Sahel
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
- Vidi također Sahel, Tunis, regija na istoku Tunisa.
Sahel (arapski ساحل sahil, granica ili obala Sahare), granična zona u Africi između Sahare na sjeveru i plodnije regije Sudan na jugu.
Sadržaj |
[uredi] Termin
Termin se u početku koristio kao geografski termin koji je označavao pojas zemlje između izohijeta (pojasi oborina) s vrijednošću 75 i 450, dok su kasniji istraživači određivali položaj Sahela na širok raspon izohijeta. Termin se također koristio za označavanje zemalja Zapadne Afrike, a u Indiji Sahel je uobičajeno ime koje se daje dječacima.
[uredi] Geografija
Sahel se prvenstveno sastoji od savana koje se protežu od Atlantskog okeana do Afričkog roga s izmjenama semiaridnih travnjaka i bodljikave savane. Tokom afričke historije regija je bila dom nekim od najnaprednijih kraljevstava koja su ostvarivala veliku dobit od trgovine koja se odvijala preko pustinje. Ta kraljevstva skupno se nazivaju sahelska kraljevstva.
Zemlje koje danas čine Sahel su Senegal, Mauritanija, Mali, Burkina Faso, Niger, Nigerija, Čad, Sudan, Etiopija, Eritreja, Džibuti i Somalija.
Karta regije može se vidjeti ovdje.
[uredi] Okoliš
Prije oko 12,500 godina Sahel je, kao dio pustinje Sahare, bio prekriven pješčanim dinama koje su oblikovale krajolik koji se može vidjeti danas. Sahel godišnje prima 150-500 mm padavina, prvenstveno u sezoni monsuna. Padavine su karakterisane godišnjom i dekadskom promjenjivošću. Najvažnija ograničenja na produktivnost zemlje u Sahelu predstavljaju voda i plodnost tla. U Sahelu su tla većinom kisela (što rezultira u aluminijskoj toksičnosti za biljke), te imaju vrlo malo dušika i fosfata.
Između padavina u Sahelu i intenzivnih uragana na Atlantiku postoji jaka korelacija.
[uredi] Transhumanca
U Sahelu su ljudi većinom polunomadi. Oni se bave poljoprivredom i uzgojem stoke u sastavu transhumance što je vjerovatno najodrživiji način iskorištavanja Sahela. Razlika između suhog sjevera, koji ima više razine hranjivih tvari u tlu, i vlažnog juga koristi se tako da se stada tokom vlažnog razdoblja nalaze na visokokvalitetnoj ispaši na sjeveru, dok tokom sušnog razdoblja putuju nekoliko stotina kilometara na jug gdje pasu na izdašnijoj, ali manje hranjivoj ispaši.
[uredi] Suše
Godine 1914. Sahel je pogodila plaha suša koja je prouzrokovala veliku glad. Sušu je uzrokovala višegodišnja količina padavina koja je bila ispod prosjeka. Tokom 1960-ih dogodio se velik porast padavina u regiji, pa je sjeverna suha regija postala dostupnija. To je uz vladine potpore potaknulo ljude da krenu na sjever. Ubrzo je nastupilo dugotrajno razdoblje suše od 1968-1974, pa je ispaša ubrzo postala neodrživa zbog rasprostranjene denudacije terena. Ovo je poput suše iz 1914. prouzrokovalo veliku glad, ali je ovog puta bilo donekle ublaženo međunarodnom vidljivošću i izdašnom pomoći. Ova katastrofa dovela je do osnivanja Međunarodnog fonda za poljoprivredni razvoj.
Više informacija: Sahelska suša
[uredi] Vanjske poveznice
- Podatci o sahelskoj Africi
- Snažna veza između padavina zapadnosahelskog monsuna i intenzivnih atlantskih uragana
- Indeks padavina u Sahelu, 1898 - 2002
- Dezertifikacija - prijetnja za Sahel
