljstva, 14. Zimske olimpijske igre. Tokom ranih 1990-ih godina ime grada Sarajeva ne silazi s naslovnica dnevnih novina u cijelome svijetu, jer se tu, u srcu Evrope, vodi jedan od najkrvavijih ratova u novijoj evropskoj i svjetskoj historiji. Grad je 1.425 dana bio pod stalnom opsadom srpskih snaga, koje su nemilice pucali i granatirali sa okolnih planina. U napadima je 10.615 ljudi izgubilo život, od toga 1.601 djece, a skoro 50.000 Sarajlija bilo je povrijeđeno.
Sliku Sarajeva u novom mileniju obilježava polagana, ali sigurna obnova civilnog života i opća normalizacija jedne od najperspektivnijih mladih metropola nove Evrope.
Sadržaj |
Geografija
Sarajevo se nalazi u samom geografskom središtu Bosne i Hercegovine i zaprema površinu od 142 km². Smješten je u kompozitnoj Sarajevskoj kotlini koja se pruža od istoka prema zapadu, u plodnom Sarajevskom polju. I dok su centralni dijelovi grada uglavnom smješteni u nizini Sarajevskog polja, najvažnija gradska predgrađa nalaze se na padinama okolnih brijegova i brda. Kroz grad od istoka prema zapadu protiče rijeka Miljacka, koja nastaje od nekoliko vrela u podnožju planina Romanije i Jahorine. U zapadnom dijelu Sarajevskog polja, na području prigradskog naselja Ilidža, nastaje i jedna od najvećih rijeka u Bosni i Hercegovini, rijeka Bosna, koja nastaje od tridesetak manjih izvora u podnožju planine Igman, stvarajući jedinstven park prirode - Vrelo Bosne, omiljeno izletište Sarajlija.
Centar grada Sarajeva leži na nadmorskoj visini od 511 metara iznad površine mora, dok viši dijelovi grada i prigradska naselja na padinama okolnih planina leže na prosječnoj nadmorskoj visini od 900 metara nad morem. Grad okružuju olimpijske planine jedinstvene ljepote koje dosežu i 2000 metara visine: Bjelašnica, Jahorina, Igman, Treskavica i Trebević
Historija
Početkom 15. vijeka na raskrsnici rimskih puteva udareni su temelji grada Sarajeva. Osnivačem Sarajeva smatra se Isa-beg Ishaković, koji je prvi sagradio džamiju, dvor, most i nekoliko javnih ustanova. Ali, grad su ustvari izgradili starosjedioci ovih prostora - Bošnjaci od kojih su mnogi već tada primili islam, vjeru koja je stigla s osmanskom vojskom i njenom upravom.
Intenzivni razvoj zanatstva i trgovine brzo su od Sarajeva stvorili bogat grad, raskrsnicu religija i kultura, trgovačkih puteva i putnika. U 16. vijeku to je bio jedan od najbogatijih gradova u ovom dijelu Evrope, kada su izgrađene i neke kapitalne građevine koje i danas predstavljaju bisere arhitekture i civilizacije tog doba. Tada je u Sarajevu, kao zadužbina Gazi Husrev-bega otvorena i Visoka škola, koja je gotovo u svemu podsjećala na univerzitete u drugim velikim gradovima Evrope.
U grad se doseljavaju Jevreji poslije izgona iz Španije, grade svoje sinagoge, a istovremeno nastaju i pravoslavne i katoličke crkve odnosno katedrale. Kao nijedan grad u Evropi, Sarajevo je na tako malom prostoru našlo mjesta za sve četiri velike svjetske religije, kulture i civilizacije, koje oni nose. Dugotrajni suživot je stvorio nove vrijednosti, jednu posebnu kulturnu i multinacionalnu civilizaciju, koja je izdržala mnogo historijskih izazova.
