Mojmir I

Z Wikipedii

Mojmír I – był pierwszym historycznie znanym władcą państwa wielkomorawskiego od 820 do 846, założycielem dynastii Mojmirowców. Data jego narodzin jest nieznana, zmarł prawdopodobnie w 846 roku.

Źródła historyczne milczą na temat rozwoju terytoriów obecnych Czech i Słowacji po rozpadzie Państwa Samona. Dopiero w drugiej połowie VIII stulecia, wraz z upadkiem kaganatu awarskiego możliwy był wzrost kulturalny i polityczny Moraw, Czech oraz Słowacji. Doszło do powstania i rozwoju wielu słowiańskich grodów, zjednoczenia plemion, miedzy którymi wytworzyła się społeczna elita władców.

Karol Wielki rozszerzył granice Państwa Franków aż do bezpośredniego sąsiedztwa z terytorium Moraw. W latach 805 – 806 zorganizował wojskową wyprawę przeciwko plemionom słowiańskim w Czechach. Księstwo morawskie jest wzmiankowane w źródłach po raz pierwszy w 822 roku. Od 830 roku pojawia się imię księcia Mojmira I. Według źródeł utrzymywał on przyjazne kontakty z Państwem frankijskim, prawdopodobnie formalnie uznawał jego zwierzchnictwo nad księstwem morawskim. Wspomagał misję łacińskich księży wysyłanych na Morawy z Pasawy. Sam prawdopodobnie był ochrzczony.

W 833 roku Mojmir I zorganizował wyprawę przeciwko księstwu nitrzańskiemu, którego władcą był książę Pribina. Długo przypuszczano, że chodziło o sąsiedzki spór. Według Dušana Třeštíka Pribina był już zależny od księcia morawskiego, ale usiłował się usamodzielnić. Mojmir I zdobył nitrzańskie grody i Pribina został zmuszony do ucieczki. Pribina dostał się następnie pod ochronę Franków, a ponieważ był poganinem Frankowie nie mogli mu pomóc i zaatakować chrześcijańskiego władcy Mojmira. W zamian za poprzednie księstwo Pribina otrzymał władzę w Księstwie Błatneńskim. Zjednoczenie księstw morawskiego i nitrzańskiego pod władzą Mojmira stało się doniosłym wydarzeniem w formowaniu jednolitego państwa wielkomorawskiego.

Księstwo nitrzańskie w ramach Wielkich Moraw zachowało wyjątkową pozycję, książę nitrzański zostawał później mianowany na następcę księcia wielkomorawskiego z dynastii Mojmirowców.

O czasach władzy Mojmira I opowiada frankijskie źródło tzw. Geograf Bawarski, w którym wymienia się, że Słowianie na terytorium dzisiejszej Słowacji mają 30, w dzisiejszych Morawach 11, w Czechach 15 i w Bułgarii 5 grodów. Liczby te zostały potwierdzone przez systematyczne prace archeologiczne.

Mojmirowi I udało się jeszcze rozszerzyć terytorium Rzeszy Morawskiej w kierunku do północnego brzegu rzeki Dunaj. W przypuszczalnym roku śmierci pierwszego znanego księcia morawskiego Frankowie wprowadzili na tron książęcy bratanka Mojmira – Rościsława.