Jugoslavia
Da Wikipedia, ła ençiclopedia libara.
 |
Imagine:Stemma-Grbsfrj.gif |
| (dettaglio) | (dettaglio) |
| motto: Bratstvo i Jedinstvo (Fradełanza e Unità) | |
 |
|
| Lingua ofixiale |
sloveno (RS Slovenia) |
| Cavedal | Belgrado |
| Area - Totale - % acqua |
1991 255,804 km² xx% |
| Popołazsion - Totale - Densità |
23,300,000 (1991) 80/km² |
| Fondazione - Dichiarata - Riconosesta |
29 de novenbre 1943 1946 |
| Disoluzsion | 27 de apriłe 1992 |
| Vałuda | Dinaro jugoslavo |
| Fuxo Orario | UTC +1 |
| Ino nazsionale | Hej Slaveni |
| Sigla automobilistica | YU |
| TLD Internet | .yu |
Ła Republica Sociałista Federałe de Jugoslavia ła xe sta ło stato prinzsipałe dei Balcani dal 1943 al 1992, ano deła so disołuzsion.
Fondà soto el nome de Republica Democratica Jugoslava (29 de novenbre - 4 de diçenbre 1943) come risultato deła seconda riunion de ł'AVNOJ (Consejo Antifasista de Łiberazsion Popołare deła Jugoslavia) che ła se gà tegnù a Jajce (Bosnia e Erzsegovina) sora łe zsenari de queło ca gera stga el Regno de Jugoslavia, 'ntel 1946 ła ga canbià el proprio nome en Republica Federativa Popołare de Jugoslavia mentre 'ntel 1963 ła ga asunto el so nome definitivo.
Ła Jugoslavia ła confinava a nord-ovest co ł'Itałia e ł'Austria, a nord co ła Ongaria e Romania, a est co ła Bulgaria, a sud co ł'Albania e ła Grecia e a ovest col mar Adriatico.
'Ntel periodo de ła Guera freda ła Jugoslavia ła xe sta on importante menbro dei paexi non ałineà.
El so primo presidente el xe sta Ivan Ribar mentre el Maresiało Tito el gera Primo Ministro. 'Ntel 1953 Tito el xe sta ełeto presidente, carica che ła xe diventà a vita 'ntel 1963. Tito el xe morto el 4 de majo del 1980. Co ła so morte łe tension interne fra łe diverse nazsionałità, che prima łe veneva mese a taxere anca co ła forzsa, łe ga scuminzsià a vegner fora. Dopo che quatro dełe siè Republiche Sociałiste łe ga dichiarà ł'indipendenzaa tra el 1991 e el 1992, ła Federazsion ła se ga desfà par far posto ała Republica Federałe de Jugoslavia, formà dałe do restanti republiche (Servia e Montenegro). 'Ntel 2003 anca sta Federazsion ła xe sta trasformà in Union de Servia e Montenegro. 'Ntel 2006, infine, ła Servia e el Montenegro i se ga separà e atualmente i xe do Stati del tuto indipendenti.
Indice |
[modifica] Republiche Sociałiste e Province Autonome
Internamente ło stato el gera divixo en siè Republiche Sociałiste e do Province Autonome Sociałiste che łe faxeva parte deła Republica Sociałista de Servia. Ła Cavedal Federal gera Belgrado.
Co' ła costituzsion del 1974, in seguito ałe tension interne, dovue al nazsionałismo dei croati e ałe tendenzse łiberałi dei servi a se gera previsto el dirito par łe Republiche de poterse destacare dała Federazsion. Tałe dirito no 'l gera previsto par łe Province Autonome.
Republiche e Province en ordine alfabetego:
- Republica Sociałista de Bosnia e Erzsegovina, con cavedal Sarajevo
- Republica Sociałista de Croazsia, con cavedal Zsagavria
- Republica Sociałista de Macedonia, con cavedal Skopje
- Republica Sociałista de Montenegro, con cavedal Titograd (atuałe Podgorica)
- Republica Sociałista de Servia, con cavedal Belgrado, ca includeva anca:
5a. Provincia Sociałista Autonoma del Kosovo, con cavedal Priština
5b. Provincia Sociałista Autonoma deła Vojvodina, con cavedal Novi Sad - Republica Sociałista de Slovenia, con cavedal Lubiana
[modifica] Disołuzsion
Łe prime do Republiche Sociałiste a dichiarare ł'indipendenzaa łe xe sta ła Slovenia e ła Croazsia (tute e do el 25 de giugno 1991), tegnù drio dopo pochi mixi dała Macedonia (8 de setenbre 1991). El 5 de apriłe 1992 anca ła Bosnia e Erzsegovina ła se ga dichiarà indipendente, a sto punto łe do Republiche Sociałiste restà, la Servia e el Montenegro, łe ga dà vita ała Republica Federałe de Jugoslavia, metendo fine ała storia deła Federazsion Sociałista.
[modifica] Bibliografia
- S. Bianchini, La questione jugoslava, Giunti, Firenze 1996
- J. Krulic, Storia della Jugoslavia, Bompiani, Milano 1997
- J. Pirjevec Il giorno di San Vito. Jugoslavia 1918-1992. Storia di una tragedia, ERI, Roma 1993
- A. Floramo, recensione di R. Petrović, Il fallito modello federale della ex Jugoslavia, «eSamizdat», 2006, IV, pp. 11-16
