Porto Riko
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Slogan: Latince: Joannes Est Nomen Eius; İspanyolca: Juan es su nombre (İngilizce: "John is his name") |
|
Ulusal marş: La Borinqueña | |
Başkent | San Juan |
En büyük şehir | San Juan |
Resmi dil(ler) | İspanyolca ve İngilizce |
Hükümet | Commonwealth |
- Governor | Aníbal Acevedo Vilá |
Bağımsızlık | (Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı |
Yüzölçümü | |
- Toplam | 9,104 km² (169th.) |
3,514 sq mi | |
- Sular (%) | 1.6 |
Nüfus | |
- Temmuz 2005 yılında | 3,912,055 (126..) |
- 2005 sayımına göre | 3,913,054 |
- Yoğunluk | 434/km² (21..) 1,115/sq mi |
GSMH | 2005 tahmini |
- Toplam | 72.37 milyon$ (68..) |
- kişi başına | 18,500$ (N/A.) |
Gelişmişlik Endeksi (n/a) | (not ranked.) – |
Para birimi | Amerikan Doları (USD ) |
Saat dilimi | AST (UTC-4) |
- Yaz | No DST (UTC-4) |
İnternet alan adı | .pr; .us |
Telefon kodu | +1-787 and +1-939 |
ABD'ye bağlı, içişlerinde bağımsız özerk bölge (İspanyolca Estado Libre Asociado de Puerto Rico, İngilizce The Commonwealth of Puerto Rico). Karayipler denizininin kuzeydoğusunda Dominik Cumhuriyetinin doğusundadır. Adı İspanyolca "Zengin Liman" anlamına gelir.
Puerto Rico, Büyük Antiller'in en küçük adası olup, Porto Riko ana adası yanısıra Mona, Vieques, Culebra gibi adacıklardan oluşur. Mona adası insanların sürekli kaldığı bir ada değildir. Daha çok Puerto Riko Doğal Kaynaklar kuruluşunun çalışanlarınca, ya da özel izinle adaya çıkan doğa gezginlerince kullanılır.
[değiştir] Tarihi
Askeri tarihi İspanyol istilacıların Taino yerlilerine saldırdıkları 16.yy.'a kadar uzanır. Porto Rikolu'lar istilacı İngiliz, Fransız ve Almanlar'a karşı savundukları 4 yüzyıl boyunca İspanyol İmparatorluğu tarafından yönetildi. Ada İspanyol - Amerikan Savaşı boyunca Amerika Birleşik Devletleri tarafından işgal edildi ve İspanya resmi olarak savaşı sona erdiren 1898 Paris Antlaşması gereği ülkeyi terketti. Şu an ülke iç işlerinde bağımsız dış işlerinde ABDye bağlıdir. Bu nedenle ülkede ABD doları kullanılır, halk ABD pasaportuna sahiptir ve ABD sosyal sigorta kurumuna dahildir. Bununla birlikte Porto Riko ABD başkanlık seçimlerine katılmadığı gibi vergiler iç yönetim tarafından toplanır. Porto Riko'ya gidebilmek icin ABD vizesi gereklidir. Adanın iklimi tropik olup yazları çok sıcak, kışları ise ılımandır. Yaz ve son bahar ayları fırtına mevsimi olarak adlandırılır. Adada El Yunque adı verilen bir yağmur ormanı da mevcuttur. Eski San Juan tarihi, plajları ve adadaki çesitli ormanlar ise doğal güzellikler olarak görmeye değerdir.
[değiştir] Güzellik yarışmalarındaki başarısı
Porto Riko yakın geçmişteki kainat güzellik yarışmalarında dört birincilik kazandığı gibi her sene dereceye girmeyi de başarmıştır. 55. Dünya Güzellik Yarışması'nda (2006) tacı yine bir Porto Riko'lu güzel Zuleyka Rivera Mendoza taktı. Adada bu konuya ayrı bir önem verilir ve güzellik yarışmaları çok ciddiye alınır.
ABD • Antigua ve Barbuda • Bahama • Barbados • Belize • Dominik Cumhuriyeti • El Salvador • Grenada
Guatemala • Haiti • Honduras • Jamaika • Kanada • Kosta Rika • Küba • Meksika • Nikaragua • Panama
Saint Kitts ve Nevis • Saint Lucia • Saint Vincent ve Granada • Trinidad ve Tobago
Bağlılıklar: ABD Virgin Adaları • Anguilla • Aruba • Bermuda • Cayman Adaları • Grönland • Guadeloupe
Hollanda Antilleri • Birleşik Krallık Virgin Adaları • Martinique • Montserrat • Porto Riko • Saint-Pierre ve Miquelon • Turks ve Caicos Adaları