Kroaten
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
| Kroaten | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
De Kroaten (Kroatisch: Hrvati) zijn een Zuid-Slavisch volk. Zij leven met name in Kroatië, Bosnië en Herzegovina en aangrenzende landen. Emigranten zijn ook aanwezig in West-Europa, Zuid- en Noord-Amerika, Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid Afrika. De meeste Kroaten zijn katholiek en spreken Kroatisch.
Inhoud |
[bewerk] Kroaten wereldwijd
Kroatië is een Kroatische natie, in Bosnië en Herzegovina zijn de Kroaten in de grondwet vastgelegd als één van de drie bevolkingsgroepen.
Autochtone Kroatische minderheden zijn te vinden in:
- Vojvodina in het noorden van Servië.
- Boka Kotorska in het westen van Montenegro.
- Burgenland in het oosten van Oostenrijk.
- Aangrenzende gebieden in het zuiden van Hongarije.
- De katholieke Krashovani in het Roemeense Banat zijn etnisch-Servisch maar sommigen zien zichzelf als Kroatisch.
- Veel Janjevci (inwoners van Janjevo, Kosovo, Šokci en Bunyevci zien zichzelf als Kroatisch.
In Kroatië wonen vier miljoen Kroaten, in Bosnië en Herzegovina 600.000. Buiten Kroatië zijn de schatting moeilijker, wegens onvolledige data en naturalisatie in het nieuwe thuisland. Er wonen naar schatting 1,5 tot 2 miljoen Kroaten buiten Kroatië en Bosnië en Herzegovina. De grootste groep Kroaten leeft in west Europa: voornamelijk Duitsland waar zo’n 450.000 mensen van Kroatische achtergrond leven. Ook in Italië, Zweden, Groot-Brittannië en andere west Europese landen zijn Kroatische immigrantengroepen.
Buiten Europa wonen ook Kroaten. Van alle Zuid- en Noord-Amerikaanse landen hebben de Verenigde Staten (409.458 volgens een volkstelling in 1990, de meeste wonen in Ohio, Pennsylvania, Illionois en Californië) en Canada (voornamelijk zuid Ontario) grote groepen Kroaten, ook in Argentinië, Chile, Peru, Brazilië en Bolivia wonen kleinere groepen Kroaten.
Ook in Australië (voornamelijk Perth, Melbourne en Sydney) , Nieuw-Zeeland en Zuid Afrika wonen Kroaten.
Een organisatie die zich veel bezig houdt met het Kroatische diaspora is de Hrvatska bratska zajednica.
Een grote groep Kroaten woont niet daadwerkelijk het hele jaar in Kroatië: velen werken in één van de nabije Europese landen en komen terug tijdens het vakantieseizoen (en natuurlijk voor de volkstelling).
[bewerk] Geschiedenis
De oorsprong van de Kroatische stam voor de grote volksverhuizing der Slaven is onzeker. Er is een theorie dat de Kroaten uit het oude Perzië komen. De Kroaten werden voor het eerst in het Grieks genoemd als Horouathos, wat terug gevonden kan worden op stenen inscripties uit 200 v.Chr. gevonden in de haven Tanais op het schiereiland de Krim aan de Zee van Azov (wat onderdeel uitmaakt van de Zwarte Zee. Deze inscripties worden bewaard in het Archeologische museum van Sint-Petersburg in Rusland.
[bewerk] Slavische theorie
De Kroaten zijn een Slavisch volk dat oorspronkelijk in Galicië leefde (in het Noordwesten van de Oekraïne en het Zuiden van Polen). In de 7e verplaatste de Kroatische stam zich vanuit het noorden van de Karpaten en ten oosten van de rivier de Wisła (waar ook naar wordt verwezen als het Witte Kroatië) naar het westen van de Dinarische Alpen.
In eerste instantie vielen zij onder de heerschappij van de Byzantijnen en later de Franken, maar in 925 - onder leiding van koning Tomislav - werd Kroatië een sterk onafhankelijk land. In 1102 eindigde een decennialange Kroatische dynastieke strijd toen zij de Hongaarse macht gingen accepteren.
[bewerk] Alternatieve Iraanse theorie
De Perzische theorie stelt dat het Kroatische volk, een van oorsprong niet-Slavisch volk is. Deze theorie heeft vooral de laatste 20 jaar aan populariteit gewonnen en is naast Kroatische antropologen (Stanko Guldescu),wetenschappelijk bewezen door vooraanstaande Griekse, Russische (Schori-Bekmursin-Nogmov) en Iraanse antropologen. Deze theorie wordt echter niet ondersteund door genetisch bewijs[3].
Bij archeologische opgravingen in het noorden van Iran zijn oud-Perzische en oud-Griekse grafstenen en geschriften gevonden, die de "Harauvati=Perzisch" of "Horovatos=Grieks" aanduiden als één van de vierentwintig volkeren onder de heerschappij van Perzisch keizer Darius de Grote. Het hedendaagse Kroatië, noemt zichzelf "Hrvatska" en haar inwoners noemen zichzelf "Hrvati-Kroaten". De "Harauvati" waren een nomadenvolk die leefden op de steppevlakten tussen de Zwarte zee en de Kaspische zee. Dit volk sprak een Iraans dialect en waren van etniciteit Alanen. Vele philologisten beweren dat het woord "Hrvat of Kroaat in het Nederlands" afgeleid is van het Alaans woord "Huarvat of vriend". Deze Harauvati hebben in de 4e eeuw n.Ch. de Alanen verlaten en zijn door de constante dreiging van de oprukkende Hunnen, via de Kaukasus verder naar het westen getrokken richting de Oekraïense steppevlakten. Eenmaal aangekomen in de Kaukasus hebben de Kroaten-Harauvati zich aangesloten bij het "Ante"-koninkrijk, een Slavisch volk. Dit verbond zou standhouden tot de 6e eeuw en was gesitueerd rondom het hedendaagse Dagestan-Georgië. Héél opmerkelijk is, dat de naam "Ante" een héél courante jongensnaam is Kroatië.
