Serial telewizyjny
Z Wikipedii
Serial telewizyjny – wieloodcinkowy telewizyjny serial filmowy lub wieloodcinkowa telenowela.
Serial filmowy jest realizowany przy pomocy technik filmowych, ujęcie po ujęciu, najczęściej przy pomocy jednej kamery, na taśmie światłoczułej 35 lub 16 mm, obecnie także na nośniku magnetycznym i cyfrowym. Telenowela jest realizowana technikami telewizyjnymi. Kręcone są całe sceny przy pomocy kilku kamer, na nośniku magnetycznym lub cyfrowym.
Największymi zagranicznymi stacjami telewizyjnymi, które produkują seriale, są obecnie CBS, NBC i Televisa (meksykańska telewizja) czy, najmłodsza z nich wszystkich, stacja telewizyjna Fox. Każda z tych stacji ma na swoim koncie sporo ogólnoświatowych hitów. Dziełem stacji telewizyjnej Fox jest chociażby Świat według Bundych.
Bardzo częstym zjawiskiem jest promowanie przez seriale aktorów, którzy po początkowym sukcesie serialu zaczynają swoje prywatne kariery aktorskie, z dala od seriali, zazwyczaj w filmach pełnometrażowych, rzadziej na deskach teatralnych. Takimi aktorami są chociażby: Richard Chamberlain, Roger Moore, Denzel Washington, George Clooney, Courteney Cox, Christina Applegate, Tom Selleck, Johnny Depp, Brad Pitt czy Richard Grieco.
Typy seriali
Można wyróżnić następujące typy seriali telewizyjnych:
- Seriale fabularne:
- Serial przedstawiający dzieje wybranej grupy bohaterów w ramach rozwijającej się chronologicznie, z odcinka na odcinek akcji, np. Chłopi Rybkowskiego, Dom Łomnickiego, Polskie drogi Morgensterna, Alternatywy 4 i Zmiennicy Barei, Przyłbice i kaptury Piestraka czy Miasteczko Twin Peaks Lyncha, lub telenowele: Klan, Złotopolscy, M jak miłość, Niewolnica Isaura
- Serial z tymi samymi bohaterami wiodącymi, ale z indywidualną fabułą każdego odcinka, np. Stawka większa niż życie, seriale kryminalne jak Kojak, Tagart czy polskie 07 zgłoś się, Świat według Kiepskich lub telenowele: Rodzina zastępcza, Kasia i Tomek
- Serial zawierający ideę lub pomysł przewodni, lecz różnych bohaterów i różne fabuły, np. Dekalog Kieślowskiego, Alfred Hitchcock przedstawia, Strefa mroku
- Seriale dokumentalne, np. polskie telenowele dokumentalne: S.O.S. Dzieciom!, Szpital Dzieciątka Jezus, Kochaj mnie, Pierwszy krzyk, Przedszkolandia, Prawdziwe psy.
