Jelonek bengalski
Z Wikipedii
| Jelonek bengalski | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Gromada | ssaki |
| Podgromada | ssaki żyworodne |
| Rząd | parzystokopytne |
| Rodzina | jeleniowate |
| Rodzaj | Axis |
| Gatunek | jelonek bengalski |
| Nazwa systematyczna | |
| Axis porcinus[1] | |
| (Zimmermann, 1780) [1] | |
| Podgatunki | |
| zobacz opis w tekście | |
 Systematyka w Wikispecies |
|
Jelonek bengalski (Axis porcinus) – gatunek niedużego ssaka parzystokopytnego z rodziny jeleniowatych, zaliczony do rodzaju Axis na podstawie morfologicznych podobieństw do jelenia aksis (Axis axis). Dalsze badania mtDNA wskazują na bliższe pokrewieństwo tego gatunku z przedstawicielami rodzaju Cervus, niż z jeleniem aksis [2]. Nazwa bengalski pochodzi od Bengalu, w którym jelonek został odkryty.
Spis treści |
[edytuj] Synonimy
Jelonek bengalski nazywany jest również jeleniem świńskim. Opisywany był pod nazwą Cervus porcinus[3].
[edytuj] Występowanie i biotop
Obecny zasięg występowania gatunku obejmuje północne Indie i Półwysep Indochiński. Introdukowany w Australii i Stanach Zjednoczonych.
Zasiedla gęste zarośla, lasy z gęstym podszytem, wysokie trawy i lasy namorzynowe.
[edytuj] Charakterystyka ogólna
| Podstawowe dane | |
|---|---|
| Długość ciała | 105-115 cm |
| Wysokość w kłębie | 60-75 cm |
| Ogon (kwiat) | ok. 20 cm |
| Masa ciała | 36-50 kg |
| Dojrzałość płciowa | 8-12 miesięcy |
| Okres godowy | od sierpnia do października |
| Ciąża | 8 miesięcy |
| Liczba młodych w miocie |
1-2 |
| Długość życia | 10-20 lat |
[edytuj] Wygląd
Ciało krępe, muskularne, z krótką głową i krótkimi kończynami, ubarwione brązowo lub oliwkowo-brązowo, przeważnie cętkowane. Młode rodzą się z rzędami żółtawych cętek po bokach ciała. Tylne kończyny są dłuższe od przednich, przez co zad położony jest wyżej od kłębu. Poroże samców z trzema (rzadziej dwoma) długimi odgałęzieniami (oczniak i odnogi wierzchołkowe).
Dymorfizm płciowy: samce są większe od samic, ciemniej ubarwione, mają masywniejszy kark, samice nie mają poroża.
[edytuj] Tryb życia
Prowadzą samotniczy tryb życia, poza wspólnym korzystaniem z żerowisk, na którym spotykają się lużne grupy do 40 osobników. Żerują w nocy zjadając głównie trawy. Dietę uzupełniają liśćmi i owocami. Nie podejmują wędrówek. Samce wykazują terytorializm znakując rewiry substancjami zapachowymi.
Jelonki bengalskie dobrze pływają i chętnie chronią się w wodzie w razie niebezpieczeństwa. Zaatakowane biegną kłusem z opuszczoną głową, przypominając wyglądem świnię (stąd nazwa jeleń świński).
[edytuj] Rozród
Dojrzałość płciową osiągają pomiędzy 8. a 12. miesiącem życia. W okresie godowym samce wykazują wysoki poziom agresji skierowanej głównie na konkurentów. Walki samców polegają na wzajemnym przepychaniu się porożami. Do uszkodzeń ciała dochodzi rzadko. Jelonek bengalski jest gatunkiem poligamicznym. Po około 8-miesięcznej ciąży samica rodzi jedno - rzadziej dwa - młode, które ukrywa przed drapieżnikami w gęstej, wysokiej trawie. Po kilku dniach młode wędruje za matką pozostając z nią przez sześć miesięcy. Około szóstego miesiąca młode przyjmują ubarwienie typowe dla dorosłych.
[edytuj] Podgatunki
- Axis porcinus annamiticus - jeleń (jelonek) tajski lub annamski
- Axis porcinus porcinus
[edytuj] Zagrożenia i ochrona
Podgatunek Axis porcinus annamiticus jest objęty konwencją waszyngtońską CITES (załącznik I)[4]
Ten sam podgatunek został wykazany w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów w kategorii DD (niewystarczające dane) [5].
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Integrated Taxonomic Information System: ITIS (en). [dostęp 2 września 2007].
- ↑ Ludt et al.: Mitochondrial DNA phylogeography of red deer (Cervus elaphus) (format pdf). W: Molecular Phylogenetics and Evolution 31 (2004) 1064–1083 [on-line]. Elsevier. [dostęp 3 grudnia 2007].
- ↑ FUNET (en)
- ↑ CITES: Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora, Appendices I, II and III (en). 2007. [dostęp 2 września 2007].
- ↑ Deer Specialist Group 1996. Axis porcinus ssp. annamiticus.: IUCN 2006. 2006 IUCN Red List of Threatened Species. (en). [dostęp 2 września 2007].
[edytuj] Bibliografia
- Komosińska Halina, Podsiadło Elżbieta: Ssaki kopytne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13806-8.
- Michelin, A. 2002. "Axis porcinus": (On-line), Animal Diversity Web. (en). [dostęp 2 września 2007].
- Brent Huffman: www.ultimateungulate.com (en). [dostęp 2 września 2007].
