Dzięciołowate
Z Wikipedii
| Dzięciołowate | |
.jpg/240px-Dendrocopos_major_1_(Marek_Szczepanek).jpg) dzięcioł duży - najpospolitszy gatunek dzięciołowatych w Polsce |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | ptaki |
| Nadrząd | neognatyczne |
| Rząd | dzięciołowe |
| Rodzina | dzięciołowate |
| Nazwa systematyczna | |
| Picidae | |
| Leach, 1820 | |
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
Dzięciołowate (Picidae) - rodzina ptaków z rzędu dzięciołowych. Obejmuje gatunki leśne, zamieszkujące lasy całego świata poza Australią, Nową Gwineą, Madagaskarem i innymi mniejszymi wyspami.
Spis treści |
[edytuj] Cechy charakterystyczne
Ptaki te charakteryzują następujące cechy:
- rozmiary od małych po średnie (od 8 do 50 cm długości i od 6 do 315 g wagi)
- bardzo silny, dłutowaty dziób
- silnie rozwinięty, bardzo długi język wraz ze specyficznie zbudowanym aparatem gnykowym
- język pokryty lepką wydzieliną gruczołów ślinowych podjęzykowych
- sztywne, ostro zakończone sterówki umożliwiające opieranie się ogonem o drzewo
- bardzo ostre pazury, zazwyczaj parami przeciwstawne
- pożywienie stanowią owady uzupełniane pokarmem roślinnym
- niektóre gatunki wsuwają szyszkę bądź orzech między gałęzie lub w szczelinę kory w upatrzonym przez siebie miejscu i następnie rozbijają je. Takie miejsce nazywamy kuźnią.
- niektóre gatunki dziurawią gatunki bogatych w soki drzew, które wabią i unieruchamiają owady następnie zjadane przez ptaka.
- monogamiczne, niektóre gatunki w okresie godowym szybko uderzają w suchą pustą gałąź. Powstały odgłos godowy nazywamy bębnieniem.
- gnieżdżą się w dziuplach, niemal zawsze samodzielnie wykutych
- wyprowadzają jeden lęg w roku, pisklęta wykluwają się nagie i ślepe, z charakterystycznym zgrubieniem na pięcie, na którym siedzą w niewyścielonej dziupli.
[edytuj] Podział systematyczny
Do rodziny należą następujące podrodziny, rodzaje i gatunki[1]:
- Podrodzina: krętogłowy (Jinginae)
- Rodzaj: Jynx
- krętogłów (Jynx torquilla)
- krętogłów afrykański (Jynx ruficollis)
- Rodzaj: Jynx
- Podrodzina: dzięcioły (Picinae)
- Rodzaj: Picumnus
- dzięciolnik himalajski (Picumnus innominatus)
- dzięciolnik złotoczelny (Picumnus aurifrons)
- dzięciolnik zmienny (Picumnus lafresnayi)
- dzięciolnik skromny (Picumnus pumilus)
- dzięciolnik prążkowany (Picumnus exilis)
- dzięciolnik blady (Picumnus sclateri)
- dzięciolnik łuskowany (Picumnus squamulatus)
- dzięciolnik białobrzuchy (Picumnus spilogaster)
- dzięciolnik gujański (Picumnus minutissimus)
- dzięciolnik plamkowany (Picumnus pygmaeus)
- dzięciolnik Taczanowskiego (Picumnus steindachneri)
- dzięciolnik ciemny (Picumnus varzeae)
- dzięciolnik zebrowany (Picumnus cirratus)
- dzięciolnik płowy (Picumnus dorbygnianus)
- dzięciolnik płowokarkowy (Picumnus temminckii)
- dzięciolnik perłoszyi (Picumnus albosquamatus)
- dzięciolnik obrożny (Picumnus fuscus)
- dzięciolnik rdzawoszyi (Picumnus rufiventris)
- dzięciolnik rdzawy (Picumnus fulvescens)
- dzięciolnik czerwonoczelny (Picumnus limae)
- dzięciolnik czerwonoczapkowy (Picumnus nebulosus)
- dzięciolnik andyjski (Picumnus castelnau)
