Wielkopolska Brygada Kawalerii
Z Wikipedii
Wielkopolska Brygada Kawalerii (Wlkp BK) – wielka jednostka kawalerii Wojska Polskiego.
Spis treści |
[edytuj] Okres międzywojenny
1 kwietnia 1937 Brygada Kawalerii "Poznań" została przemianowana na Wielkopolską Brygadę Kawalerii. Dowództwo brygady stacjonowało w Poznaniu.
[edytuj] Skład:
- 15 Pułk Ułanów Poznańskich – Poznań
- 17 Pułk Ułanów Wielkopolskich im. Króla Bolesława Chrobrego – Leszno
- 7 Pułk Strzelców Konnych Wielkopolskich – Biedrusko
- 7 Wielkopolski Dywizjon Artylerii Konnej - Poznań
- 3 Szwadron Pionierów - Poznań
- 7 Szwadron Łączności - Poznań
Na początku października 1938 brygada pozostawała w odwodzie dowódcy Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Śląsk", w akcji zajęcia Zaolzia.
[edytuj] Udział w wojnie obronnej 1939 r.
Wielkopolska BK pod dowództwem gen. bryg. Romana Abrahama wchodziła w skład Armii "Poznań" gen. dyw. Tadeusza Kutrzeby. 1 września udanie kontratakowała w Lesznie i Rawiczu, wspierając 25 Dywizję Piechoty gen. bryg. Franciszka Altera. 2 września jej oddziały wykonały wypad na teren III Rzeszy na Wschowę i Załęcze. W Załęczu zniszczyły kolumnę ok. 80 niemieckich samochodów. Przez pierwsze dni września Brygada była w odwrocie wraz z resztą Armii. 8 września zajmowała pozycje wyjściowe, aby następnego dnia osłaniać od wschodu skrzydło ataku Armii w bitwie nad Bzurą. W nocy z 9 na 10 września Brygada ruszyła do natarcia, odnosząc sukces pod Sobotą. Rano 10 września 17 Pułk Ułanów Wielkopolskich uderzył na Walewice i zdobył je, a 15 Pułk Ułanów Poznańskich opanował Bielawy. Jednak wieczorem Brygada znalazła się w trudnej sytuacji. Niemcy ściągnęli świeże oddziały i otoczyli Brygadę z trzech stron. W tej sytuacji wstrzymano jej natarcie i Brygada przeszła do obrony pod Chruślinem i Piotrowicami. Jednocześnie gen. R. Abraham rozpoczął przygotowania do uderzenia w kierunku Głowna przy współdziałaniu z 14 Dywizją Piechoty gen. bryg. Franciszka Włada. Równocześnie na wschód od Bielaw miały rozpocząć działania oddziały Armii "Pomorze". 11 września Brygada uderzyła w stronę Głowna. 7 Pułk Strzelców Konnych Wielkopolskich starł się z oddziałami niemieckiej 24 Dywizji Piechoty gen. por. Friedricha Olbrichta, koncentrującymi się pod Wolą Zbrożkową. Brygadzie, choć walczyła dzielnie, nie udało się jednak zdobyć Głowna. Wobec generalnego odwrotu oddziałów Armii "Pomorze" także Brygada 13 września została skierowana do uchwycenia przepraw przez Bzurę w Brochowie. Obszar ten Brygada utrzymała w zaciętych walkach z niemiecką 4 Dywizją Pancerną gen. por. Georga Reinhardta aż do 16 września. Następnie, jak pozostałe jednostki Armii, przebiła się do Puszczy Kampinoskiej. Tam weszła w skład grupy gen. Romana Abrahama. 18 września odrzuciła natarcie pułku z niemieckiej 29 Dywizji Zmotoryzowanej gen. por. Joachima Lemelsena. 20 września przebiła się do Warszawy. 23 września z jej oddziałów oraz Pomorskiej Brygady Kawalerii i Podolskiej Brygady Kawalerii została utworzona Zbiorcza Brygada Kawalerii.
