1 Batalion Pancerny
Z Wikipedii
1 Batalion Pancerny - polska jednostka wojskowa broni pancernej okresu II RP.
Spis treści |
[edytuj] Geneza
Batalion rodowód swój wywodzi od 1 Pułku Czołgów przybyłego do Polski wraz z Armią Hallera.
11 sierpnia 1921 rozwiazano sztab pułku, a bataliony usamodzielniono. 1 batalion z początkiem 1921 przeniesiony został do Warszawy. Jego 2 batalion stacjonował w owym czasie w Żurawicy, a 3 batalion przeniesiono do Poznania.
16 lutego 1922 roku MSWojsk. nakazało odtworzenie 1 Pułku Czołgów w Żurawicy. Do garnizonu przybył 1 batalion i Centralna Szkoła Czołgów. W styczniu 1923przybył też 3 batalion.
W październiku 1930 pułk przeniesiono do Poznania.
Na podstawie rozkazu MSWojsk. z 8 lipca 1931 1 Pułk Czołgów z Poznania przemianowano na 1 Pułk Pancerny. Jego 2 batalion stacjonujący w Żurawicy stał się zalążkiem 2 Pułku Pancernego.
Od grudnia 1933 pułk po dołączeniu 7 Dywizjonu Samochodowego, przemianowano na 1 Batalion Czołgów i Samochodów Pancernych, a 26 lutego 1935 na 1 Batalion Pancerny.
[edytuj] Charakterystyka
Była to jednostka wojskowa "czasu P" spełniająca zadania mobilizacyjne wobec oddziałów i pododdziałów broni pancernej "czasu W". Spełniała również zadania organizacyjne i szkoleniowe.
Batalion stacjonował w Poznaniu.
Na swoim wyposażeniu posiadał czołgi TK i wozy pancerne wz.34.
Dowódcą batalionu w 1939 był ppłk Krzysztof Kostecki.
[edytuj] Skład organizacyjny w 1939
- dowództwo
- 3 x kompania czołgów rozpoznawczych
- szwadron samochodów pancernych
[edytuj] W 1939 batalion zmobilizował:
- 71 Dywizjon Pancerny dla Wielkopolskiej Brygady Kawalerii
- 71 Samodzielną Kompanię Czołgów Rozpoznawczych dla 14 Dywizji Piechoty
- 72 Samodzielna Kompania Czołgów Rozpoznawczych dla 26 Dywizji Piechoty
a ponadto dla Armii Poznań:
- Kolumnę Samochodów Ciężarowych nr 751 (typ I)
- Kolumnę Samochodów Ciężarowych nr 752 (typ I)
- Kolumnę Samochodów Ciężarowych nr 753 (typ II)
- Kolumnę Samochodów Osobowych (krajowa)
- Kolumnę Samochodów Sanitarnych nr 701 (PCK)
[edytuj] Sztandar
Sztandar batalionowi nadano zarządzeniem Prezydenta z 25 marca 1938. Jak wszystkie sztandary broni pancernych, posiadał on ujednolicony prawą stronę płatu. Zamiast numeru oddziału, na białych tarczach między ramionami krzyża kawaleryjskiego występował Znak Pancerny. Znak ten występował również na przedniej ściance podstawy orła.
Na lewej stronie płatu sztandaru umieszczono:
- w prawym górnym rogu na tarczy - wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej
- w lewym górnym rogu na tarczy - wizerunek św. Michała
- w prawym dolnym rogu na tarczy - godło województwa poznańskiego
- w lewym dolnym rogu na tarczy - odznaka pamiątkowa 1 Batalionu Pancernego
Uroczyste wręczenie sztandaru odbyło się 26 maja 1938 na Polu Mokotowskim w Warszawie. Sztandar wręczył reprezentujący Prezydenta RP i Naczelnego Wodza — minister Spraw Wojskowych gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki.
Do chwili wybuchu wojny sztandar batalionu przechowywany był w gabinecie dowódcy. Po 1 września sztandar zdeponowano w Ośrodku Zapasowym Broni Pancernej Nr 3 w Żurawicy. 16 września, wobec zbliżania się Niemców, ewakuowano sztandary. Przed przekroczeniem granicy węgierskiej, sprawujący bezpośredni nadzór nad sztandarem chor. Majchrzak, otrzymał rozkaz od nieznanego mu pułkownika spalenia przewożonych sztandarów. Zniszczeniu uległy wówczas sztandary 1, 2, 5 i 8 Batalionu Pancernego oraz Szkoły Podchorążych Broni Pancernej.
[edytuj] Odznaka
Wzór odznaki zatwierdzony został Dz.Rozk.MSWoj. nr 18 poz. 192 z 1937. Brak jest danych o autorze projektu odznaki. Odznaki wykonywane były w wersjach: oficerskiej – emaliowanej, podoficerskiej – malowanej farbą i żołnierskiej – srebrzonej, bez emalii
[edytuj] Bibliografia
- Rajmund Szubański: Polska broń Pancerna 1939, Wydawnictwo MON, Warszawa 1989, wyd. II poprawione i uzupełnione. ISBN 83-11-07660-X
[edytuj] Zobacz też
Dowództwo Broni Pancernych • Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych • Mundur, oznaki i odznaki
Brygady zmotoryzowane: 10 Brygada Kawalerii • Warszawska Brygada Pancerno-Motorowa Pułki pancerne: 1 • 2 • 3
Bataliony pancerne: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • Bataliony czołgów lekkich: 1 • 2 • 21• Dywizjony pancerne: 11 • 21 • 31 • 32 • 33 • 51 • 61 • 62 • 71 • 81 • 91
Samodzielne kompanie czołgów rozpoznawczych: 31 • 32 • 41 • 42 • 51 • 52 • 61 • 62 • 63 • 71 • 72 • 81 • 82 • 91 • 92 • Kompanie czołgów: 11 • 12 • 101 • 111 • 112 • 113 • 121
Pociągi pancerne: 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • Smok Kaszubski
| Czołgi | Samochody pancerne |
|---|---|
| Ciągniki artyleryjskie | Samochody osobowe i ciężarowe |
|
PF 508 • PF 518 • PF 508/518 • Ursus A • PF 621 • PF 618 • wz. 34 |
|
| Pociągi pancerne | |
|
nr 11 (Danuta) • nr 12 (Poznańczyk) • nr 13 (Gen. Sosnkowski) • nr 14 (Paderewski) • nr 15 (Śmierć) • nr 51 (Pierwszy Marszałek) • nr 52 (Piłsudczyk) • nr 53 (Śmiały) • nr 54 (Groźny) • nr 55 (Bartosz Głowacki) • Smok Kaszubski |
|
| Motocykle | |
| Pojazdy prototypowe i doświadczalne | |
|
4TP • TKW • 10TP • 14TP • 20/25TP • PZInż 130 • PZInż 152 • PZInż 202 • PZInż 222 • PZInż 303 • PZInż 342 • PZInż. 603 • PZInż. 703 • PZInż. 713 • PZInż. 723 • TKD • TKS-D |
|
