Santísima Trinidad
Z Wikipedii
| Santísima Trinidad | |
 |
|
| Historia |  |
|---|---|
| Położenie stępki | b.d. |
| Wodowanie | b.d. |
| Oddanie do służby | 3 marca 1769 |
| Status okrętu | zatopiony 22 października 1805 roku |
| Stocznia | Stocznia w Hawanie, (Kuba) |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność | 4905 T |
| Długość | 63,36 m |
| Szerokość | 16,67 m |
| Zanurzenie | 8,02 m |
| Napęd | żaglowy |
| Załoga | ok. 1100 |
| Uzbrojenie | 120, po dozbrojeniu w roku 1795 136 dział: 30 x 36-funtowych, 32 x 26-funt., 32 x 18-funt., 42 x 8-funt. |
Santísima Trinidad (pełna, oficjalna nazwa Santísima Trinidad y Nuestra Señora del Buen Fin) - hiszpański żaglowy okręt liniowy, zbudowany w 1769 roku, w Hawanie na Kubie. W pierwotnej formie posiadał 120 dział armatnich na trzech pokładach. Liczbę tę z czasem zwiększono do 140 rozmieszczonych na czterech pokładach. Przez wiele lat uchodził za największy okręt wojenny na świecie.
Spis treści |
[edytuj] Konstrukcja
Zbudowany w Hawanie na Kubie na planach konstrukcyjnych irlandzkiego architekta wojskowego Matthew'a Mullana. Oddany do użytku w 1769 roku jako 120-działowy trójpokładowiec (inne źródła podają liczby 112 oraz 116). Prócz Santísimy największymi okrętami z tamtego okresu były brytyjski Victory i nieco większy, francuski Bretagne.
W 1795 gruntownie zmodyfikowany poprzez dodanie baterii nowych 8-funtowych dział na wydzielonym, dodatkowym 4 pokładzie pomiędzy kubrykiem a ćwierćpokładem, co łącznie zwiększyło liczbę dział do 140. Szybko jednak usunięto kilka z nich do liczby 130-136. W owych czasach był to również okręt wyposażony w największą ilość dział armatnich na świecie.
Całkowita waga Santísimy Trinidad wraz z uzbrojeniem oraz przesunięcie środka ciężkości ku górze były przyczyną małej dzielności morskiej i osiągania przez nią niewielkiej prędkości w porównaniu z innymi okrętami. Dzięki temu faktowi zyskała sobie wśród marynarzy przydomek El Ponderoso.
W historii zostały zbudowane bądź zaplanowane tylko trzy czteropokładowe okręty wojenne. Wśród nich Santísima Trinidad uchodzi za najsłynniejszy. Prócz niego są to:
- 136-działowa Pennsylvania Marynarki wojennej Stanów Zjednoczonych
- Duke of Kent zaplanowany przez Royal Navy lecz nie ukończony.
[edytuj] Służba
W lipcu 1779 roku Hiszpania wypowiedziała wojnę Wielkiej Brytanii, przyłączając się do Francji wspierającej wówczas stronę angielskich kolonistów w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Okręt Santísima Trinidad jako ówczesny okręt flagowy marynarki hiszpańskiej brał udział w misjach operacyjnych na Kanale La Manche późnym latem tego roku.
Rok później (1780), jako jeden z wielu okrętów, konwojował 51 przechwyconych angielskich statków.
W roku 1782 włączony do tzw. Szwadronu Śródziemnomorskiego uczestniczył pod dowództwem admirała Luisa de y Córdova w drugim szturmie na Gibraltar oraz jednodniowej bitwie pod Cape Spartel.
Piętnaście lat później (1797) będąc okrętem flagowym 27-okrętowej floty dowodzonej przez admirała José de Córdobę wziął udział w bitwie koło przyl. św. Wincentego, stoczonej 14 lutego, gdzie został mocno uszkodzony i niemal zajęty przez brytyjską flotę. Pierwszy ostrzał okrętu był dziełem dwóch 74-działowych jednostek Captain (dowodzony przez admirała Nelsona) oraz Culloden. Choć dotkliwie uszkodzony (prócz zniszczeń ogólnych stracił również wszystkie maszty) i z połową załogi, która skapitulowała przez poddanie się, nie został ograbiony przez wojska brytyjskie. Pozostałą załogę Santísimy uratowały niebawem dwa przysłane okręty Principe de Asturias i Pelayo. Kilka dni później podczas drogi powrotnej okrętu do Hiszpanii, został chwilowo opanowany przez załogę fregaty brytyjskiej Terpsichore. Szczęśliwie udało się mu dotrzeć do Kadyksu, gdzie poddany został remontowi.
Osiem lat później dowodzony przez kontradmirała Balthasara Hidalgo de Cisnerosa, jako część połączonej floty hiszpańsko-francuskiej, wziął udział w bitwie pod Trafalgarem dnia 21 października 1805 roku. Wykorzystując swój olbrzymi rozmiar Santísima Trinidad miał osłaniać flagowy okręt sprzymierzonej floty francuskiej - Bucentaure, przez co stał się głównym celem floty brytyjskiej. Po stracie masztu załoga Santísimy poddała się załodze Neptune, po czym uszkodzony okręt odholował do portu w Gibraltarze Prince, dowodzony przez kapitana Thomasa Fremantle. Dzieła zniszczenia okrętu dopełnił silny sztorm w dzień po zakończeniu bitwy.
[edytuj] Ciekawostki
- Replika-model rzeczywistej wielkości Santísimy Trinidad jest udostępniony dla zwiedzających w zatoce hiszpańskiego miasta portowego Málaga.
- Wydawnictwo DeAgostini rozpoczęło w sierpniu 2007 roku na terenie Polski wydawanie serii modelarstwa redukcyjnego Santísimy Trinidad. Dwutygodnik zaplanowany jest na 140 numerów.[1].
[edytuj] Bibliografia
- The Gatefold Book of the World's Great Warships, New York 1994, ISBN 1-56619-630-2
