Ziklon B
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Loskaberzh (Holocaust) |
Diazezoù |
---|
Enepyuzevegezh · Gouennelouriezh · Naziegezh Lezennoù Nürnberg · Eutanaziezh T-4 Kampoù-bac'h · Konzentrationslager Roll kampoù-bac’h an nazied · Tric'horn (kampoù bac'h) Gouennlazh |
Yuzevien |
Shoah |
Pogromoù: Nozvezh ar strink |
Ghettoioù an nazied: Ghetto Varsovia, Ghetto Łódź Ghetto Krakovia, Theresienstadt... |
Einsatzgruppen: Babi Yar, Rumbula Lazhadeg Ponary, Lazhadeg Odessa... |
Diskoulm diwezhañ: Kendiviz Wannsee Aktion Reinhard, Ziklon B |
Kampoù-diouennañ : Chełmno, Bełżec Sobibór, Treblinka, Auschwitz-Birkenau |
Rezistañs: Emsav Ghetto Varsovia |
Romed (tsiganed) |
Porajmos |
Slaved |
Generalplan Ost |
Heñvelrevaded ha Lesbianed |
Istor an dud heñvelrevel dindan ren an nazied |
Torfedourien bennañ |
Trede Reich: Adolf Hitler · Reinhard Heydrich Adolf Eichmann · Heinrich Himmler · Rudolf Höss · SS · Gestapo |
Lez-varn Nürnberg |
Ziklon B eo anv ur c'hontamm oberiet gant ar gompagnunezh alaman Degesch (1), graet da lazhañ amprevaned, ennañ trenkenn kianhidrik dreist-holl.
Aozet e oa bet gant ar c'himiour alaman Fritz Haber a-benn lazhañ razhed ha laou, da stourm ouzh ar vrec'h-du, war vourzh al listri dreist-holl.
[kemmañ] Perzhioù
Ar c'hontamm loenlazh-se a zo mougus. Pa vez graet gantañ e sav kianur hidrogen diwarnañ, ur gaz kontammus ha lazhus.
[kemmañ] Implij ar Zyklon B gant an nazied
P'edont o klask an tu da lazhañ tud a vil vernioù e voe ampouet ar Ziklon B e miz Kerzu 1941 gant an nazied war brizonidi rus en Auschwitz. Gant Rudolf Höss, komandant Auschwitz, e voe kavet aesoc'h ober gant Ziklon B eget gant monoksid karbon evit lazhañ an dud a veze kaset dezhañ.
Kambreier-gaz a voe savet gant an nazied er c'hampoù-diouennañ ha bac'hañ evit lazhañ meur a gant den war un dro gant Ziklon B. Betek 1945 e voe implijet ar c'hambreier-gaz.
Gant ar gengompagnunezh kimiek IG Farben dreist-holl e veze aozet ar gaz. E Bro-C'hall e veze graet ivez gant ur skourr gall-alaman e labouradeg Villers-Saint-Sépulcre, en Oise.
Notenn 1. Deutsche Gesellschaft für Schädlingsbekämpfung mbH, ur skourr eus Degussa.