- Seriale animowane, przede wszystkim dla dzieci, np. Miś Uszatek, Miś Colargol, Zaczarowany ołówek, Przygody kota Filemona z Se-ma-fora, Bolek i Lolek, Reksio, Krecik, Pszczółka Maja, Wilk i Zając, seriale Disneya z Myszką Miki, Kaczorem Donaldem oraz wiele innych, a także dla dorosłych i młodzieży: Miasteczko South Park, Simpsonowie bądź spora część powstałych anime
Gatunki seriali
Seriale telewizyjne, podobnie jak film fabularny, można podzielić na wiele gatunków. Najpopularniejsze to:
- kryminały, np. Gliniarz i prokurator, Święty, Columbo, Kojak, Crime Story, Policjanci z Miami, 07 zgłoś się, Glina, Ekstradycja, Sfora, Kryminalni;
- seriale science fiction, np. cała seria Star Trek, SeaQuest, Babilon 5, Z Archiwum X, Stargate SG-1, Battlestar Galactica;
- seriale wojenne, np. Czterej pancerni i pies, Stawka większa niż życie, Kolumbowie, Siedemnaście mgnień wiosny, M*A*S*H;
- seriale szpiegowskie, np. Pogranicze w ogniu, Życie na gorąco;
- seriale obyczajowe, np. Jan Serce, Samo Życie, Daleko od szosy, Czterdziestolatek, Wojna domowa, Cudowne lata, Kobieta za ladą, Przystanek Alaska, Dallas, Dynastia, Seks w wielkim mieście;
- westerny, np. Bonanza, Dr Quinn, Domek na prerii;
- seriale kostiumowe, np. kolejne seriale o Robin Hoodzie, Duma i uprzedzenie, Korzenie, Lalka, Noce i dnie, Przygody pana Michała, Z biegiem lat, z biegiem dni;
- seriale medyczne, np. Doktor Kildare, Szpital na peryferiach, Ostry dyżur, Klinika w Schwarzwaldzie, Na dobre i na złe, Szpital Dobrej Nadziei;
- seriale prawnicze, np. Ally McBeal, Prawnicy z Miasta Aniołów, Potyczki Amy, The Practice, Magda M.;
- seriale młodzieżowe, np. Beverly Hills 90210, Ich pięcioro, Felicity, Buffy postrach wampirów, Jezioro marzeń, Życie na fali, Pogoda na miłość;
- Na przestrzeni ostatnich sześćdziesięciu lat najpopularniejszymi serialami były jednak komedie, w tym produkcje z gatunku sitcom, których przedstawicielami są takie komedie jak: Alf, Świat według Bundych, Zdrówko!, 'Allo 'Allo!, Hotel Zacisze czy Przyjaciele. Główną zasadą sitcomów jest fakt, że większość sytuacji, gier słownych, gagów sytuacyjnych, odbywa się podczas przebywania bohaterów danego serialu w konkretnym miejscu, zazwyczaj siedzących np. na kanapie (jak ma to miejsce w Świecie według Bundych czy Przyjaciołach);
- seriale netmobilowe – Mobizody.
Lista zagranicznych seriali z największą liczbą odcinków (nadal emitowane)
| Liczba odcinków | Tytuł | Ilość lat emisji | Stacja | Kraj | Oglądalność |
|---|---|---|---|---|---|
| 15000+(17000+) | Guiding Light | 56(71) lat (1952-) | CBS | USA | 2.2 mln |
| 13294 | As the World Turns | 52 lata (1956-) | CBS | USA | 2.5 mln |
| 11588 | General Hospital | 45 lat (1963-) | ABC | USA | 2.7 mln |
| 10853 | Dni naszego życia | 43 lata (1965-) | NBC | USA | 2.5 mln |
| 10000+ | One Life To Live | 40 lat (1968-) | ABC | USA | 2.6 mln |
| 9901 | All My Children | 38 lat (1970-) | ABC | USA | 2.5 mln |
| 8920 | Żar młodości | 35 lat (1973-) | CBS | USA | 4.7 mln |
| 6844 | Coronation Street | 48 lat (1960-) | ITV | Wielka Brytania | kilka milionów |
| 5480 | Sąsiedzi | 23 lata (1985-) | Channel Ten | Australia | poniżej 1.0 mln |
| 5338 | Moda na sukces | 21 lat (1987-) | CBS | USA | 3.5 mln |
| 5016 | Emmerdale | 36 lat (1972-) | ITV | Wielka Brytania | kilka milionów |
Do serialu "Guiding Light":
- Odcinki w nawiasie – łączna liczba odcinków (radio i tv).
- Lata w nawiasie – łączna liczba lat emisji (radio i tv).
Oglądalność :
- Należy pamiętać, że pozornie niska oglądalność, może być wysoka w danym kraju. Oglądalność zależy nie tylko od jakości serialu, ale także od liczby mieszkańców danego kraju, pory nadawania serialu, itp.
- Wyniki oglądalność seriali z USA, są aktualnie z okresu od 9 do 13 czerwca 2008.
