Lewków
Z Wikipedii
| Lewków | |
| Województwo | wielkopolskie |
| Powiat | ostrowski |
| Gmina | Ostrów Wielkopolski |
| Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
1400 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
62 |
| Tablice rejestracyjne | POS |
Lewków – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Ostrów Wielkopolski.
Lewków leży ok. 6 km na północny wschód od Ostrowa Wielkopolskiego, nad Niedźwiadą. Około 1 km na zachód od Lewkowa znajduje się lotnisko Aeroklubu Ostrowskiego – Michałków.
[edytuj] Historia
Pierwsze wzmianki o Lewkowie pochodzą z 1413. Przez dłuższy czas wieś była własnością Koźmińskich, w XVIII w. często zmieniała właścicieli (Sokolniccy, Gorzeńscy, Krzyżanowscy). W 1786 zakupiona przez Wojciecha Lipskiego herbu Grabie (herb szlachecki), adiutanta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. W latach 40. XIX wieku ukrywał się tu, u Józefa Lipskiego, poeta Roman Zmorski. W rękach Lipskich pozostawała do wybuchu II wojny światowej. W 1928 Lewków odwiedził prezydent Ignacy Mościcki. Ostatni przedwojenni właściciele Lewkowa to Jan Lipski oraz jego brat, Józef Lipski, ostatni ambasador Rzeczypospolitej w Berlinie (1934-1939). Miejscowość przynależała administracyjnie przed 1887 r. do powiatu odolanowskiego, w latach 1975-1998 do województwa kaliskiego, a w latach 1887-1975 i od 1999 do powiatu ostrowskiego.
[edytuj] Zabytki
- pałac Lipskich,
- kościół św. Wojciecha wzniesiony w latach 1844-1846 w miejscu poprzedniej, drewnianej świątyni, ufundowany przez Salomeę Lipską i jej wnuka Wojciecha Lipskiego, eklektyczny z neorenesansowym wyposażeniem wnętrza z lat 1871-1872,
- ołtarz główny z obrazem św. Anna Samotrzeć ze św. Janem, kopią obrazu Bartolome Murillo wykonaną przez Leona Kaplińskiego,
- prezbiterium z polichromią z XIX wieku, stiukowymi ścianami i marmurowym tabernakulum,
- kuta żelazna krata przy przejściu z kruchty do kościoła, przyozdobiona ornamentem w stylu regencji z datą 1732 i inicjałami ksieni ołobockiej Katarzyny Pawłowskiej, zakupiona w 1817 r. z kościoła cysterskiego w Ołoboku,
- przykościelny grobowiec Lipskich z napisem: Wojciechowi Lipskiemu 1805-1855 demokracie i politykowi, bojownikowi o niepodległość Polski, twórcy gimnazjum w Ostrowie w 125 rocznicę 1845-1970,
- przykościelny cmentarz z drzewa pomnikowymi i dwoma złączonymi na kształt stołu głazami narzutowymi mającymi razem wymiary 1,7 na 1 m,
- mur z dekoracyjnymi wazami i figurami.
