8 Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego
Z Wikipedii
8 Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego - pułk kawalerii Wojska Polskiego II RP.
W grudniu 1784 pod dowództwem ks. Józefa Poniatowskiego utworzono we Lwowie pułk kawalerii. Podczas zaborów był on jedną z niewielu formacji wojskowych podporządkowanych zaborcom z polską komendą i tradycjami wojskowymi. Za czasów panowania cesarza Franciszka Józefa I pułk nosił nazwę 1 Pułku Ułanów Austriackich, lecz po przejściu pod dowództwo Niepodległego Państwa Polskiego, w roku 1918, nadano mu numer 8. i zatwierdzono nazwę na cześć twórcy i pierwszego dowódcy: 8 Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego.
Spis treści |
[edytuj] Barwy pułku
Barwą pułku stał się kolor złotożółty (stare złoto, po austriacku kreise geld). W tym kolorze noszono otoki rogatywek i proporczyki na kołnierzach mundurów.
Na naramiennikach poniżej oznaczenia stopni wojskowych widniał monogram JP pod książęcą mitrą, na pamiątkę pierwszego dowódcy i patrona pułku.
[edytuj] Działania zbrojne
Pułk zasłużył się szczególnie w wojnie polsko-rosyjskiej 1920, kiedy w pierwszej fazie działań na linii frontu uczestniczył z powodzeniem w ofensywie kijowskiej, a następnie walnie przyczynił się do rozgromienia rosyjskiej Armii Konnej komandarma Siemiona Budionnego w największej bitwie kawaleryjskiej XX wieku pod Komarowem na ziemi zamojskiej.
W 1939 8 Pułk wchodził w skład Krakowskiej Brygady Kawalerii pod dowództwem gen. bryg. Zygmunta Piaseckiego, ta zaś należała do Armii "Kraków". Pułkiem dowodził ppłk dypl. Włodzimierz Dunin-Żuchowski.
3 września pułk oddzielony został od reszty brygady przez pododdziały XV korpusu i tocząc ciężkie walki odwrotowe został częściowo rozbity pod Szczekocinami. 4 września pułk znalazł się w Jędzejowie, a 6 września w rejonie miejscowości Brody koło Starachowic, by wieczorem wyruszyć w kierunku Wisły. Następnie przyłączył się do Armii Lublin. Pomimo kilku odniesionych zwycięstw pułk poniósł bardzo dotkliwe straty i ostatecznie został rozbity podczas prób przedostania się do Rumunii. Tylko I szwadronowi udało się dotrzeć na Węgry.
W czasie wojny tradycje Pułku były utrzymywane przez oddziały partyzanckie AK oraz oddziały Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Pułk ostatecznie przestał istnieć w 1945.
[edytuj] Dowódcy pułku
- płk Roman Kawecki(1918-1919)
- ppłk/płk Adam Kiciński (1919-1920)
- mjr/ppłk Henryk Brzozowski (1920)
- mjr Karol Rómmel (1920)
- rtm. Kornel Krzeczunowicz (1920-1921)
- mjr/płk Stanisław Riess (1921-1923)
- ppłk/płk Władysław Bzowski (1923-1928)
- płk Stefan Dembiński (1928-1930)
- ppłk/płk Kazimierz Mastalerz (1930-1939)
- ppłk dypl. Włodzimierz Dunin-Żuchowski (1939)
- mjr/ppłk dypl. Włodzimierz Kasperski (1940)
- mjr Władysław Piniński (1942-1944)
[edytuj] Żurawiejka
Krzywa buzia, krzywa nózia to ułani księcia Józia.
[edytuj] Marsz 8 Pułku Ułanów
Pod miasteczkiem Komarowem batalija wielka, Ruskich było na tysiące a ułanów trzysta Ruskich było na tysiące a ułanów trzysta
Hej wy lekkie szwoleżery nie róbcie nam wstydu Zaczekajcie pół godziny aż ułani przyjdą, Zaczekajcie pół godziny aż ułani przyjdą
Bo ułani dobrze biją, dobrze atakują A jak pójdą na bij-zabij ruskie zrejterują A jak pójdą na bij-zabij ruskie zrejterują
Tam na wzgórzu na dereszu Krzeczunowicz leci Wymachuje, rozkazuje "Trzymajcie się dzieci!" Wymachuje, rozkazuje "Trzymajcie się dzieci!"
A ułani dobrze biją, dobrze atakują Jak ruszyli na bij-zabij ruskie zrejterują Jak ruszyli na bij-zabij ruskie zrejterują
A z krwawego pola bitwy krwawo słońce schodzi I Budionny z Kozakami hen za Dniepr uchodzi I Budionny z Kozakami hen za Dniepr uchodzi!
[edytuj] Stowarzyszenie
W czasach współczesnych Stowarzyszenie Szwadron Niepołomice w barwach 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego kultywuje tradycje 8 pułku. Jego członkowie przywdziewają mundury i używają wyposażenia zgodnego z tymi jakie obowiązywały ułanów pułku w 1939 roku. Stowarzyszenie bierze udział miedzy innymi w Paradach przy okazji świąt narodowych np. 3 maja lub 11 listopada.
[edytuj] Linki zewnętrzne
Dywizje jazdy: DJ • 1 • 2 • Brygady jazdy: I • II • III • IV • V • VI • VII • VIII • IX • X
Dywizje kawalerii: 1 • 2 • 3 • 4 • Samodzielne BK: 2 • 3 • 5 • 6 • 8 • 9 • Brygady kawalerii: I • IV • VII • VIII • X • XI • XII • XIII • XIV • XV • XVI • XVII • XVIII • Brygady kawalerii (1929-1936): Brygady 2 DK • BK Brody • BK Wilno • BK Kraków • BK Stanisławów • BK Rzeszów • BK Hrubieszów • BK Baranowicze • BK Białystok • BK Poznań • BK Równe • BK Suwałki • BK Toruń
Brygady kawalerii 1939: Mazowiecka BK • Kresowa BK • Wileńska BK • Suwalska BK • Krakowska BK • Podolska BK • Wielkopolska BK • Pomorska BK • Nowogródzka BK • Wołyńska BK • Podlaska BK
Jednostki improwizowane w 1939: DK Zaza • Zbiorcza BK • Rezerwowa BK • BK "Edward" • BK "Plis"
Pułki szwoleżerów: 1 • 2 • 3 • Pułki ułanów: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • Pułki strzelców konnych: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10
Dywizjony Artylerii Konnej 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • (8)14
Rodowód: Armia Polska we Francji • Armia Wielkopolska • Legiony Polskie • Samoobrona Litwy i Białorusi • Wojsko Litwy Środkowej
Bronie i formacje: Piechota • Kawaleria • Artyleria • Bronie pancerne • Lotnictwo • Marynarka Wojenna • Korpus Ochrony Pogranicza • Obrona Narodowa
Bunt Żeligowskiego • Centrum Wyszkolenia Sanitarnego • Centrum Wyszkolenia Saperów • Centrum Wyszkolenia Łączności • Centrum Wyszkolenia Żandarmerii • Centrum Wyższych Studiów Wojskowych • Fundusz Obrony Narodowej • Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych • Oficerska Szkoła Topografów • Wojna polsko-bolszewicka • Wyższa Szkoła Wojenna
WP w 1939: Mobilizacja • OdeB • GISZ • Dowództwo WP • Kampania wrześniowa • Plan Zachód