Lista zagranicznych seriali z największą liczbą odcinków (zdjęte z anteny)
| Liczba odcinków | Tytuł | Ilość lat emisji | Stacja | Kraj |
|---|---|---|---|---|
| 9130 | Search For Tomorrow | 35 lat (1951-1986) | CBS (1951-1982), NBC (1982-1986) | USA |
| 8891 | Another World (opera mydlana) | 35 lat (1964-1999) | NBC | USA |
| 7500 | Love Of Life | 29 lat (1951-1980) | CBS | USA |
| 7420 | The Edge Of Night | 28 lat (1956-1984) | CBS (1956-1975), ABC (1975-1984) | USA |
Najdłuższe seriale i programy w danej kategorii
| Gatunek | Tytuł | Ilość lat emisji | Kraj | Liczba odcinków | Oglądalność |
|---|---|---|---|---|---|
| Animowany (serie) | Piaskowy Dziadek | 49 lat (1959-) | Niemcy | nieznana | nieznana |
| Animowany(odcinki) | Sazae-san | 39 lat (1969-) | Japonia | ponad 1920 | 16-18 mln |
| Kryminalny | Law & Order | 18 lat (1990-) | USA | ponad 400 | 9 mln |
| Dramat medyczny | Casualty | 22 lata (1986-) | Wielka Brytania | ponad 620 | nieznana |
| Informacyjny | Meet The Press | 61 lat (1947-) | USA | ponad 4780 | 3 mln |
| Opera mydlana | Guiding Light | 56(71) lat (1952-) | USA | 15000+(17000+) | 2.2 mln |
| Edukacyjny | Blue Peter | 50 lat (1958-) | Wielka Brytania | ponad 4200 | nieznana |
| Teleturniej | Sábado Gigante | 46 lat (1962-) | Chile (1962-1985),USA (1985-) | nieznana | nieznana |
| Reality show | COPS | 19 lat (1989-) | USA | ponad 700 | nieznana |
Serie – najdłuższy pod względem liczby serii.
Odcinki – najdłuższy pod względem liczby odcinków.
Polskie seriale telewizyjne
Seriale telewizyjne wyprodukowane przy udziale i po raz pierwszy wyświetlone przez polską publiczną lub komercyjną stację telewizyjną (Telewizję Polską SA, telewizję Polsat, telewizję TVN, Canal+ itd.)
Lista 15 polskich seriali z największą liczbą odcinków
| Lp. | Liczba odcinków | Tytuł | Ilość lat emisji | Stacja |
|---|---|---|---|---|
| 1 | 1502 | Klan | 11 lat (1997-) | TVP1 |
| 2 | 1126 | Samo Życie | 6 lat (2002-) | Polsat |
| 3 | 1113 | Plebania | 8 lat (2000-) | TVP1 |
| 4 | 994 | Na Wspólnej | 5 lat (2003-) | TVN |
| 5 | 967 | Złotopolscy | 10 lat (1998-) | TVP2 |
| 6 | 731 | Pierwsza miłość | 4 lata (2004-) | Polsat |
| 7 | 590 | W11 – Wydział Śledczy | 4 lata (2004-) | TVN |
| 8 | 594 | M jak miłość | 8 lat (2000-) | TVP2 |
| 9 | 337 | Na dobre i na złe | 9 lat (1999-) | TVP2 |
| 10 | 295 | Święta wojna | 9 lat (1999-) | TVP2 |
| 11 | 292 | Świat według Kiepskich | 8 lat (1999-2005, 2006-) | Polsat |
| 12 | 288 | Rodzina zastępcza | 9 lat (1999-) | Polsat |
| 13 | 151 | Daleko od noszy | 5 lat (2003-) | Polsat |
| 14 | 128 | Barwy szczęścia | 1 rok (2007-) | TVP 2 |