- dzięciolnik marmurkowy (Picumnus subtilis)
- dzięciolnik oliwkowy (Picumnus olivaceus)
- dzięciolnik szary (Picumnus granadensis)
- dzięciolnik kasztanowaty (Picumnus cinnamomeus)
- Rodzaj Sasia
- dzięciolnik afrykański (Sasia africana)
- dzięciolnik rdzawolicy (Sasia abnormis)
- dzięciolnik białobrewy (Sasia ochracea)
- Rodzaj: Nesoctites
- dzięciolnik wielki (Nesoctites micromegas)
- Rodzaj: Melanerpes
- dzięciur biały (Melanerpes candidus)
- dzięciur różowobrzuchy (Melanerpes lewis)
- dzięciur ciemny(Melanerpes herminieri)
- dzięciur czerwonogardły (Melanerpes portoricensis)
- dzięciur krasnogłowy (Melanerpes erythrocephalus)
- dzięciur żołędziowy (Melanerpes formicivorus)
- dzięciur czarnoszyi (Melanerpes cruentatus)
- dzięciur żółtoczelny (Melanerpes flavifrons)
- dzięciur żółtokarkowy (Melanerpes chrysauchen)
- dzięciur pstry (Melanerpes pucherani)
- dzięciur białoczelny (Melanerpes cactorum)
- dzięciur płowy (Melanerpes striatus)
- dzięciur białolicy (Melanerpes radiolatus)
- dzięciur złotolicy (Melanerpes chrysogenys)
- dzięciur łzawy (Melanerpes hypopolius)
- dzięciur jukatański (Melanerpes pygmaeus)
- dzięciur czerwonołbisty (Melanerpes rubricapillus)
- dzięciur płomiennogłowy (Melanerpes hoffmannii)
- dzięciur kaktusowy (Melanerpes uropygialis)
- dzięciur złotoczelny (Melanerpes aurifrons)
- dzięciur czerwonobrzuchy (Melanerpes carolinus)
- dzięciur antylski (Melanerpes superciliaris)
- Rodzaj: Sphyrapicus
- oskomik czerwonogardły (Sphyrapicus varius)
- oskomik pstrogłowy (Sphyrapicus nuchalis)
- oskomik czerwonogłowy (Sphyrapicus ruber)
- oskomik ciemnogłowy (Sphyrapicus thyroideus)
- Rodzaj: Xiphidiopicus
- oskomik zielony (Xiphidiopicus percussus)
- Rodzaj: Campethera
- dzięciolik kropkowany (Campethera punctuligera)
- dzięciolik akacjowy (Campethera bennettii)
- dzięciolik plamkowany (Campethera scriptoricauda)
- dzięciolik moręgowany (Campethera nubica)
- dzięciolik złotosterny (Campethera abingoni)
- dzięciolik cętkowany (Campethera mombassica)
- dzięciolik łuskowany (Campethera notata)
- dzięciolik zielonogrzbiety (Campethera cailliautii)
- dzięciolik czarnosterny (Campethera maculosa)
- dzięciolik górski (Campethera tullbergi)
- dzięciolik mały (Campethera nivosa)
- dzięciolik brązowouchy (Campethera caroli)
- Rodzaj: Geocolaptes
- dzięcioł ziemny (Geocolaptes olivaceus)
- Rodzaj: Dendropicos
- dzięcioł szary (Dendropicos elachus)
- dzięcioł równikowy (Dendropicos poecilolaemus)
- dzięcioł abisyński (Dendropicos abyssinicus)
- dzięcioł jasnolicy (Dendropicos fuscescens)
- dzięcioł pręgouchy (Dendropicos gabonensis)
- dzięcioł czarnouchy (Dendropicos lugubris)
- dzięcioł tanzański (Dendropicos stierlingi)
- dzięcioł sawannowy (Dendropicos namaquus)
- dzięcioł złotociemieniowy (Dendropicos xantholophus)
- dzięcioł czerwonobrzuchy (Dendropicos pyrrhogaster)
- dzięcioł zmienny (Dendropicos elliotii)
- dzięcioł popielaty (Dendropicos goertae)
- dzięcioł szarogłowy (Dendropicos spodocephalus)
- dzięcioł ciemnogłowy (Dendropicos griseocephalus)
- Rodzaj: Dendrocopos
- dzięcioł smugowany (Dendrocopos temminckii)
- dzięcioł plamkowany (Dendrocopos maculatus)