1878. dolaskom Austro-Ugarske uprave na ove prostore Sarajevo pored svog orijentalnog lica dobiva i drugo, evropsko lice. Time Sarajevo još jednom dokazuje da Evropi ne pripada samo prostorno i vremenski, nego i na civilizacijsko-kulturni način. Austro-ugarski period je vrijeme snažnog prodiranja srednjoevropske kulture, načina privređivanja, običaja i drugih civilizacijskih vrijednosti. Grad dobiva savremena industrijska postrojenja, fabrike, a brojne škole zapadnog tipa i kulturne institucije obogaćuju glavni grad Bosne i Hercegovine civilizacijsko-kulturnim vrijednostima za sva vremena. U ovo se vrijeme otvara i Zemaljski muzej, jedna od najznačajnijih institucija takve vrste u ovom dijelu Evrope.
Poslije Prvog svjetskog rata, koji je otpočeo atentatom na austrijskog prijestolonasljednika Franza Ferdinanda u Sarajevu, grad ulazi u sastav jugoslavenskih državnih zajednica: Kraljevine SHS, a potom i Kraljevine Jugoslavije. Sarajevo je izloženo snažnim uticajima Beograda, pa ipak ostaje uglavnom na margini interesa tadašnjeg režima i dinastije Karađorđevića. Arhitektonska slika grada ostaje gotovo nepromijenjena, industrija nazaduje, društvena nezadovoljstva radnika rastu, tako da se može reći da Sarajevo kao grad između dva svjetska rata uglavnom stagnira i nazaduje. Iza Drugog svjetskog rata Sarajevo polako prosperira i postaje upravni, kulturni i ekonomski centar Bosne i Hercegovine, jedne od ukupno šest republika socijalističke Jugoslavije. U gradu se razvija industrija, ekonomija, a školstvo i kultura čine ga metropolom i glavnim gradom u ovom dijelu zemlje. U taj period spada i osnivanje Univerziteta, Akademije nauka i umjetnosti, brojnih muzeja i galerija, naučnih instituticija, radio-televizije. Broj stanovnika grada raste na više od 500.000. Takvom kosmopolitskom i modernom gradu svijet povjerava organizaciju XIV Zimskih olimpijskih igara, koje su sa velikim uspjehom i održane 1984.
Društvene i političke promjene u ovom dijelu tadašnje Jugoslavije dovele su 1992. Predsjednik predsjednistva Bosne i Hercegovine Alija Izetbegović, raspisao je građanski referendum u prkos prijetnjama iz vana i iznutra. To je dovelo do stvaranja nezavisne i suverene države Bosne i Hercegovine. To je bio neodoljiv izazov za nacionalističke i velikodržavne projekte susjednih zemalja Srbije i Hrvatske, koje su, svaka na svoj način, pokušale da prisvoje dio teritorija Bosne i Hercegovine. Uslijedila je neviđena vojna agresija na cijelu zemlju, a posebno na njen glavni grad, Sarajevo. Vojna agresija JNA i srpskih vojnih formacija, kasnije Hrvatske vojske i hrvatskih vojnih formacija, imala je za cilj uništavanje visokih civilizacijskih vrijednosti i tekovina multikulturalnog društva, koje su na ovom prostoru stvarane vijekovima, te istrjebljenje svih onih naroda koji nisu odgovarali u mononacionalnu kompoziciju velikodržavnih projekata. Sam grad Sarajevo, koji je pod fizičkom blokadom gotovo 3,5 godine, neprestanim vojnim akcijama agresora je pretrpio ogromna materijalna razaranja i brojne ljudske gubitke. U snajperskoj i artiljerijskog kampanji velikosrpskih snaga ubijeno je 10.615 ljudi, među kojima je bilo 1.601 djece, a skoro 50.000 Sarajlija bilo je ranjeno. Spaljena je gradska Vijećnica, a gotovo svi kulturno-historijski i stambeni objekti u gradu su oštećeni, među kojima i brojni vjerski i sakralni objekti.
Ipak, i pored miliona granata bačenih na grad-heroj, agresor nije postigao svoj cilj: Sarajevo je sačuvalo one civilizacijske vrijednosti koje su ga činile jedinstvenim kosmopolitskim centrom u samome srcu Evrope.