| 15 | 112 | Egzamin z życia | 3 lata (2005-) | TVP 2 |
Lista polskich seriali z największą ilością lat emisji
| Lp. | Tytuł | Ilość lat emisji | Stacja |
|---|---|---|---|
| 1 | Klan | 11 lat (1997-) | TVP1 |
| 2 | Złotopolscy | 10 lat (1998-) | TVP2 |
| 3 | Na dobre i na złe | 9 lat (1999-) | TVP2 |
| Święta wojna | 9 lat (1999-) | TVP2 | |
| Rodzina zastępcza | 9 lat (1999-) | Polsat | |
| 4 | Plebania | 8 lat (2000-) | TVP1 |
| Świat według Kiepskich | 8 lat (1999-2005, 2006-) | Polsat | |
| M jak miłość | 8 lat (2000-) | TVP2 | |
| 5 | Samo Życie | 6 lat (2002-) | Polsat |
| 6 | Na Wspólnej | 5 lat (2003-) | TVN |
| Daleko od noszy | 5 lat (2003-) | Polsat | |
| Fala zbrodni | 5 lat (2003-) | Polsat | |
| 7 | Pierwsza miłość | 4 lata (2004-) | Polsat |
| W11 – Wydział Śledczy | 4 lata (2004-) | TVN | |
| 8 | Egzamin z życia | 3 lata (2005-) | TVP 2 |
| Niania | 3 lata (2005-) | TVP 2 | |
| 9 | Faceci do wzięcia | 2 lata (2006-) | TVP 1 |
| 10 | Barwy szczęścia | 1 rok (2007-) | TVP 2 |
Filmowe seriale dla dorosłych
- 07 zgłoś się (1976-1987), reż. Krzysztof Szmagier
- Akwen Eldorado (1988), reż. Andrzej Swat
- Alternatywy 4 (1982), reż. Stanisław Bareja
- Ballada o Januszku (1987), reż. Henryk Bielski
- Barbara i Jan (1964), reż. Jerzy Ziarnik i Hieronim Przybył
- Boża podszewka (1997), reż. Izabella Cywińska
- Boża podszewka II (2004), reż. Izabella Cywińska
- Biała wizytówka (1986), reż. Filip Bajon
- Białe tango (1981), reż. Janusz Kidawa
- Chłopi (1972), reż. Jan Rybkowski
- Crimen (1988), reż. Laco Adamik
- Czarne chmury (1973), reż. Andrzej Konic
- Czterdziestolatek (1974), reż. Jerzy Gruza
- Czterdziestolatek 20 lat później (1993), reż. Jerzy Gruza
- Czterej pancerni i pies (1966-1970), reż. Konrad Nałęcki
- Daleko od szosy (1976), reż. Zbigniew Chmielewski
- Defekt (2003-2005), reż. Maciej Dutkiewicz
- Dekalog (1988), reż. Krzysztof Kieślowski
- Doktor Ewa (1970), reż. Henryk Kluba
- Dom (1980-2000), reż. Jan Łomnicki
- Droga (1973), reż. Sylwester Chęciński
- Dyrektorzy (1975), reż. Zbigniew Chmielewski
- Ekstradycja, (1995-1998) reż. Wojciech Wójcik
- Gwiezdny pirat (1998), reż. Jerzy Łukaszewski
- Hrabina Cosel (1968), reż. Jerzy Antczak
- Janosik (1973), reż. Jerzy Passendorfer
- Jan Serce (1981), reż. Radosław Piwowarski
- Kapitan Sowa na tropie (1965), reż. Stanisław Bareja
- Kariera Nikodema Dyzmy (1979), reż. Jan Rybkowski
- Klub profesora Tutki (1966-1968), reż. Andrzej Kondratiuk
- Kolumbowie (1970), reż. Janusz Morgenstern
- Kopernik (1972), reż. Ewa i Czesław Petelski
- Królowa Bona (1980), reż. Janusz Majewski
- Lalka (1977), reż. Ryszard Ber