- dzięcioł orientalny (Dendrocopos moluccensis)
- dzięcioł brązowogłowy (Dendrocopos nanus)
- dzięcioł brązowogrzbiety (Dendrocopos obsoletus)
- dzięcioł brązowolicy (Dendrocopos kizuki)
- dzięcioł drobny (Dendrocopos canicapillus)
- dzięciołek (Dendrocopos minor)
- dzięcioł płowy (Dendrocopos macei)
- dzięcioł birmański (Dendrocopos atratus)
- dzięcioł nepalski (Dendrocopos auriceps)
- dzięcioł żółtoczelny (Dendrocopos mahrattensis)
- dzięcioł arabski (Dendrocopos dorae)
- dzięcioł rdzawobrzuchy (Dendrocopos hyperythrus)
- dzięcioł czerwonopierśny (Dendrocopos cathpharius)
- dzięcioł żółtouchy (Dendrocopos darjellensis)
- dzięcioł średni (Dendrocopos medius)
- dzięcioł białogrzbiety (Dendrocopos leucotos)
- dzięcioł himalajski (Dendrocopos himalayensis)
- dzięcioł pakistański (Dendrocopos assimilis)
- dzięcioł białoszyi (Dendrocopos syriacus)
- dzięcioł białoskrzydły (Dendrocopos leucopterus)
- dzięcioł duży (Dendrocopos major)
- Rodzaj: Picoides
- dzięcioł piaskowy (Picoides mixtus)
- dzięcioł kreskowany (Picoides lignarius)
- dzięcioł pasiasty (Picoides scalaris)
- dzięcioł kalifornijski (Picoides nuttallii)
- dzięcioł kosmaty (Picoides pubescens)
- dzięcioł skromny (Picoides borealis)
- dzięcioł brunatny (Picoides stricklandi)
- dzięcioł arizoński (Picoides arizonae)
- dzięcioł włochaty (Picoides villosus)
- dzięcioł białogłowy (Picoides albolarvatus)
- dzięcioł trójpalczasty (Picoides tridactylus)
- dzięcioł północny (Picoides arcticus)
- Rodzaj: Veniliornis
- dzięcioł szkarłatny (Veniliornis callonotus)
- dzięcioł czerwonokarkowy (Veniliornis dignus)
- dzięcioł prążkowany (Veniliornis nigriceps)
- dzięcioł jednobarwny (Veniliornis fumigatus)
- dzięcioł jarzębaty (Veniliornis passerinus)
- dzięcioł falisty (Veniliornis frontalis)
- dzięcioł pstrokaty (Veniliornis spilogaster)
- dzięcioł krwisty (Veniliornis sanguineus)
- dzięcioł złotokarkowy (Veniliornis maculifrons)
- dzięcioł czerwonoplamy (Veniliornis affinis)
- dzięcioł krótkodzioby (Veniliornis chocoensis)
- dzięcioł gujański (Veniliornis cassini)
- dzięcioł krasnorzytny (Veniliornis kirkii)
- Rodzaj: Piculus
- dzięcioł wąsaty (Piculus leucolaemus)
- dzięcioł panamski (Piculus callopterus)
- dzięcioł kolumbijski (Piculus litae)
- dzięcioł rdzawoskrzydły (Piculus simplex)
- dzięcioł żółtolicy (Piculus flavigula)
- dzięcioł złotowąsy (Piculus chrysochloros)
- dzięcioł złotogardły (Piculus aurulentus)
- dzięcioł oliwkowy (Piculus rubiginosus)
- dzięcioł czerwonowąsy (Piculus auricularis)
- dzięcioł strojny (Piculus rivolii)
- Rodzaj: Colaptes
- dzięcioł czarnogardły (Colaptes atricollis)
- dzięcioł czarnoplamy (Colaptes punctigula)
- dzięcioł czarnoczelny (Colaptes melanochloros)
- dzięcioł kropkowany (Colaptes melanolaimus)
- dzięcioł różowoszyi (Colaptes auratus)
- dzięcioł pustynny (Colaptes chrysoides)
- dzięcioł krzywodzioby (Colaptes fernandinae)
- dzięcioł chilijski (Colaptes pitius)
- dzięcioł andyjski (Colaptes rupicola)
- dzięcioł łąkowy (Colaptes campestris)
- dzięcioł pampasowy (Colaptes campestroides)
- Rodzaj: Celeus
- dzięcioł rdzawy (Celeus brachyurus)
- dzięcioł czerwonobrody (Celeus loricatus)