Posebno mjesto u gradu Sarajevu zauzima i Šehidsko mezarje Kovači, mjesto na kojem su ukopani mnogi najbolji sinovi koje je grad ikada imao. Na mezarju Kovači, među ostalim šehidima je ukopan i prvi predsjednik nezavisne i suverene BiH Alija Izetbegović, koji je po svojoj želji ukopan rame uz rame sa ostalim borcima Armije BiH.
Politika
Grad Sarajevo se sastoji od četiri gradske općine: Stari Grad, Centar, Novo Sarajevo i Novi Grad, a zajedno sa susjednim općinama čini Kanton Sarajevo, koji je u sastavu Federacije Bosne i Hercegovine.
Grad Sarajevo prije agresije na Bosnu i Hercegovinu činilo je deset općina: Centar, Hadžići, Ilidža, Ilijaš, Novi Grad, Novo Sarajevo, Pale, Stari Grad, Trnovo i Vogošća.
Nakon potpisivanja Daytonskog mirovnog sporazuma i reintengracije pojedinih naselja, nastaje Kanton Sarajevo, unutar kog se formira Grad Sarajevo od četiri općine.
Sa druge strane općina Pale i Trnovo, te neka naselja koja su ostala u Republici Srpskoj kao Kasindo, Lukavica, Hreša itd. čine grad Istočno Sarajevo. Istočno Sarajevo se do odluke Ustavnog suda o neustavnosti naziva zvalo Srpsko Sarajevo. Zvanično Istočno Sarajevo čine: Istočni Stari Grad, Istočna Ilidža, Istočno Novo Sarajevo, Pale, Trnovo RS, Sokolac i Rogatica. Banjaluka je glavni grad Republike Srpske.
Stanovništvo
Broj stanovnika u Sarajevu se vidljivo povećava; 1910. godine Sarajevo je imalo 57040 stanovnika, 1931. godine 78180, a 1961. 143120 stanovnika, naprema 401118 stanovnika u decembru 2002. godine. [1]
Po posljednjem službenom popisu stanovništva iz 1991. godine, Grad Sarajevo (područje svih deset općina) imalo je 527.049 stanovnika.(Bošnjaci - 259.470 (49,23%), Srbi - 157.143 (29,81%), Hrvati - 34.873 (6,61%), Jugoslaveni - 56.470 (10,71%) i ostali, neopredijeljeni i nepoznato - 19.093 (3,62%)).
Naseljeno mjesto Sarajevo, imalo je po istom popisu 416.497 stanovnika. Ostalih 110.552 stanovnika živjelo je u 335 naseljenih mjesta, u 10 općina.
Religija
Konfesionalna slika Sarajeva je jedinstvena u Evropi, a zbog njene raznolikosti grad se nerijetko poredi sa Jerusalemom i New Yorkom. Sarajevo je sjedište Reisu-l-uleme, poglavara muslimana u Bosni i Hercegovini, sjedište dabrobosanske Mitropolije pravoslavne crkve te sjedište Vrhbosanske nadbiskupije Rimokatoličke crkve u Bosni i Hercegovini.
Urbanu sliku grada krase sakralni objekti četiri najvažnije svjetske konfesije. Brojne džamije, crkve, katedrala, sinagoga, te ostali značajni vjerski objekti nalaze se u samom centru grada Sarajeva, smještene tek stotinjak metara jedne od drugih.
Ekonomija
Nakon decenija komunizma i godina rata, ekonomija Sarajeva je postala predmet rekonstrukcije i rehabilitacije.[2] Među brojnim ekonomskim znakovima, Centralna banka Bosne i Hercegovine je otvorena u Sarajevu u 1997. godini i Sarajevska berza je počela sa radom u 2002. Velika gradska baza proizvodnje, administracije i turizma, kombinirana sa velikim informalnim tržištem,[3] čini grad najvećim ekonomskim regionom Bosne i Hercegovine.
