Błotnica (powiat ząbkowicki)

Z Wikipedii


Błotnica
Województwo	dolnośląskie
Powiat	ząbkowicki
Gmina	Złoty Stok
Sołtys	Adam Grygiel
Położenie	50° 28' 29'' N 16° 56' 00'' E
Liczba mieszkańców • liczba ludności	165
Strefa numeracyjna (do 2005)	74
Kod pocztowy	58-250
Tablice rejestracyjne	DZA
Położenie na mapie Polski Błotnica

Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi.
Należy w nim poprawić: sekcja "historia".
Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.

Błotnica – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, w gminie Złoty Stok. Leży na Pogórzu Paczkowskim i powstała w pierwszej połowie XIV wieku. Wieś tworzą dwa osiedla: Błotnica i kolonia Błotnica. W Błotnicy zachowało się 6 zabytkowych budynków, jednak wieś nie posiada zabytków wpisanych do rejestru zabytków. Do dnia dzisiejszego zachowały się resztki średniowiecznego grodziska, w którym rośnie 11 dębów- pomniki przyrody. W Błotnicy i w koloni Błotnicy w centrum są XIX-wieczne kapliczki.

Błotnica jest najmniej zaludnioną wsią, należącą do Gminy Złoty Stok.

Przez Błotnicę przebiega odcinek Głównego Szlaku Sudeckiego oraz trasa rowerowa tzw. "Pętla Błotnicka"

[edytuj] Położenie

Błotnica leży u stóp gor Złotych nad niewielkim strumieniem o nazwie Pusta (prawy dopływ Nysy Kłodzkiej). Niedaleko znajduje się zbiornik Topola oraz jezioro Paczkowskie.

