Kognitywistyka
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Kognitywistyka - dziedzina nauki zajmującą się zjawiskami dotyczącymi działania umysłu, w szczególności ich modelowaniem. Na jej określenie używane są też pojęcia nauki kognitywne (ang. Cognitive Science), bądź nauki o poznaniu.
Kognitywistyka jest nauką multidyscyplinarną, znajduje się na pograniczu dziedzin psychologii poznawczej, neurologii, filozofii umysłu, sztucznej inteligencji oraz lingwistyki (lingwistyka kognitywna).
Główne obszary badawcze w obrębie tej dziedziny to reprezentacja wiedzy, język, uczenie się, myślenie, percepcja, świadomość, podejmowanie decyzji oraz inteligencja (inteligencja kognitywna).
Spis treści |
[edytuj] Powstanie
Kognitywistyka jako samodzielna dziedzina nauki wyodrębniła się w roku 1975 w Stanach Zjednoczonych. W roku 1976 zaczęto wydawać kwartalnik Cognitive Science. Program badaczy kognitywistyki został przedstawiony w tym samym roku przez Allena Newella oraz Herberta Simona w artykule Informatyka jako badania empiryczne.
[edytuj] Cele
Celami kognitywistyki są:
- wyjaśnienie procesów myślowych,
- ich symulacja komputerowa,
- rozwój różnych inteligentnych urządzeń.
[edytuj] Działy kognitywistyki
Wyróżnia się też kognitywistykę symboliczną i subsymboliczną.
[edytuj] Kognitywistyka symboliczna
Kognitywistyka symboliczna koncentruje się na modelowaniu świadomych i abstrakcyjnych procesów myślowych, samoświadomości (metakognitywistyka, ang: metacognition), kognitywnym podejmowaniu decyzji (cognitive decision-making) i inteligencji socjokognitywistycznej/kognitywnej jako uniwersalnej własności jednostki, grupy, organizacji ludzkich i robotów. Tego typu działalność prowadzi do rozwoju nowego podejścia integrującego paradygmaty teorii systemów, inżynierii, nauk społecznych i kognitywistyki, tzw. inżynierii socjokognitywistycznej (lub socio-kognitywistycznej) rozwijanej przez A.M. Gadomskiego w ramach meta-teorii TOGA.
Jednym z ważnych, a nierozwiązanych jeszcze wystarczająco problemów kognitywistyki jest definicja świadomości, czyli zdolności syntezy i myślenia o własnym myśleniu.
[edytuj] Kognitywistyka subsymboliczna
Kognitywistyka subsymboliczna bazuje głównie na wyjaśnianiu procesów myślowych w mózgu ludzkim opartych na funkcjonowaniu sieci neuronowych. Coraz popularniejszym paradygmatem kognitywistyki subsymbolicznej staje się nauka, w której łączy się wzorce i modele pochodzące z tradycyjnych nauk o poznawaniu, psychologii, neurobiologii i wielu innych subdyscyplin nauk przyrodniczych.
Jednym z najbardziej znanych specjalistów w tej dziedzinie w Polsce jest Włodzisław Duch.
[edytuj] Bibliografia
- Wykłady Włodzisława Ducha
- Wprowadzenie do inżynierii socjo-kognitywistycznej- Włoska Agencja Badawcza ENEA, Adam Maria Gadomski
- Cognitive Science - hasło ze Stanford Encyclopedia of Philosophy (ang.)
[edytuj] Zobacz też
- psychologia
- inteligencja
- Interakcja człowiek-komputer
- ergonomia kognitywna
- inżynieria kognitywna
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Kognitywistyka.net - polski wortal poświęcony kognitywistyce
- Polskie Towarzystwo Kognitywistyczne