- dzięcioł tygrysi (Celeus undatus)
- dzięcioł łuskowany (Celeus grammicus)
- dzięcioł jasnogłowy (Celeus castaneus)
- dzięcioł kasztanowaty (Celeus elegans)
- dzięcioł jasnoczuby (Celeus lugubris)
- dzięcioł żółtawy (Celeus flavescens)
- dzięcioł kremowy (Celeus flavus)
- dzięcioł rdzawoczuby (Celeus spectabilis syn. Celeus obrieni)
- dzięcioł obrożny (Celeus torquatus)
- Rodzaj: Dryocopus
- dzięcioł hełmiasty (Dryocopus galeatus)
- dzięcioł żałobny (Dryocopus schulzi)
- dzięcioł czerwonoczuby (Dryocopus lineatus)
- dzięcioł smugoszyi (Dryocopus pileatus)
- dzięcioł białobrzuchy (Dryocopus javensis)
- dzięcioł andamański (Dryocopus hodgei)
- dzięcioł czarny (Dryocopus martius)
- Rodzaj: Camephilus
- dzięcioł białowstęgi (Campephilus pollens)
- dzięcioł wspaniały (Campephilus haematogaster)
- dzięcioł czerwonoszyi (Campephilus rubricollis)
- dzięcioł jasnogrzbiety (Campephilus robustus)
- dzięcioł jasnodzioby (Campephilus guatemalensis)
- dzięcioł jasnodzioby (Campephilus melanoleucos)
- dzięcioł pręgogrzbiety (Campephilus gayaquilensis)
- dzięcioł płowogrzbiety (Campephilus leucopogon)
- dzięcioł magellański (Campephilus magellanicus)
- dzięcioł wielkodzioby (Campephilus principalis) (ponownie odkryty)
- dzięcioł cesarski (Campephilus imperialis) († ?)
- Rodzaj: Picus
- dzięcioł ognisty (Picus mineaceus)
- dzięcioł czerwonoskrzydły (Picus puniceus)
- dzięcioł żółtoczuby (Picus chlorolophus)
- dzięcioł ozdobny (Picus mentalis)
- dzięcioł złotoczuby (Picus flavinucha)
- dzięcioł żółtoszyi (Picus vittatus)
- dzięcioł tajlandzki (Picus viridanus)
- dzięcioł białobrewy (Picus xanthopygaeus)
- dzięcioł łuskobrzuchy (Picus squamatus)
- dzięcioł japoński (Picus awokera)
- dzięcioł zielony (Picus viridis)
- dzięcioł algierski (Picus vaillantii)
- dzięcioł wietnamski (Picus rabieri)
- dzięcioł maskowy (Picus erythropygius)
- dzięcioł zielonosiwy (Picus canus)
- Rodzaj: Dinopium
- sułtan oliwkowy (Dinopium rafflesii)
- sułtan himalajski (Dinopium shorii)
- sułtan czerwonorzytny (Dinopium javanense)
- sułtan żółtogrzbiety (Dinopium benghalense)
- Rodzaj: Chrysocolaptes
- sułtan złotogrzbiety (Chrysocolaptes lucidus)
- sułtan białogrzbiety (Chrysocolaptes festivus)
- Rodzaj: Gecinulus
- bambusowiec (Gecinulus grantia)
- bambusowiec zielony (Gecinulus viridis)
- Rodzaj: Sapheopipo
- okinawiak (Sapheopipo noguchii)
- Rodzaj: Blythipicus
- drewniak ciemny (Blythipicus rubiginosus)
- drewniak kasztanowaty (Blythipicus pyrrhotis)
- Rodzaj: Reinwardtipicus
- kusodrwal ognisty (Reinwardtipicus validus)
- Rodzaj: Meiglyptes
- kusodrwal łuskowany (Meiglyptes tristis)
- kusodrwal białoszyi (Meiglyptes jugularis)
- kusodrwal prążkowany (Meiglyptes tukki)
- Rodzaj: Hemicircus
- kusodrwal czerwonoczuby (Hemicircus concretus)
- kusodrwal żałobny (Hemicircus canente)
- Rodzaj: Mulleripicus
- mohun szary (Mulleripicus fulvus)
- mohun czarniawy (Mulleripicus funebris)
- mohun wielki (Mulleripicus pulverulentus)
- Rodzaj: Picumnus
[edytuj] Źródła
- ↑ Mielczarek P., Cichocki W., 1999, Polskie nazewnictwo ptaków świata. Notatki ornitologiczne tom 40 - zeszyt specjalny.