Iako je Sarajevo imalo veliku industriju tokom perioda komunizma, samo je par postojećih poslova učinilo tranziciju na kapitalističku ekonomiju uspješnom. Sarajevska industrija sada uključuje industriju duhanskih proizvoda, namještaja, automobila, i komunikacijsku opremu. Kompanije smještene u Sarajevu su B&H Airlines (prijašni Air Bosna), BH Telecom, Bosmalov gradski centar, Bosnalijek, Energopetrol, Fabrika Duhana Sarajevo, i Sarajevska Pivara.
Sarajevo ima jaku turističku industriju i Lonely Planet je gradu dao 43. mjesto na listi najboljih gradova u svijetu u 2006. godini.[4] Sportski turizam koristi postrojenja od olimpijskih igara iz 1984, posebno skijaška sredstva na obližnim planinama Bjelašnice, Igmana, Jahorine, Trebevića i Treskavice. 600 godina historije Sarajeva, uz djelovanje zapadnih i istočnih carstava, je također velika turistička atrakcija. Sarajevo je usluživalo putnike tokom vijekova, jer je predstavljalo važan tržni centar tokom Osmanskog carstva i perioda Austro-Ugarske. Primjeri popularnih destinacija u Sarajevu su Vrelo Bosne, sarajevska katedrala i Gazi-Husrev begova džamija.
Komunikacije i mediji
Kao glavni i najveći grad Bosne i Hercegovine, Sarajevo je najveći centar medija u zemlji. Većina komunikacijskih i medijskih infrastruktura je uništena tokom rata, ali rekonstrukcija koju je vodio visoki predstavnik Bosne i Hercegovine je pomogla modernizaciji industrije.[5] Npr, Internet je postao dostupan u gradu 1995.[6]
"Oslobođenje", osnovano 1943, su najstarije sarajevske dnevne novine i jedine koje su preživile rat. Ipak, ove novine su iza Dnevnog Avaza, osnovanog 1995, i Jutarnjih novina. [7] U druge lokalne periodične novine spadaju novine Hrvatska Riječ na hrvatskom jeziku i magazin Start, kao i sedmične novine "Slobodna Bosna" i "BH Dani".
Bosanskohercegovačka televizija je sarajevska javna TV stanica, jedna od tri u Bosni i Hercegovini. Druge stanice u gradu su NRTV "Studio 99", NTV Hayat, Open Broadcast Network, TV Kantona Sarajevo i TV Alfa. Mnoge manje nezavisne radio stanice postoje, poput Radija M, RSG, eFM studentskog radija i radija 202. Radio Slobodna Evropa, kao i par američkih i zapadno-evropskih stanica su također dostupne u gradu.
Prijevoz
Položaj Sarajeva u dolini između planina ga čini kompaktnim. Uske gradske ulice i nedostatak parkinga ograničavaju automobilski saobraćaj ali dozvoljavaju bolju pješačku i biciklističku pokretnost. Dvije glavne ulice u gradu su Titova i Zmaj od Bosne. Evropski autoput, koridor 5C, prolazi kroz Sarajevo povezivajući ga sa Budimpeštom na sjeveru i sa Pločama na jugu. [8]
Električni tramvaji, koji su u službi od 1885, su najstarija vrsta javnog prijevoza u gradu. [9] Postoji sedam tramvajskih linija i četiri trolejbuske linije i mnogo buseva. Glavna željeznička stanica u Sarajevu se nalazi u sjevernom dijelu grada.
Međunarodni Aerodrom Sarajevo (SJJ) je smješten samo par kilometara jugozapadno od grada. Tokom rata aerodrom se koristio za letove UN-a i transport humanitarne pomoći. Od Dejtonskog sporazuma iz 1996. godine, aerodrom je otvoren za komercionalne letove u koje spadaju B&H Airlines, Austrian Airlines, Alitalia, Aero Flight, Lufthansa, Jat Airways, Croatia Airlines, i drugi. U 2004, 397,000 putnika je putovalo kroz sarajevski aerodrom, za razliku od samo 25,000 iz 1996. godine. [10]
Kultura
Sarajevo je bilo dom mnogih različitih religija i etničkih skupina vijekovima, dajući gradu brojne kulture. Bošnjaci, Srbi, Hrvati, Jevreji, i Slovenci su dijelili gard. Današnje stanovništvo grada većinom predstavljaju Bošnjaci, ali u prošlih par godina vidljivo je povećanje doseljenika iz istočne Azije.
Grad je bogat muzejima, uključujući muzej Sarajeva, Ars Aevi muzej umjetnosti, Zemaljski muzej (otvoren 1888 i dom sarajevske Hagade), historijskog muzeja Bosne i Hercegovine i muzeja literature i teatralne umjetnosti Bosne i Hercegovine. U gradu je također smješteno narodno pozorište, osnovano 1919, kao i sarajevski ratni teatar. Druge kulturne institucije uključuju sarajevski kulturni centar, sarajevsku biblioteku, umjetničku galeriju BiH i Bošnjački institut.
Uništavanja povezana sa ratom, [11]kao i rekonstrukcija, brojne uništene institucije i kulturni i vjerski simboli uključujući Gazi Husrev-begovu bilbioteku, nacionalnu bilbioteku, sarajevski orijentalni institut, i muzej posvećen olimpijskim igrama 1984. Posljedice su različiti nivoi vlade koji su utemeljili jake zakone za zaštitu kultura i institucija.
Historijski, Sarajevo je bilo dom brojnih poznatih bosanskih pjesnika i mislioca tokom Osmanskog carstva. Dobitnik Nobelove nagrade Vladimir Prelog je iz grada, kao i oskarovac Danis Tanović. Dobitnik Nobelove nagrade Ivo Andrić je većinu svog života proveo u Sarajevu. U Sarajevu je rođen i kipar Josip Ivanović, jedan od najvećih savremenih kipara ovih prostora.
Sarajevo Film Festival, pokrenut 1995, je postao premijerni filmski festival na Balkanu. Sarajevska Zima, sarajevski jazz festival su jako poznati, kao i Baščaršijske noći, mjesečni kulturni, muzički i plesni događaj.
Sarajevska škola pop rocka se razvila u gradu između 1961 i 1991. Ova vrsta muzike je počela sa bendovima poput Indexa, Bijelog dugmeta i pjevača/tekstopisca Kemala Montena. Nastavila je u 1980im, sa SCH, Plavim orkestrom, Zabranjenim pušenjem i Crvenom jabukom, završavajući ratom u 1992. Nakon rata, Irski rock band U2 je bio prvi band koji je svirao nakon rata u gradu.
Sport
Kao i u ostatku države najpopularniji sportovi su nogomet, košarka i rukomet. Sportski život se prvenstveno odvija kroz dva sportska društa; SD Željezničar i SD Bosna. Oba sportska društva imaju sportske sekcije u više sportskih grana.
Među velikim brojem sportskih kolektiva u gradu se ističu nogometni klubovi Željezničar i Sarajevo, rukometni klubovi Željezničar i Bosna, muški košarkaški klub Bosna i ženski rukometni klub Željezničar.
Grad je bio domaćin zimskih olimpijskih igara u 1984. godini.
Znamenitosti grada
Sarajevo se može pohvaliti dobro očuvanim starim trgovačkim dijelom grada, popularnom Baščaršijom, koja je nastala za perioda osmanske vladavine u Bosni i Hercegovini. Ovaj dio grada obiluje jedinstvenim arhitektonskim ostvarenjima osmanske gradske arhitekture, među kojima su brojne potkupolne džamije, te tradicionalne forme orijentalne arhitekture poput: konaka, hanova i bezistana. Nakon barbarskih razaranja tokom proteklog rata Baščaršija je ponovo obnovljena na opću radost Sarajlija i njihovih gostiju.
