Donna Leon
Z Wikipedii
| Donna Leon | |
 Donna Leon w Warszawie, 2005 |
|
| Data i miejsce urodzenia | 28 września 1942 Montclair |
| Narodowość | Amerykanka |
| Dziedzina sztuki | literatura |
Donna Leon (ur. 28 września 1942), amerykańska pisarka, autorka cyklu kryminałów z Guido Brunettim.
Jej ojciec był Hiszpanem, a matka Irlandką. Studiowała literaturę, specjalizowała się w dziewiętnastowiecznej prozie (zwłaszcza twórczości Jane Austen). Po studiach pracowała jako copywriter. Do Włoch po raz pierwszy przyjechała w 1966, następnie pracowała jako wykładowca i nauczyciel w różnych krajach - Iranie, Arabii Saudyjskiej i Chinach. W Wenecji osiadła w 1981 i wykładała literaturę na pobliskiej filii Uniwersytetu Maryland. W 1998 porzuciła pracę na uczelni i od tego czasu zajmuje się wyłącznie pisaniem książek. Jest mecenasem i menedżerem barokowej orkiestry Il Complesso Barocco, wykonującej głównie opery Haendla. Zespół ten nagrał m.in. płytę La Maga Abbandonata: Donna Leon's Favourite Handel z ariami i duetami z oper Amadigi, Alcina i Rinaldo.
Pierwszą powieść napisała w 1991. Wydana rok później Śmierć w La Fenice zapoczątkowała serię kryminałów o weneckim (akcja książek rozgrywa się w samym mieście lub w jego pobliżu) komisarzu policji Guido Brunettim. Liczący kilkanaście pozycji cykl został napisany w języku angielskim, a większość z nich wydano także w Polsce (nakładem Oficyny Literackiej Noir sur Blanc). Książki Donny Leon cieszą się dużą popularnością w Niemczech i Hiszpanii. Autorka nie zezwala natomiast na wydanie ich po włosku. Jej głównym wydawcą jest szwajcarska firma Diogenes.
Kryminały Donny Leon zawierają dużo akcentów społecznych i politycznych. Autorka krytykuje m.in. włoską biurokrację i skorumpowaną klasę polityczną, środowisko wojskowych, Kościół, a także politykę zagraniczną USA.
Spis treści |
[edytuj] Powieści
| Tytuł oryginału | Rok | Tytuł przekładu | Rok | ISBN polskiego wydania | Główne motywy |
| Death at La Fenice | 1992 | Śmierć w La Fenice | 1998 | ISBN 83-86743-56-5 | środowisko muzyków, pedofilia |
| Death in a Strange Country | 1993 | Śmierć na obczyźnie | 1999 | ISBN 83-86743-38-7 | wojsko, nielegalne składowanie toksycznych odpadów |
| Dressed for Death (The Anonymous Venetian) |
1994 | Strój na śmierć | 1999 | ISBN 83-86743-47-6 | transwestyci, nielegalny wynajem mieszkań |
| Death and Judgment (A Venetian Reckoning) |
1995 | Śmierć i sąd | 1999 | ISBN 83-86743-14-X | mafia, prostytucja, pornografia |
| Acqua Alta (Death in High Water) |
1996 | Acqua Alta | 1999 | ISBN 83-86743-19-0 | homoseksualizm, handel antykami |
| The Death of Faith (Quietly in their sleep) |
1997 | Cicho, we śnie | 2001 | ISBN 83-88459-36-8 | organizacje kościelne, pedofilia |
| A Noble Radiance | 1997 | Szlachetny blask | 2002 | ISBN 83-88459-37-6 | arystokracja, handel bronią |
| Fatal Remedies | 1999 | Zgubne środki | 2003 | ISBN 83-7392-002-1 | prostytucja, pornografia, seksturystyka, pedofilia, handel przeterminowanymi lekami |
| Friends in High Places | 2000 | Znajomi na stanowiskach | 2004 | ISBN 83-7392-063-3 | rynek nieruchomości, narkotyki, lichwiarstwo |