Na de 6e eeuw n.Chr. zijn de Kroaten-Harauvati verder geëmigreerd naar het hedendaagse Galicië (het zuiden van Polen, rondom de stad Krakau). Tegen deze tijd was reeds een groot deel van de Kroaten geslaviseerd. De rondtrekkende Kroatische krijgers trouwden met de aanwezige Slavische Ante-vrouwen, maar lieten hun Iraanse nomadenroots niet varen, maar gaven de oorspronkelijke taal niet door aan de kinderen uit de gemengde huwelijken.
In het latere Galicië stichtten de Kroaten het genaamde "Wit-Kroatië". Een gebruik dat volgens de theorie nogmaals de Iraanse oorsprong bewijst, aangezien de Perzen de gewoonte hadden de windrichtingen aan te duiden met kleuren (bijvoorbeeld wit voor noord en rood voor zuid). Dit Wit-Kroatië bestond uit acht stammen en had verschillende koningen (koning is ban in het Kroatisch). Dit woord wordt door geen enkel ander Slavisch volk gebruikt en is exact hetzelfde als het Perzische woord voor koning of heer. De Kroatische ban's zoals Vonomir en Jezdimir werden in Iraanse opschriften teruggevonden als Vonon en Jezda. De "mir" achteraan hun naam slaan op het Iraanse woord "mihr of heer". Ondanks het feit dat het Kroatische volk door haar migraties in grote mate Slavische stammen had opgenomen en geslaviseerd was, bleef haar sociale en militaire structuur evenals de basis van de gesproken taal Iraans.
In de loop van de 7e eeuw n.Ch. zijn verschillende Kroatische stammen gemigreerd richting de Adriatische zee en dit op vraag van de Byzantijnse keizer en zijn gezant "Constantinus Porphyrogenitus". De Byzantijnse steden aan de Adriatische kust vielen ten prooi aan de Avaren, afstammelingen van de Hunnen, die hun koninkrijk hadden in het huidige Hongarije. De Byzantijnse keizer was niet bij machte hieraan iets te doen aangezien hij zijn handen vol had met de oprukkende Turkse volkeren in het Oosten. Na zware veldslagen slagen de Kroaten erin de Avaren te verslaan en stichtten zij, met de toestemming van Byzantium, hun hedendaags thuisland "Rood-Kroatië". Vele onderzoekers zien in het Kroatisch wapenschild (het bekende rood-wit schaakbord) het symbool van verbondenheid tussen Wit-Kroatië in Galicië en Rood-Kroatië aan de Adriatische kust.
Het nieuwe thuisland werd volgens de oude Iraanse gebruiken, opgedeeld in "Zupa's". Deze waren opgedeeld per familiegroep met een familiecentrum of "domena" of "demana" in het Iraans.
[bewerk] Zie ook
| Bronnen, noten en/of referenties: |
| Europese etniciteiten en nationaliteiten |
|---|
|
Abchazen · Adyghe · Agoelen · Ålanders · Albanezen · Andi · Andorrezen · Armeniërs · Aroemenen · Avaren · Azeri's · Balkaren · Basken · Belgen · Bergjoden · Bezjta · Boenjewatsen · Bosniërs · Bosniakken · Bretoenen · Britten · Bulgaren · Catalanen · Csángó's · Corsicanen · Cyprioten · Dargienen · Denen · Donau-Zwaben · Duitsers · Engelsen · Esten · Faeröerders · Finnen · Fransen · Friezen · Gagaoezen · Galiciërs · Georgiërs · Gibraltarezen · Godoberi · Grieken · Hongaren · Ingriërs · IJslanders · Ieren · Ingoesjeten · Italianen · Jenische · Joden · Kabarden · Kalmukken · Karatsjai · Kareliërs · Kasjoeben · Koemyken · Komi · Komi-Permjaken · Kozakken · Krim-Tataren · Kroaten · Lakken · Letgallen · Letten · Lezgienen · Liechtensteiners · Lipovanen · Litouwers · Luxemburgers · Macedoniërs · Maltezen · Manx · Mari · Moldaviërs · Monegasken · Montenegrijnen · Mordwienen · Nederlanders · Nenetsen · Noord-Cyprioten · Noord-Ieren · Noren · Oedmoerten · Oekraïners · Oostenrijkers · Osseten · Polen · Pomaken · Portugezen · Roemenen · Roetoelen · Roethenen · Roma · Russen · Saami · Schotten · Schotse Ieren · Serviërs · Sinti · Slovenen · Slowaken · Sorben · Spanjaarden · Tatten · Tabasaren · Tataren · Transsylvanische Saksen · Tsachoer · Tsez · Tsjechen · Tsjerkessen · Tsjetsjenen · Tsjoevasjen · Turken · Vlachen · Vlamingen · Walen · Welsh · Wepsen · Wit-Russen · Woten · Zweden · Zweedstalige Finnen · Zwitsers |