Gradovi partneri
| Grad | Zemlja | Zastava |
|---|---|---|
| Tirana | Albanija |  |
| Tlemcen | Alžir | .svg/20px-Flag_of_Algeria_(bordered).svg.png){kind=small} |
| Baku | Azerbejdžan |  |
| Zagreb | Hrvatska |  |
| Tianjin | Kina |  |
| Friedrichshafen | Njemačka |  |
| Magdeburg | Njemačka | |
| Wolfsburg | Njemačka | |
| Dayton | SAD |  |
| Serre-Chevalier | Francuska |  |
| Coventry | Velika Britanija |  |
| Ferrara | Italija |  |
| Napulj | Italija | |
| Prato | Italija | |
| Venecija | Italija | |
| Calgary | Kanada |  |
| Kuvajt-City | Kuvajt |  |
| Tripoli | Libija |  |
| Innsbruck | Austrija |  |
| Stockholm | Švedska |  |
| Barcelona | Španija |  |
| Ankara | Turska |  |
| Bursa | Turska | |
| Istanbul | Turska | |
| Budimpešta | Mađarska |  |
Note i reference
- ↑ Po neformalnom popisu stanovništva glavni grad Bosne i Hercegovine broji 765 000 stanovnika. Vrlo je moguće da će Sarajevo do sljedećeg popisa stanovništva 2010. godine imati preko milion stanovnika. Podaci o broju stanovnika
- ↑ Evropska komisija i Svjetska banka. Program Evropske zajednice za Sarajevo
- ↑ CIA (2006). Bosna i Hercegovina - CIA
- ↑ Lonely Planet (Mart 2006). Put kroz najbolje gradove u Evropi
- ↑ Evropski žurnalistički centar (novembar 2002). Krajolik bosanskohercegovačkih medija
- ↑ Jelenka Vockić-Avdagić. Internet i javnost Bosne i Hercegovine
- ↑ Radenko Udovičić (05.03.2002). Šta se događa sa najstarijim bosanskohercegovačkim novinama: Oslobođenje se prodaje za 4.7 miliona KM
- ↑ Bosmal. Koridor 5C
- ↑ O tramvajima na virtualnom Sarajevu
- ↑ Zahid Krkić, Statatistički podaci za sarajevski aerodrom
- ↑ Jane Perlez (12. august 1996). Ostaci sarajevske biblioteke su simbol uništene kulture
Također pogledajte
Vanjski linkovi
- Sarajevo, moj grad! - Gradski info servis ((bs))
- Mojgrad, Gradski infotop ((bs))
- Turizam u Sarajevu i BiH ((bs))
- Turističke informacije o Sarajevu ((bs))
- Sarajevski aerodrom ((bs/en))
- Lista ambasada u Sarajevu ((bs))
- Sarajevo-X portal ((bs))
- Interaktivna mapa Sarajeva ((bs))
- Sarajevo - najopjevaniji grad ((bs))
| Sarajevska naselja |
|---|
| Alifakovac | Alipašino Polje | Baščaršija | Bendbaša | Bistrik | Bjelave | Buća Potok | Buljakov Potok | Centar | Ciglane | Crni Vrh | Dobrinja | Džeka | Gorica | Grbavica | Hrasno | Koševo | Koševsko Brdo | Marijin Dvor | Mojmilo | Neđarići | Obala | Otoka | Pofalići | Saraj Polje | Sedrenik | Skenderija | Stup | Sunce | Švrakino Selo | Vrace | Velešići | Vratnik |
Amsterdam • Andora la Vella • Ankara • Atena • Baku • Beč • Beograd • Berlin • Bern • Bratislava • Brisel • Budimpešta • Bukurešt • Den Haag • Dublin • Erevan • Helsinki • Kijev • Kišinjev • Kopenhagen • Lisabon • London • Luxembourg • Ljubljana • Madrid • Minsk • Monako • Moskva • Nikozija • Nuuk • Oslo • Pariz • Podgorica • Prag • Priština • Reykjavik • Riga • Rim • San Marino • Sarajevo • Skopje • Sofija • Štokholm • Talin • Taškent • Tbilisi • Tirana • Vaduz • Valletta • Varšava • Vatikan • Vilnius • Zagreb
