Buran (wahadłowiec)

Z Wikipedii

Buran
Prom Buran
Nazwa	Buran
Oznaczenie	1.01
Data pierwszego lotu	15 listopada 1988
Pierwsza misja	1K1
Liczba zakończonych misji	1
Liczba orbit	2
Pokonany dystans	83 307 km
Liczba dni w przestrzeni kosmicznej	0,14

Buran 1.01 - pierwszy egzemplarz programu Buran, radzieckiego odpowiednika promów kosmicznych.

Konstrukcja orbitera, pierwszego z pięciu planowanych, z których tylko dwa zostały ukończone, została rozpoczęta w roku 1986, po serii testów przeprowadzonych na pełnowymiarowych modelach testowych.

Buran 1.01 został w większości skonstruowany w Moskwie. W związku z cięciami budżetowymi, nieukończonemu projektowi groziła całkowita likwidacja. Buran nie miał jeszcze opracowanego systemu podtrzymywania życia, a wobec braku środków finansowych na dokończenie projektu, aby uniknąć związanego z tym całkowitego fiaska projektu, ze względów propagandowych zdecydowano się na lot bezzałogowy. Prom został przetransportowany samolotem M-3 do kosmodromu Bajkonur na ostatnie etapy montażu. Orbiter został ukończony i umieszczony na rakiecie Energia. 15 listopada 1988 r. odbył się pierwszy i jedyny lot rosyjskiego programu wahadłowców. Buran 1.01 odbył bezzałogowy lot na orbicie, którą okrążył dwa razy, po czym automatycznie wylądował w kosmodromie. Lot zakończył się pełnym sukcesem, bez żadnych uszkodzeń.

Wkrótce, w związku z cięciami budżetowymi, program został zamknięty, jednak Buran 1.01 nie został rozmontowany, lecz umieszczony w magazynie.

Rok później Buran został przetransportowany do Paryża na imprezę lotniczą w Paryżu. Transport odbył się na pokładzie potężnego samolotu Antonow An-225 Mrija

Do niedawna Buran 1.01 był przechowywany w magazynie w kosmodromie Bajkonur. Umieszczony był na egzemplarzu testowym rakiety Energia HLV w budynku N-1/Energia (ten sam tester rakiety był używany do testów złącz z modelem testowym Burana OK-MT). Buran 1.01 był przechowywany w budynku MIK w kontrolowanych warunkach środowiskowych.

W zamian za możliwość korzystania z kosmodromu, Rosja przekazała egzemplarz 1.01 Kazachstanowi.

W 2002 roku, po bardzo silnych wiatrach, zawalił się dach budynku MIK, zabijając 8 osób i niszcząc prom Buran 1.01 i egzemplarz testowy rakiety Energia. W chwili obecnej jedynym kompletnym promem Buran jest egzemplarz 1.02.