[edytuj] Skład Brygady 1 września 1939
- Dowództwo i sztab Brygady:
- dowódca brygady – gen. bryg. Roman Abraham
- szef sztabu – mjr dypl. Tadeusz Grzeżułko
- kwatermistrz – rtm. dypl. Zbigniew Bukowski
- komendant Kwatery Głównej – rtm. rez. Adam Siciński
- Szwadron Sztabowy – dowódca kpt. rez. Wojciech Podemski
- 15. Pułk Ułanów Poznańskich – dowódca ppłk Tadeusz Mikke
- 17. Pułk Ułanów Wielkopolskich im. Króla Bolesława Chrobrego – dowódca płk Ignacy Kowalczewski
- 7 Pułk Strzelców Konnych Wielkopolskich – dowódca płk Stanisław Królicki
- 7. Wielkopolski Dywizjon Artylerii Konnej – dowódca ppłk Ludwik Sawicki
- 71 Dywizjon Pancerny – dowódca mjr Kazimierz Żółkiewicz
- Bateria Artylerii Przeciwlotniczej Motorowa typu "B" – dowódca por. Wacław Serafin
- 7 Szwadron Kolarzy – dowódca por. Zbigniew Barański
- 3 Szwadron Pionierów – dowódca rtm. Wacław Bartosiak
- 7 Szwadron Łączności – dowódca por. Leonard Antoni Merkisz
- Samodzielny Pluton Karabinów Maszynowych Nr 7 – dowódca por. Zbigniew Kazimierz Krajewski
- Pluton Konny Żandarmerii Nr 7 – dowódca por. Adam Kostrzewa
- Poczta Polowa nr 175
- Sąd Polowy nr 47 – szef kpt. Józef Wojtasiewicz
- Drużyna Parkowa Uzbrojenia nr 741
- Park Intendentury nr 741 – dowódca por. rez. Stanisław Lewicki
- 87 Pluton Sanitarny Konny
- Zgrupowanie taborów – dowódca rtm. w st. spocz. Adam Witwer
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 741 – dowódca por. rez. Edward Błaszczyk
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 742 – dowódca por. rez. Artur Loewenstein
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 743 – dowódca por. rez. Grzegorz Kanafocki
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 744 – dowódca por. rez. Bronisław Mieczysław Gutowski
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 745 – dowódca ppor. rez. Jan Nowaczyński
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 746 – dowódca ppor. rez. Jerzy Ignacy Lipowski
- Warsztat Taborowy nr 741 – dowódca ppor. rez. Janusz Maciej Miłobędzki
Pododdziały przydzielone:
- II pluton 36 Eskadry Obserwacyjnej – dowódca por. obs. Jan Wajda
- Ośrodek Zapasowy w Kraśniku – dowódca mjr Julian Jerzy Fischer-Drauenegg
[edytuj] Tradycje
Pod koniec 1944 r. we Włoszech została utworzona 14 Wielkopolska Brygada Pancerna wchodząca w skład 2 Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa. W jej skład wchodził m.in. 15 Pułk Ułanów Poznańskich, który wsławił się udziałem w bitwie o Monte Cassino i Ankonę.
Tradycje Wielkopolskiej Brygady Kawalerii przejęła obecnie 15 Wielkopolska Brygada Kawalerii Pancernej im. gen broni Władysława Andersa w Wędrzynie, powstała w 1996 r.
[edytuj] Zobacz też:
Dywizje jazdy: DJ • 1 • 2 • Brygady jazdy: I • II • III • IV • V • VI • VII • VIII • IX • X
Dywizje kawalerii: 1 • 2 • 3 • 4 • Samodzielne BK: 2 • 3 • 5 • 6 • 8 • 9 • Brygady kawalerii: I • IV • VII • VIII • X • XI • XII • XIII • XIV • XV • XVI • XVII • XVIII • Brygady kawalerii (1929-1936): Brygady 2 DK • BK Brody • BK Wilno • BK Kraków • BK Stanisławów • BK Rzeszów • BK Hrubieszów • BK Baranowicze • BK Białystok • BK Poznań • BK Równe • BK Suwałki • BK Toruń
Brygady kawalerii 1939: Mazowiecka BK • Kresowa BK • Wileńska BK • Suwalska BK • Krakowska BK • Podolska BK • Wielkopolska BK • Pomorska BK • Nowogródzka BK • Wołyńska BK • Podlaska BK
Jednostki improwizowane w 1939: DK Zaza • Zbiorcza BK • Rezerwowa BK • BK "Edward" • BK "Plis"
Pułki szwoleżerów: 1 • 2 • 3 • Pułki ułanów: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • Pułki strzelców konnych: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10
Dywizjony Artylerii Konnej 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • (8)14
Historia | Jednostki organizacyjne | Generałowie
1 Dywizja Zmechanizowana | 12 Dywizja Zmechanizowana | 16 Dywizja Zmechanizowana | 11 Dywizja Kawalerii Pancernej | Pomorski Okręg Wojskowy | Śląski Okręg Wojskowy | Wyższa Szkoła Oficerska | Szkoła Podoficerska w Poznaniu | Szkoła Podoficerska we Wrocławiu | Szkoła Podoficerska w Zegrzu | Centrum Szkolenia w Poznaniu | Centrum Szkolenia w Drawsku Pomorskim
|
1918 | 1919 | 1920 | 1921 | 1922 | 1923 | 1924 | 1925 | 1926 | 1927 | 1928 | 1929 | 1930 | 1931 | 1932 | 1933 | 1934 | 1935 | 1936 | 1937 | 1938 | 1939 | 1940 | 1941 | 1942 | 1943 | 1944 | 1945 | 1946 | 1947 | 1948 | 1949 | 1950 | 1951 | 1952 | 1953 | 1954 | 1955 | 1956 | 1957 | 1958 | 1959 | 1960 | 1961 | 1962 | 1963 | 1964 | 1965 | 1966 | 1967 | 1968 | 1969 | 1970 | 1971 | 1972 | 1973 | 1974 | 1975 | 1976 | 1977 | 1978 | 1979 | 1980 | 1981 | 1982 | 1983 | 1984 | 1985 | 1986 | 1987 | 1988 | 1989 | 1990 | 1991 | 1992 | 1993 | 1994 | 1995 | 1996 | 1997 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | |