Daniel (zwierzę)
Z Wikipedii
Daniel | |||||||||||||||||||||||||||||
Systematyka | |||||||||||||||||||||||||||||
Domena | eukarioty | ||||||||||||||||||||||||||||
Królestwo | zwierzęta | ||||||||||||||||||||||||||||
Typ | strunowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Podtyp | kręgowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Gromada | ssaki | ||||||||||||||||||||||||||||
Podgromada | ssaki żyworodne | ||||||||||||||||||||||||||||
Szczep | łożyskowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Rząd | parzystokopytne | ||||||||||||||||||||||||||||
Podrząd | przeżuwacze | ||||||||||||||||||||||||||||
Rodzina | jeleniowate | ||||||||||||||||||||||||||||
Rodzaj | Dama | ||||||||||||||||||||||||||||
Gatunek | daniel | ||||||||||||||||||||||||||||
Nazwa systematyczna | |||||||||||||||||||||||||||||
Dama dama | |||||||||||||||||||||||||||||
(Linnaeus, 1758) | |||||||||||||||||||||||||||||
Status ochronny | |||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Zasięg występowania | |||||||||||||||||||||||||||||
1. Gatunek rodzimy 2. Prawdopodobnie rodzimy lub bardzo wcześnie wprowadzony 3. Wprowadzony przed 1900 4. Wprowadzony po 1900 |
|||||||||||||||||||||||||||||
Systematyka w Wikispecies | |||||||||||||||||||||||||||||
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Daniel (Dama dama) - gatunek ssaka z rodziny jeleniowatych o wyglądzie i trybie życia podobnym do jelenia szlachetnego. Pochodzi z Azji Mniejszej. Sprowadzony przez Fenicjan, a później Rzymian na obszary śródziemnomorskie, rozpowszechniony w wielu krajach, również w Polsce.
Spis treści |
[edytuj] Taksonomia
Część systematyków wyodrębnia dwa podgatunki daniela:
- Dama dama dama - daniel europejski
- Dama dama mesopotamica - daniel mezopotamski
Pozycja taksonomiczna daniela mezopotamskiego jest wśród systematyków dyskutowana. Według niektórych[1] jest to odrębny gatunek.
[edytuj] Charakterystyka
Daniel jest mniejszy od jelenia szlachetnego. Długość ciała wynosi 130 - 150 cm, wysokość w kłębie 105 cm. Samce są wyraźnie większe od samic i ważą od 65 do 80 kg, samice 30 - 50 kg. Grzbiet ciała ma ubarwienie rudobrązowe z charakterystycznymi białymi plamami. Wzdłuż kręgosłupa biegnie ciemna smuga. Spód ciała jest biały, na pośladkach występuje biała plama z ciemnym obrzeżeniem. Ogon jest od góry czarny, od spodu biały. W zimie ubarwienie grzbietu ciała zmienia się na szare, bez plam (tzw. szata zimowa). Stosunkowo często spotyka się osobniki będące albinosami, oraz ubarwione nietypowo, całkowicie na czarno. Jak u innych przedstawicieli jeleniowatych, samiec posiada poroże, które co roku zrzuca (zwykle w maju), a na jego miejsce wyrasta nowe, większe. Są one bardziej szerokie, łopatowate, a jednocześnie mniejsze niż u jelenia szlachetnego. Samica nie posiada poroża. Największe poroża 6-10 letnich danieli osiągają 5-7 kg masy. Daniele mają dobry węch, słuch i bardzo dobry wzrok.
[edytuj] Występowanie
Naturalnym obszarem jego występowania jest obszar śródziemnomorski (południe Europy, Azja Mniejsza i północna Afryka). W Polsce nie jest gatunkiem rodzimym. Został introdukowany pod koniec XVIII wieku. Obecnie występuje głównie w zachodniej części kraju, dość nielicznie. Na świecie został z powodzeniem wprowadzony do blisko 40 krajów w różnych regionach, w tym w obydwu Amerykach, Australii i Oceanii.
[edytuj] Biotop
Zajmuje różne siedliska, od suchych i gorących po zimne i wilgotne. Wykazuje duże zdolności adaptacyjne. Preferuje rzadkie lasy i ich obrzeża, czasami wychodzi na żerowanie na podleśne pola uprawne i łąki. W górach występuje na wysokościach do ok. 1000 m n.p.m. Żeruje głównie w nocy.
[edytuj] Tryb życia
Żyje w stadach, starsze samce żyją samotnie lub w niewielkich grupach. Pod koniec lata łączą się z grupami samic. Żywi się roślinami zielnymi, młodymi gałązkami drzew i krzewów, a także mchami i porostami. Jest przy tym mniej wybredny niż jeleń. Komunikują się językiem ciała, dźwiękami i zapachami.
[edytuj] Rozród
Gody odbywają się w miesiącach październik - listopad. Samica rodzi w czerwcu lub lipcu jedno młode, czasami dwa, rzadko trzy, po ciąży trwającej około 230 dni. Młode po urodzeniu przebywają wraz z matką i ssą mleko matki aż do jej następnej rui. Dojrzałość płciową osiągają po 2 latach, żyją do 25 lat.
[edytuj] Zagrożenia i ochrona
Daniele stanowią pokarm większych drapieżników. Przez człowieka są zabijane dla mięsa, skór i poroża. W Polsce daniel jest zwierzęciem łownym z okresem ochronnym. Populacja irańska traktowana przez różnych autorów jako podgatunek daniela lub odrębny gatunek Dama mesopotamica - daniel mezopotamski jest narażona na wyginięcie.
[edytuj] Ciekawostka
Największą hodowlę daniela (liczącą 2 tysiące sztuk) w Europie ma rolnik z Pławina niedaleko Strzelec Krajeńskich (województwo lubuskie)[potrzebne źródło].
[edytuj] Przypisy
- ↑ Ferguson et al. 1985, Grubb in Wilson and Reeder 1993, Harrison and Bates 1991
[edytuj] Bibliografia
- Włodzimierz Serafiński: Ssaki Polski. Atlas. Elżbieta Fido-Drużyńska (ilustracje). Warszawa: Wyd. Szkolne i Ped., 1995. ISBN 83-02-04976-X.
- Komosińska Halina, Podsiadło Elżbieta: Ssaki kopytne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13806-8.
- Włodzimierz Serafiński: Ssaki Polski. Atlas. Elżbieta Fido-Drużyńska (ilustracje). Warszawa: Wyd. Szkolne i Ped., 1995. ISBN 83-02-04976-X.