Swołowo

Z Wikipedii

Współrzędne: 54°28'37" N 16°50'25" E54.4769444 16.8402778 (Swołowo)


Swołowo
Województwo	pomorskie
Powiat	słupski
Gmina	Słupsk
Sołtys	Andrzej Walos
Położenie	54° 28' 37'' N 16° 50' 25'' E
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności	240
Strefa numeracyjna (do 2005)	59
Tablice rejestracyjne	GSL
Położenie na mapie Polski Swołowo

Zagroda nr 18 w Swołowie, 1865 r.

Swołowo – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Słupsk.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

[edytuj] Położenie

Wieś położona około 15 km na północny zachód od Słupska, przy trasie Słupsk - Darłowo, z zachowanymi elementami średniowiecznych form zabudowy, m.in. niwa siedliskowa na planie owalnicy, przebieg dróg, zabudowa i zagospodarowanie przestrzeni. Jest to jedna z najciekawszych historycznie wsi na Pomorzu, uznana za Europejską Wieś Dziedzictwa Kulturowego i stolicę "Krainy w Kratę". Znajdują się tu zachowane obiekty budownictwa szkieletowego (ryglowego) z początków XIX wieku, typowego dla bogatych pomorskich zagród chłopskich.

Zabudowa wsi to wzorcowy przykład pomorskich owalnic, których planowe zakładanie odbywało się we wczesnym średniowieczu. Główną oś planu owalnicowego, utworzono równolegle do kierunku płynącego przez wieś strumienia. Na cieku zwanym Zieloną Strugą spiętrzono wodę i utworzono mały staw, który pełnił przez wieki funkcje gospodarcze i rekreacyjne. Plac owalnicy wraz z kościółkiem i stawem, jest płaski, a otoczenie tworzą łagodne zbocza doliny, fakt ten wykorzystano przy okazji komponowania zabudowy zagród i koncepcji rozłogów pól. Domy mieszkalne zajmują najwyżej położone tereny, zamykając zagrody od zewnątrz.

[edytuj] Historia

Pierwsze wzmianki o wsi z 1230 roku, z okazji jej nadania Zakonowi Joannitów, potwierdzonego w 1240 roku przez Świętopełka II, w 1474 roku przechodzi we własność księcia słupskiego Eryka II. Uwłaszczenie chłopów przeprowadzono około 1820 roku. Od XVII wieku pod zarządem Słupska jako wieś królewska. Zachowało się tu najwięcej obiektów budownictwa szachulcowego liczące ponad 150 lat. Na zabudowaniach umieszczone są tablice z informacjami o ich historii.

[edytuj] Zabytki

Kościół filialny z początków XV wieku z zachowanymi elementami gotyckimi,wybudowany przez Joanitów, kościół z cegły, posadowiony na kamiennym fundamencie.Od strony zachodniej jest wieża z czterobocznym hełmem zwieńczonym kulą i chorągiewką z datą 1618. W kościele pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP zachowały się XIV wieczne empory i drewniany prospekt organowy.
Zabytkowa zagroda nr 8 - Filia Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, należąca początkowo do rodziny Albrechtów z obiektami ryglowymi datowanymi na 1838 rok.