- Lato leśnych ludzi (1984), reż. Władysław Ślesicki
- Matki, żony i kochanki (1995, 1998), reż Juliusz Machulski
- Mistrz i Małgorzata (1988), reż. Maciej Wojtyszko
- Na kłopoty... Bednarski (1986), reż. Paweł Pitera
- Najważniejszy dzień życia (1974), reż. Andrzej Konic
- Noce i dnie (1977), reż. Jerzy Antczak
- Ogniem i mieczem (2000), reż. Jerzy Hoffman
- Opowieści niezwykłe (1965-1968), reż. Janusz Majewski, Andrzej Zakrzewski, Jerzy Gruza, Ryszard Ber
- Opowieści weekendowe (1996-1997), reż. Krzysztof Zanussi
- Polskie drogi (1976), reż. Janusz Morgenstern
- Przedwiośnie (2002), reż. Filip Bajon
- Pogranicze w ogniu (1988-1991), reż. Andrzej Konic
- Przygody pana Michała (1969), reż. Paweł Komorowski
- Przyłbice i kaptury (1985), reż. Marek Piestrak
- Rodzina Połanieckich (1978), reż. Jan Rybkowski
- Stara baśń (2003), reż. Jerzy Hoffman
- Stawka większa niż życie (1967-1968), reż. Andrzej Konic
- Trzecia granica (1975), reż. Wojciech Solarz
- Tulipan (1986), reż. Janusz Dymek
- Tygrysy Europy (1999), reż. Jerzy Gruza
- Tygrysy Europy II (2003), reż. Jerzy Gruza
- Układ krążenia (1978), reż. Andrzej Titkow
- Wiedźmin (2002), reż. Marek Brodzki
- Wielka miłość Balzaka (1973), reż. Wojciech Solarz
- Zaklęty dwór (1976), reż. Antoni Krauze
- Z biegiem lat, z biegiem dni (1980), reż. Andrzej Wajda
- Ziemia Obiecana (1975), reż. Andrzej Wajda
- Zmiennicy (1986), reż. Stanisław Bareja
- Życie na gorąco (1978), reż. Andrzej Konic
Filmowe seriale dla dzieci i młodzieży
- Awantura o Basię (1996), reż. Kazimierz Tarnas
- Czterej pancerni i pies (1967-1970), reż. Konrad Nałęcki, Andrzej Czekalski
- Do przerwy 0:1 (1969), reż. Stanisław Jędryka
- Dziewczyna i chłopak (1977), reż. Stanisław Loth
- Gruby (1972), reż. Wojciech Fiwek
- Janka (1989), reż. Janusz Łęski (odcinki: 1-6, 10-15), Adam Iwiński (odcinki: 7-9)
- Karino (1974), reż. Jan Batory
- Klementynka i Klemens – gęsi z Doliny Młynów (1986), reż. Janusz Łęski
- Miś Uszatek (1975-1987), reż. Lucjan Dembiński, Marian Kiełbaszczak, Dariusz Zawilski, Eugeniusz Ignaciuk, Jadwiga Kudrzycka, Eugeniusz Strus, Teresa Puchowska-Sturlis, Janusz Galewicz, Krystyna Kulczycka, Janina Hartwig
- Niewiarygodne przygody Marka Piegusa (1966), reż. Mieczysław Waśkowski
- Samochodzik i templariusze (1971), reż. Hubert Drapella
- Podróż za jeden uśmiech (1971), reż. Stanisław Jędryka
- Przygody psa Cywila (1970), reż. Krzysztof Szmagier
- Przyjaciel wesołego diabła (1988), reż. Jerzy Łukaszewicz
- Rodzina Leśniewskich (1978), reż. Janusz Łęski
- Siedem stron świata (1974) reż. Wojciech Fiwek, Tadeusz Junak
- Siedem życzeń (1984), reż. Janusz Dymek
- Słoneczna włócznia (2000) reż. Jerzy Łukaszewicz
