Harderwijk (Gelderland)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Gemeente Harderwijk Provincie Gelderland Hoofdplaats Harderwijk Oppervlakte  - Land  - Water 48,27 km² 38,46 km² 9,81 km² Inwoners Bevolkingsdichtheid 42.396 (1 februari 2008)? 1102 inw./km² Geografische ligging 52°21' NB 5°37' OL Belangrijke verkeersaders A28, N302, N303 Netnummer 0341 Postcodes 3840-3849 Officiële website www.harderwijk.nl Politiek Burgemeester (lijst) John Berends (CDA) Bevolkingspiramide

Grote kerk

Vischpoort

Smeepoortenbrink

Stadsmuur aan zeezijde

Harderwijk ( uitspraak (info·uitleg)) (Nedersaksisch: Harderwiek) is een stad (hanzestad) en gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland aan de rand van de Veluwe en aan het Wolderwijd, ongeveer op de helft tussen Zwolle en Amersfoort. De gemeente heeft 42.057 inwoners per 1 januari 2007 (bron: CBS) en een oppervlakte van 48,27 km², waarvan 9,81 km² water. Het totale aantal woningen in de gemeente Harderwijk per 01-01-2005 is 15.800. Harderwijk is het regionale verzorgingscentrum voor de Noordwest-Veluwe. De stad Harderwijk zelf kent ongeveer 37.500 inwoners, het overige deel woont in het buitengebied, waarvan ongeveer 3000 in het dorp Hierden.

Inhoud 1 Historie 2 Bezienswaardigheden 3 Economie en Toerisme 4 Verkeer en Vervoer 5 Stedenband 6 Woningbouw 7 Zetelverdeling gemeenteraad 8 Geboren 9 Zie ook

[bewerk] Historie

In 1231 kreeg Harderwijk stadsrechten van Graaf Otto II van Gelre en Zutphen. In de Hanze nam het van 1285 tot 1628 een belangrijke plaats in. De Gelderse Munt vestigde er zich in die periode en ook werd de basis gelegd voor de Universiteit van Harderwijk (1648-1811). Te Harderwijk was ook vanaf 1844 het Koloniaal Werfdepot voor het Oost-Indisch Leger (later Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger) gevestigd.

De stad ligt pal aan het Veluwemeer en het Wolderwijd, ontstaan naar inpoldering van de Zuiderzee in 1932. Waar nu de boulevard aan de meren ligt, kwamen vroeger de botters aanleggen bij de Vischpoort om hun vis te verhandelen op de Vischmarkt. Het is nog steeds mogelijk om bottertochten op een van de meren te maken. Na 1932 nam de visserij als bron van bestaan sterk af. Handel, industrie en toerisme namen steeds meer toe.

.

[bewerk] Bezienswaardigheden

De schilderachtige binnenstad van Harderwijk is in 1969 tot beschermd stadsgezicht verklaard. De hervormde Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk is een driebeukige basiliek, deels misschien daterend uit eind 14de eeuw; het dwarsschip dateert uit de 15de eeuw. De toren stortte op 28 januari 1797 in en werd nooit herbouwd. De kerk is in de jaren 1972-1980 ingrijpend gerestaureerd, waarbij belangrijke 16e-eeuwse muurschilderingen zijn ontdekt. Een mooi stuk bouwwerk is het voormalige St. Catharinaklooster met laatgotische kapel (1502; gerestaureerd in 1913 en 1980).

Van de middeleeuwse ommuring resteren de Vischpoort en enige fragmenten. Op de markt staat het vroegere stadhuis, van middeleeuwse oorsprong, dat in 1837 geheel in neoclassicistische stijl herbouwd is met behoud van de Louis XIV-raadzaal (1727). Het voormalige Pesthuis (einde 16de eeuw) is in oorsprong een vroeg-16de-eeuwse kapel van de Fraters. Het Linnaeustorentje is een achtkantige laat-gotische traptoren (16de eeuw, gerestaureerd in 1907) van een verdwenen stadsgebouw van de Commanderij 's-Heerenloo. Het dankt zijn naam aan een borstbeeld van Linnaeus, die aan de universiteit van Harderwijk (1647-1811) promoveerde.