| A Sea of Troubles | 2001 | Morze nieszczęść | 2005 | ISBN 83-7392-108-7 | społeczność rybacka, oszustwa podatkowe |
| Wilful Behaviour | 2002 | Perfidna gra | 2006 | ISBN 83-7392-004-8 | faszyzm, handel dziełami sztuki |
| Uniform Justice | 2003 | Słowo oficera | 2007 | ISBN 83-7392-237-2 | wojsko, polityka |
| Doctored Evidence | 2004 | imigranci, szantaż | |||
| Blood from a Stone | 2005 | nielegalni imigranci | |||
| Through a Glass Darkly | 2006 | ekologia | |||
| Suffer the Little Children | 2007 | handel dziećmi | |||
| The Girl of His Dreams | 2008 | ??? |
W Polsce początkowo powieści te ukazywały się w formacie 14,5 x 23,5 cm, a na okładkach wykorzystywano fragmenty rysunków Yvesa Brayera do poematu Alfreda de Musset Venice la Rouge. Począwszy od "Perfidnej gry" format został zmieniony na mniejszy (12 x 17 cm), a ilustracje okładkowe stanowią fotografie zakątków Wenecji. W tym formacie są też wydawane reedycje polskich tłumaczeń ("Morze nieszczęść", "Śmierć w La Fenice", "Zgubne środki").
[edytuj] Główne postaci
[edytuj] Rodzina Brunettich
- Guido Brunetti - komisarz, z wykształcenia filolog, miłośnik literatury starożytnej
- Paola Brunetti - jego żona, wykładowca literatury na uniwersytecie, miłośniczka Henry'ego Jamesa
- Chiara Brunetti - córka (w momencie rozpoczęcia cyklu ma 12-13 lat)
- Raffaele Brunetti - syn (w momencie rozpoczęcia cyklu ma 15 lat)
- hrabia Orazio Falier - ojciec Paoli, zajmuje się finansami
[edytuj] Pracownicy komendy policji
- Elettra Zorzi - sekretarka Patty, siostra Barbary, była pracownica banku, specjalistka od zdobywania informacji w nie zawsze legalny sposób, po raz pierwszy pojawia się w "Stroju na śmierć"
- Lorenzo Vianello - sierżant, a następnie inspektor, asystent Brunettiego
- Ettore Rizzardi - lekarz sądowy
- Bonsuan - pilot policyjnej motorówki
- Giuseppe Patta - zastępca komendanta, bezpośredni zwierzchnik Brunettiego
- Scarpa - początkowo funkcjonariusz, potem porucznik, asystent Patty, po raz pierwszy pojawia się w "Stroju na śmierć"
- Sara Marino - nowa komisarz, po raz pierwszy pojawia się w "Perfidnej grze"
- Pucetti - młody, inteligentny funkcjonariusz, współpracujący z Brunettim
- Alvise, Riverre - mało rozgarnięci funkcjonariusze
[edytuj] Pozostałe osoby
- Gabriele Cossato (Lele) - antykwariusz, przyjaciel Brunettiego
- Brett Lynch - historyk, partnerka Flavii Petrelli
- Flavia Petrelli - śpiewaczka operowa
- Barbara Zorzi - lekarz
[edytuj] Nagrody
- (2000) Nagroda Srebrny Sztylet za powieść Znajomi na stanowiskach
[edytuj] Filmy
Na podstawie powieści Donny Leon w 2000 r. niemiecka telewizja publiczna ARD zaczęła kręcić serial telewizyjny "Donna Leon", emitowany na kanale Das Erste. Do połowy roku 2007 powstało łącznie czternaście 90-minutowych odcinków.
[edytuj] Źródła
- "Kryminałami zarabiam na orkiestrę" - wywiad Jarosława Mikołajewskiego z Donną Leon ("Wysokie Obcasy" nr 27, dodatek do "Gazety Wyborczej" nr 160, wydanie 10/07/2004 , str. 28)
- wywiad udzielony stacji RMF Classic
