Узбекистан

Од Википедија, слободна енциклопедија

Внимание!
На оваа статија ѝ е потребно правилно форматирање, категоризирање, граматика, интервики и слично. Може да помогнете со тоа што ќе ја уредите и трансформирате во стандардна вики-статија.

O‘zbekiston Respublikasi

Република Узбекистан

Химна: Национална химна на Узбекистан

Главен град
(и најголем град) Ташкент
41°16′N, 69°13′E

Официјални јазици Узбекистански

Демоним Узбекистанци^[1]

Облик на управување Република

- Претседател Ислом Каримов

- Премиер Шавкат Мирзијојев

Независност од Советски сојуз

- Формирана 1747¹

- Прогласена Септември 1 1991

- Призната Декември 8 1991

- Завршено Декември 25 1991

Површина

- Вкупно 447.400 km² (56- та)
172.742 mi²

- Вода (%) 4.9

Население

- Јули 2005 проценка 26,593,000 (44th)

- Густина 59/km² (136th)
153/mi²

БДП (ПКМ) 2005 проценка

- Вкупен $50.395 billion (74- та)

- На жител $2,283 (145- та)

Џини (2000) 26.8 (low)

ИЧР (2007) 0.702 (medium) (113- та)

Валута Узбекистански сом (Uzbekiston so'mi) (UZS)

Часова зона UZT (UTC+5)

- Лето (ЛСВ) не е набљудувано (UTC+5)

Интернет домен .uz

Повикувачки број +998

¹ As Bukharian Emirate, Kokand Khanate, Khwarezm.

Узбекистан е држава во Средна Азија, која се наоѓа помеѓу Казахстан, Киргистан, Таџикистан, Авганистан и Туркменистан. Главен град е Ташкент. Нема излез на море. Зафаќа површина од 447,400 km². Валутата која се користи во оваа земја се нарекува узбекистански сом.

До распаѓањето на СССР во 1991 година Узбекистан е советска република како Узбекска ССР. От 1 септември 1991 е независна држава. Без излез на море, Узбекистан е вториот извозник на памук во светот по обем. Основни проиизвотство е златото.

Територијата на Узбекистан е центар на многу древни цивилизации. Во 6 век п.н.е. земјите на денешен Узбекистан влегувале во составот на Персиската империја при династијата на Ахеменидите.

Во 327 п.н.е. земјата била под власта на Александар Македонски по војната со Дариј III. Победата на Александар Македонски над персиската армија го дава крајот на владеење на династијата на Ахеменидите.

Арапите ја освојуваат територијата на денешен Узбекистан во 712 година. Со доаѓањето на Арапите започнува и исламизацијата на локалните народи, кои до тогаш се приврзеници на зороастризмот. Династијата на Саманидите е првата персиска династија, која ја наметнува својата власт над земјите на денешен Узбекистан (819-1005). Големиот монголски владетел Тимур (1336-1405), роден во град Самарканд, основа моќна империја, која ги опфаќа земјите на цела Средна Азија. Неговата држава пропаѓа во 1507 година и паѓа во рацете на узбешката династија на Шајбанидите.

Узбекистан бил освоен од Русите кон крајот на 19 век со победата на рускиот генерал Михаил Црнарев. Во 1884 година ги потчинуваат прво Бухарското ханство и ханството Хива, а после тоа и источните области на денешен Узбекистан, вклучително и Ташкент. Освоените територии во Средна Азија се вклучени во составот на Руската империја и се организирани во герерал-губернаторство Туркестан.

Во 1924 година е образувана Узбешка Советска Социалистичка Република. Следната година (1925) Узбешката ССР влегува во составот на Советскиот сојуз.

Со распаѓањето на СССР на 1 септември 1991 година Узбекистан ја прогласува својата независност.

Аралското Море, кое се наоѓа помеѓу Узбекистан и Казакстан доживува големо намалување на својата површина и самата ситуација доведува до создавање на голема еколошка катастрофа. Според проценките, во 2025 година езерото ќе исчезне.

Узбекистан
Оваа статија е дел од серијалот: Политики на и управување со Узбекистан

Претседател Ислом Каримов Премиер Шавкат Мирзијојев Парламент Сенат на Узбекистан Правна комора Политички партии Избори: Избори 2007 Административна поделба Човекови права Надворешни врски
други земји Портал Политика погледнете • разговор • уредете

Знамето на Узбекистан

Земји во Азија

Заедница на независни држави
Азербејџан \| Белорусија \| Грузија \| Ерменија \| Казахстан \| Киргистан \| Молдавија \| Русија \| Таџикистан \| Туркменистан \| Узбекистан \| Украина