- Stawiam na Tolka Banana (1973), reż. Stanisław Jędryka
- Szaleństwo Majki Skowron (1976), reż. Stanisław Jędryka
- Tajemnica Sagali (1996) reż. Jerzy Łukaszewicz
- Urwisy z Doliny Młynów (1985), reż. Janusz Łęski
- Wakacje z duchami (1970), reż. Stanisław Jędryka
- Wojna domowa (serial) (1965), reż. Jerzy Gruza
- WOW (1993), reż. Jerzy Łukaszewicz
- Znak orła (1977), reż. Hubert Drapella
Polskie współczesne seriale (2000-)
| Tytuł serialu | Lata emisji | Gatunek | Stacja telewizyjna |
|---|---|---|---|
| 13 posterunek 2 |
|
|
|
| 39 i pół |
|
|
|
| Adam i Ewa |
|
|
|
| Alfabet mafii |
|
|
|
| Anioł Stróż |
|
|
|
| As |
|
|
|
| Babska jazda |
|
|
|
| Bao-bab, czyli zielono mi |
|
|
|
| Barwy szczęścia |
|
|
|
| Będziesz moja |
|
|
|
| Bitwa o Anglię |
|
|
|
| Bulionerzy |
|
|
|
| Całkiem nowe lata miodowe |
|
|
|
| Camera Café |
|
|
|
| Czego się boją faceci, czyli seks w mniejszym mieście |
|
|
|
| Czułość i kłamstwa |
|
|
|
| Daleko od noszy |
|
|
|
| Detektywi |
|
|
|
| Duża przerwa |
|
|
|
| Dziki |
|
|
|
| Dziki 2: Pojedynek |
|
|
|
| Dziupla Cezara |
|
|
|
| Egzamin z życia |
|
|
|
| Ekipa |
|
|
|
| Fala zbrodni |
|
|
|
| Graczykowie |
|
|
|
| Graczykowie, czyli Buła i spóła |
|
|
|
| Granice |
|
|
|
| Halo Hans! |
|
|
|
| Hela w opałach |
|
|
|
| I kto tu rządzi? |
|
|
|
| Jarmark Europa |
|
|
|
| Kasia i Tomek |
|
|
|
| Klan |
|
|
|
| Klinika samotnych serc |
|
|
|
| Kochaj mnie |
|
|
|
| Kochaj mnie, kochaj! |
|
|
|
| Kocham Klarę |
|
|
|
| Kosmici |
|
|
|
| Król przedmieścia |
|
|
|
| Królowie śródmieścia |
|
|
|
| Kryminalne gry |
|
|
|
| Kryminalni |
|
|
|
| Lokatorzy |
|
|
|
| Magda M. |
|
|
|
| Mamuśki |
|
|
|
| Miasteczko |
|
|
|
| Miodowe lata |
|
|
|
| M jak miłość |
|
|
|
| Na dobre i na złe |
|
|
|
| Na Wspólnej |
|
|
|
| Niania |
|
|
|
| Odwróceni |
|
|
|
| Okazja |
|
|
|
| Pensjonat pod Różą |
|
|
|
| Pierwsza miłość |
|
|
|
| Plebania |
|
|
|
| Policjanci |
|
|
|
| Prawo miasta |
|
|
|
| Psie serce |
|
|
|
| Pucuś |
|
|
|
| Ranczo |
|
|
|
| Rodziców nie ma w domu |
|
|
|
| Rodzina zastępcza |
|
|
|
| Rodzina zastępcza plus |
|
|
|
| Samo Życie |
|
|
|
| Sąd rodzinny |
|
|
|
| Sąsiedzi |
|
|
|
| Sędzia Anna Maria Wesołowska |
|
|
|
| S.O.S. Dzieciom! |
|
|
|
| Sublokatorzy |
|
|
|
| Supergliny |
|
|
|
| Szpital na perypetiach |
|
|
|
| Świat według Kiepskich |
|
|
|
| Tango z aniołem |
|
|
|
| Teraz albo nigdy! |
|
|
|
| Twarzą w twarz |
|
|
|
| Tylko miłość |
|
|
|
| W11 – Wydział Śledczy |
|
|
|
| Warto kochać |
|
|
|
| Wielkie ucieczki |
|
|
|
| Zakręcone |
|
|
|
| Złotopolscy |
|
|
|
| Zostać miss |
|
|
|
| Zostać miss 2 |
|
|
|