[edytuj] Historia

Pierwsze wzmianki o Błotnicy pochodzą z 20 sierpnia 1323 roku. Nazwę wsi Lubos wywodzi od starosłowiańskiego słowa błoto, zmienionego później na Blotnitz. W dokumencie z 1369 r. używano nazwy Plotenicz, a w języku potocznym "Ploms". Na słowiańską nazwę wskazuje też nazwa podmokłych pól rozciągających się między Błotnicą Górną a Mąkolnem. Pola te na starych mapach noszą nazwę "Mokrade". Swoimi miedziami sięgała Błotnica do granic Paczkowa i Złotego stoku. Wieś tą zawsze tworzyły dwa osiedla nazywane Błotnicą Górną i Dolną. Oba położone są wśród bagien, otoczone bujnym starodrzewiem lasów iglastych i liściastych. w 1507 roku Kamieniecki zakon cystersów kupił Błotnicę Dolną od grafa von Pfeil z Ellgut (za 430 guldenów), zaś Błotnicę Górną zakon kupił w 1725 roku, kiedy opatem był Gerhard Woyewoda. Po sekularyzacji zakonu cystersów, w listopadzie 1815 roku, jego majątki stały się własnością króla Prus. Na terenie wsi do dziś zachowały się groble po ogromnych folderach stawów rybnych. Były one zalewane wypływającym ze Złotego Stoku potokiem "Trująca", który przepływając przez Błotnicę łączył się ze strumykiem "Wrzosowym" (teraz "Pusta") i spłuwał wówczas naturalnym korytem do Nysy Kłodzkiej. U zbiegu tych strumieni w Błotnicy stał młyn wodny. w 1828 roku Daniel Seger ze Złotego Stoku buduje w Błotnicy Jedną z najstarszych manufaktur porcelany na Dolny Śląsku. Wytwarza się w niej wyroby z porcelany i kamionki do użytku gospodarczego. W 1835 roku manufakturę kupuje Joseph Hasak również ze Złotego Stoku. Rozszerza on asortyment produkcji o galanterię porcelanową. Produkuje się tu, w dziesiątkach tysięcy, cybuchy porcelanowe do modnych wówczas długich fajek, zdobione kolorowymi ornamentami i scenkami rodzajowymi. Od 1855 roku właścicielem manufaktury zostaje Max Blanke, który dalej ją rozwija, zwiększając zatrudnienie do 125 pracowników. Przyjmuje ona w tym okresie nazwę "Jacht & Co". Adres fabryki podawano jako Błotnica leżąca między Paczkowem a Złotym Stokiem. W rzeczywistości leżała ona na granicy gruntów Błotnicy i Złotego Stoku. Była to, jak na owe czasy, duża fabryka z kompleksem hal, w których znajdowały się: młyny, mieszalniki, prasy formierskie i piece do wypalania porcelany. Z końcem wieku przyjmuje nazwę: "Złotostocka Manufaktura Porcelany" w Błotnicy -Złotym Stoku .(Reichensteiner Porcelan Manufaktur in Plottnitz-Reichenstein in Schl.). Fabrykę zwiedziła, przebywająca w owym czasie w Złotym Stoku, Marianna Orańska Zwróciła ona uwagę na ucznia którego przyjął do pracy malarz porcelany Jokel. Był to wyróżniający się, talentem i osobowością Józef Schwarzer. Królewna, miłośniczka i kolekcjonerka sztuki, na własny koszt wysłała go do Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Po ukończeniu której, już jako znany malarz osiadł w Rzymie. Epizod w manufakturze nie był przypadkowym. Królewna Marianna Orańska (1810-1883 r.) pochodziła z królewskiego rodu Oranje-Nassau, który do dziś panuje w Holandii. Poślubiła królewicza Albrechta von Hohenzollerna, syna króla Prus Fryderyka Wilhelma III. Po śmierci matki Wilhelminy w 1838 r. odziedziczyła dobra kamienieckie w tym m.in. leśnictwa Chwalisławia, Lasek, Mąkolna i Błotnicy. W tym samym roku rozpoczęła, za własne pieniądze, budowę zamku w Kamieńcu. Zaprojektował go słynny architekt i budowniczy pałaców Karl Schinkel.Po rozwodzie z Albrechtem, jego królewski brat zakazał jej pobytu na ziemi pruskiej dłużej niż 1 dobę i to z każdorazowym meldowaniem na policji swego wjazdu i wyjazdu. Chcąc doglądać budowy zamku w Kamieńcu Marianna kupiła i odrestaurowała, istniejący do dziś pałacyk w Białej Wodzie, obok Złotego Stoku, należącej wówczas do Austrii. Było to miejsce z którego mogła, co drugi dzień, przejechać przez czynne i dziś przejście graniczne do Złotego Stoku i dalej przez Płonicę i Sosnową do Kamieńca. Mariannie, która była bardzo dobrym gospodarzem swoich włości, zawdzięczamy budowę drogi z Kamieńca, przez Złoty Stoku do Lądka i Stronia, gdzie rozpoczęła wydobywanie marmurów zwanych do dzisiaj "Białą Marianną". W Złotym Stoku, tuż przy granicy, zbudowała piece wapiennicze. Znana byłam także z dobroczynności, założyła ośrodek dla małych dzieci i placówkę konfirmacyjną z diakonisami, a przy drodze do Jawornika przytułek dla starców i chorych. Wracając do fabryki porcelany, to pod koniec stulecia popada ona w tarapaty finansowe. Uruchomienie fabryk papierosów kończy epokę fajek porcelanowych. Wiosną 1893 roku w prasie ukazuje się ogłoszenie:Wracając do fabryki porcelany, to pod koniec stulecia popada ona w tarapaty finansowe. Uruchomienie fabryk papierosów kończy epokę fajek porcelanowych. Wiosną 1893 roku w prasie ukazuje się ogłoszenie: Znana i renomowana fabryka Porcelany w Błotnicy – Złotym Stoku 8 czerwca o 9. zostanie przymusowo zlicytowana. Błotnica k/Złotego Stoku położona jest pięknych stronach Górnego (?) Śląska w pobliżu uzdrowiska Lądek Zdrój, w najbliższym czasie otrzyma połączenie z Kamieńcem. Stacja kolei wąskotorowej ma być w pobliżu zakładów. Budynki, maszyny i formy znajdują się w dobrym stanie. Pracownicy okoliczni nadzwyczaj odpowiedzialni a zarobki są niskie. Surowce i materiały do produkcji oraz węgiel znajdują się blisko. Kontynuowana dotychczas produkcja pozwoli utrzymać klientów do momentu sprzedaży zakładu. Manufakturę kupił, w 1897 roku, właściciel kopalni i huty arsenu Hermann Güttler. Zmienił on jej profil, uruchamiając wpierw produkcję materiałów szamotowych i retort ceramicznych, a później farb opartych na czerwieni żelazowej (otrzymywanej z mielonych wypałków arsenowych) oraz farb wapiennych i ceramicznych. W roku 1923 fabryka wyprodukowała 3.000 ton tych farb. Produkcja ich była kontynuowana przez Niemców aż do 1945 roku. W pierwszych latach po wojnie kontynuowano, w tym obiekcie produkcję farb suchych, a w następnych uruchomiono produkcję pigmentów nieorganicznych. Hale Manufaktury Porcelany służyły, jako Oddział Pigmentów Zakładów Tworzyw i Farb w Złotym Stoku, prawie w nie zmienionym kształcie, do 2003 roku, kiedy to przeznaczono je do rozebrania.O złotostocko-błotnickiej manufakturze wspomina się zawsze w opracowaniach na temat historii Śląskiej porcelany. Niestety nie wiele eksponatów zachowało się do naszych czasów nawet w muzeach. Źródła:

Eugeniusz Salwach, Julia Ziemińska
Artykule – Franz Toenniges "Plottnitz abseits zwischen Reichenstein und Patschkau"

w Frankenstein-Miinsterberger Heimatblat

Książce – Krzysztof R. Mazurski "Miłość i dylematy królewny Marianny"

[edytuj] Sąsiadujące miejscowości

Topola (woj. dolnośląskie)
Sławęcin (woj. dolnośląskie)
Płonica (woj. dolnośląskie)
Złoty Stok (woj. dolnośląskie)
Kozielno (woj. opolskie)
Kamienica (woj. opolskie)

[edytuj] Ciekawostki

Przy drodze do Topoli stoi grodzisko z XI-XII wieku. W 1828 r. w Błotnicy wybudowano jedną z największych manufaktur porcelany na Dolnym Śląsku. Po 1897 r. w fabryce produkowano farby wapienne i ceramiczne, a po wojnie stała się oddziałem Zakładów Tworzyw i Farb. W 2003 roku budynek rozebrano.