Voorts staan er diverse herenhuizen uit de 17de en 18de eeuw. Ook de visserij en lakennijverheid zijn belangrijke bronnen van inkomsten geweest, terwijl de stad van oudsher een regionaal verzorgende functie heeft vervuld. Reeds in 1441 was er een Latijnse School, die in 1647 werd verheven tot Academie des Vorstendoms Gelre en Graafschap Zutphen. In de 18de eeuw zonk Harderwijk langzaam terug tot een onbetekenend stadje, maar pas in 1812 werd de hogeschool opgeheven.

[bewerk] Economie en Toerisme

De afsluiting van de Zuiderzee en de inpolderingen in het IJsselmeer, die een inkrimping en later het geheel wegvallen van de visserij en de vishandel tot gevolg hadden, zijn gepaard gegaan met een geleidelijke ontwikkeling van andere bestaansmogelijkheden. Harderwijk drijft nu vooral op de veelzijdige industrie, het toerisme en de dienstverlening. Het dorp Hierden is nog typisch Veluws, met fraaie boerderijen (gemengd bedrijf). Sommigen houden er de Veluwse klederdracht in ere.

Harderwijk kent veel toerisme, onder meer vanwege het dolfinarium in de stad zelf en jachthavens aan het Veluwemeer. In het Stadsmuseum Harderwijk zijn talrijke historische voorwerpen en elementen uit de vroegere visserscultuur bewaard gebleven.

[bewerk] Verkeer en Vervoer

Ten zuiden van Harderwijk loopt de autosnelweg A28 van Utrecht naar Groningen. De tweede belangrijke verkeersader is de N302 van Hoorn naar Apeldoorn.

Harderwijk wordt twee maal per uur per richting aangedaan door de stoptrein Zwolle - Utrecht (zie ook: Centraalspoorweg). Harderwijk is tevens het regionale knooppunt voor zo'n 15 busdiensten op de Veluwe en in Flevoland.

[bewerk] Stedenband

• Znojmo (Tsjechië)

[bewerk] Woningbouw

In Harderwijk wordt veel gebouwd. Voorbeelden zijn:

• Drielanden, een nieuwbouwwijk met 5000 woningen
• het Waterfront-project: upgrading van de boulevard en nieuwbouw van 1600 woningen. Tevens zijn hier recreatieve voorzieningen gepland.

[bewerk] Zetelverdeling gemeenteraad

• CDA 5 zetels
• ChristenUnie 5 zetels
• PvdA 4 zetels
• VVD 4 zetels
• Stadspartij Harderwijk 4 zetels
• Harderwijk Anders 3 zetels
• Gemeentebelang 2 zetels

[bewerk] Geboren

• Joost Eerdmans (1971), ambtenaar en politicus
• Eibert den Herder (1876-1950), visser, ondernemer, politicus en grondlegger toerisme in Hardewijk
• Micha Klein (1964), veejay, nieuwe media-kunstenaar
• Jan Douwe Kroeske (1956), deejay, radio- en televisiemaker
• Theo de Meester (1851-1919), topambtenaar, bestuurder en politicus
• Sofie Oosterwaal (1990), fotomodel
• Leen Pfrommer (1935), schaatscoach
• Roef Ragas (1965-2007), acteur
• Dirk Rijnders (1909-2006), ambtenaar en politicus
• Henk Schiffmacher (1954), tattoo-artiest en kunstschilder
• Liza Sips (1990), actrice
• Leco van Zadelhoff (1968), visagist

[bewerk] Zie ook

• Lijst van plaatsen aan of in de voormalige Zuiderzee

Gemeente Harderwijk
Hoofdplaats: Harderwijk - Dorp: Hierden

Provincie Gelderland

Aalten · Apeldoorn · Arnhem · Barneveld · Berkelland · Beuningen · Bronckhorst · Brummen · Buren · Culemborg · Doesburg · Doetinchem · Druten · Duiven · Ede · Elburg · Epe · Ermelo · Geldermalsen · Groesbeek · Harderwijk · Hattem · Heerde · Heumen · Lingewaal · Lingewaard · Lochem · Maasdriel · Millingen aan de Rijn · Montferland · Neder-Betuwe · Neerijnen · Nijkerk · Nijmegen · Nunspeet · Oldebroek · Oost Gelre · Oude IJsselstreek · Overbetuwe · Putten · Renkum · Rheden · Rijnwaarden · Rozendaal · Scherpenzeel · Tiel · Ubbergen · Voorst · Wageningen · West Maas en Waal · Westervoort · Wijchen · Winterswijk · Zaltbommel · Zevenaar · Zutphen Nederland · Provincies · Gemeenten