Serbšćina
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
| Serbšćina (hsb, dsb), Serbska rěč (hsb), Serbska rěc (dsb) |
||
| kraje | Němska, USA a Awstralska | |
| region | Braniborska a Sakska | |
| rěčnicy | ca. 50.000 | |
| klasifikacija | Indoeuropske rěče
|
|
| družina pisma | łaćonski alfabet | |
| oficielny status | ||
|---|---|---|
| hamtska rěč | Braniborska a Sakska (regionalnje) | |
| rěčne kody | ||
| ISO 639-2: |
wen (za wobě rěči) |
|
| ISO 639-3 (SIL): |
hsb (Hornjoserbšćina) |
|
| Mapa | ||
 |
||
| Rozšěrjenje serbskeju rěčow | ||
Serbšćina je skupina zapadosłowjanskeju rěčow, kiž so dźensa přewažnje we Łužicy rěči.
Serbšćina dźěli so do:
- Hornjoserbšćiny, kotraž so w sakskej Hornjej Łužicy rěči a
- Delnjoserbšćiny, kotraž so w braniborskej Delnjej Łužicy rěči.
Serbšćina ma tež mnohe dialekty. Tak bazuje spisowna hornjoserbšćina na centralnych narěčach wokoło Budyšina a spisowna delnjoserbšćina na Choćebuskim dialekće. W srjedźnej Łužicy eksistuje nimo toho narěčne pasmo, kotrež twori přechod mjez hornjo- a delnjoserbskimi narěčemi. Najbóle rozšěrjena z tutych přechodnych dialektow je Slepjanska narěč. Rěčneje asimilacije dla wšak so wulki dźěl něhdyšich narěčow lědma hišće wužiwa. Z wotstawkom najwitalniši je hišće hornjoserbski „katolski” dialekt, kotryž rěči so na zapadźe hornjoserbskeho rěčneho teritorija we wsach blisko Kamjenca.
[wobdźěłać] Rěčne přirunanje
| němsce | hornjoserbsce | delnjoserbsce | połobsce | pólsce | čěsce | słowjensce | rusce | serbisce | chorwatsce | ukrainsce | makedonsce |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mensch | čłowjek | cłowjek | clawak, clôwak | człowiek | člověk | človek | человек (čelovék) | човек (čovek) | čovjek | людина (ljudyna) | човек (čovek) |
| Abend | wječor | wjacor | vicer | wieczór | večer | večer | вечер (véčer) | вечер (večer) | večer | вечір (večir) | вечер (večer) |
| Bruder | bratr | bratš | brot | brat | bratr | brat | брат (brat) | брат (brat) | brat | брат (brat) | брат (brat) |
| Tag | dźeń | źeń | dôn | dzień | den | dan | день (djeń) | дaн (dan) | dan | день (deń) | ден (den) |
| Hand | ruka | ruka | ręka | ręka | ruka | roka | рука (ruká) | рука (ruka) | ruka | рука (ruka) | рaка (ruka) |
| Herbst | nazyma | nazyma | prenja zaima, jisin | jesień | podzim | jesen | осень (óseń) | jeсен (jesen) | jesen | осінь (osiń) | eсен (esen) |
| Schnee | sněh | sněg | sneg | śnieg | sníh | sneg | снег (sneg) | снег (sneg) | snijeg | сніг (snih) | снег (sneg) |
| Sommer | lěćo | lěśe | let | lato | léto | poletje | лето (léto) | лето (leto) | ljeto | літо (lito) | лето (leto) |
| Schwester | sotra | sotša | sestra | siostra | sestra | sestra | сестра (sestrá) | сестра (sestra) | sestra | сестра (sestra) | сестра (sestra) |
| Fisch | ryba | ryba | ryba | ryba | ryba | riba | рыба (rýba) | риба (riba) | riba | риба (ryba) | риба (riba) |
| Feuer | woheń | wogeń | widin | ogień | oheň | ogenj | огонь (ogóń) | огањ (ogań) | vatra | вогонь (vohoń) | оган (ogan) |
| Wasser | woda | wóda | wôda | woda | voda | voda | вода (vodá) | вода (voda) | voda | вода (voda) | вода (voda) |
| Wind | wětr | wětš | wjôter | wiatr | vítr | veter | ветер (véter) | ветaр (vetar) | vjetar | вітер (viter) | ветер (veter) |
| Winter | zyma | zyma | zaima | zima | zima | zima | зима (zimá) | зима (zima) | zima | зима (zyma) | зима (zima) |
