Szpat islandzki
Z Wikipedii
Szpat islandzki = Spat islandzki - (z ang. Island spar) jest to tradycyjna nazwa minerału stanowiącego chemicznie czystą, przezroczystą wielokrystaliczną odmianę kalcytu (CaCO3), wykształconej w postaci romboedrów.
Nazwa pochodzi od Islandii, miejsca, gdzie znajdowano te kryształy.
[edytuj] Właściwości:
- Wykazuje silną dwójłomność, o współczynikach załamania no = 1,658 i ne = 1,486 (długość fali ~ 590nm)
- Na kryształach kalcytu odkryto zjawisko podwójnego załamania światła oraz polaryzację światła. Zjawisko to występuje na dużych przezroczystych kryształach kalcytu. Sporządzenie z kryształów kalcytu przez fizyka angielskiego Williama Nicola pryzmatów zwanych „pryzmatami Nicola” lub „nikolami” (1828 r.) dało początek mikroskopowym badaniom skał.
[edytuj] Występowanie:
Najpiękniejsze kryształy pochodzą z Islandii, gdzie w rejonie Eskifjordhur k. Helgustadir (nad fiordem Eske) znajdowane były w pęcherzach pogazowych wśród bazaltów kryształy o kilkudziesięciocentymetrowe długości krawędzi. Obecnie (pocz. XXI w.) złoża te już od przeszło 40 lat są całkowicie wyczerpane.
Wysokiej jakości kryształy wydobywane są w Rosji - w dolinie rzeki Niżnaja Tunguska, w Meksyku - w Guanajuatao, w USA - w stanach Nowy Meksyk, Montana, Kalifornia, na Ukrainie - w rejonie Bajdaru na Krymie.
[edytuj] Zastosowanie:
- Ten bezbarwny kryształ jest wykorzystywany do wyrobu przyrządów optycznych (tzw. polaryzatorów - pryzmatów Nicola).
- Stosowany jest w mikroskopach petrograficznych (polaryzacyjnych).
- Roczne zapotrzebowanie na dobrze wykształcone, przezroczyste kryształy kalcytu do celów optycznych przekracza 500 kg. Obecnie zastępuje się je częściowo syntetycznymi polaroidami.
- Krystaliczny kalcyt znajduje zastosowanie w przemyśle szklarskim i ceramicznym (ceramika szlachetna).
Zobacz też: kryształ dwójłomny, spat jedwabisty, kalcyt.
