Spółgłoska boczna półotwarta podniebienna
Z Wikipedii
Spółgłoska boczna półotwarta podniebienna to rodzaj dźwięku spółgłoskowego. W systemie IPA i X-SAMPA oznaczana jest symbolem [ʎ] (odwróconą lambdą), a w X-SAMPA symbolem [L].
[edytuj] Artykulacja
- powietrze jest wydychane z płuc - jest to spółgłoska płucna egresywna
- podniebienie miękkie i języczek blokują wejście do nosa - jest to spółgłoska ustna.
- środkowa część języka dotyka podniebienia twardego - jest to spółgłoska podniebienna
- czubek języka przylega ściśle do dziąseł, ale wydychane powietrze przepływa po bokach języka - jest to spółgłoska boczna.
- powietrze przepływa przez jamę ustną bez turbulencji - jest to spółgłoska półotwarta
- więzadła głosowe drżą - jest to zasadniczo spółgłoska dźwięczna, choć wariant bezdźwięczny pojawia się w otoczeniu spółgłosek bezdźwięcznych, np. w wyrazie myśl.
[edytuj] Przykłady
- w języku ajmara: llaki [ʎaki], "smutny"
- w języku katalońskim: lluna [ˈʎunǝ], "Księżyc"
- w języku keczua: allin [ˈaʎin], "dobry"
- w języku macedońskim: љубов [ʎubov], "miłość"
- w języku nowogreckim: λιακάδα [ʎaˈkaða], "światło słońca"
- w języku polskim: lis {IPA3|ʎis}}
- w języku portugalskim: olho [ˈoʎu], "oko"
- w języku serbskochorwackim: odijeljen [ˈodijeːʎen], "rozdzielony"
- w języku słowackim: roľa [ˈrɔʎa], "rola"
- w języku włoskim: figlio [ˈfiʎːo], "syn"
Dwu‐ wargowe |
War‐ gowo‐ zębowe |
Zębowe | Dzią‐ słowe |
Zadzią‐ słowe |
Retro‐ fleksyjne |
Podnie‐ bienne |
Miękko‐ podnie‐ bienne |
Języcz‐ kowe |
Gar‐ dłowe |
Nagło‐ śniowe |
Krta‐ niowe |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nosowe | m | ɱ | n̪ | n | ɳ | ɲ | ŋ | ɴ | |||||||||
Zwarte | p b | p̪ b̪ | t̪ d̪ | t d | ʈ ɖ | c ɟ | k ɡ | q ɢ | ʡ | ʔ | |||||||
Szczelinowe | ɸ β | f v | θ ð | s z | ʃ ʒ | ʂ ʐ | ç ʝ | x ɣ | χ | ʁ | ħ | ʕ | ʜ | ʢ | h ɦ | ||
Półotwarte | β̞ | ʋ | ð̞ | ɹ | ɻ | j | ɰ | ||||||||||
Drżące | ʙ | r | * | ʀ | * | ||||||||||||
Uderzeniowe | * | ѵ | ɾ | ɽ | * | ||||||||||||
Boczne szczelinowe | ɬ ɮ | * | * | * | |||||||||||||
Boczne półotwarte | l | ɭ | ʎ | ʟ | |||||||||||||
Boczne uderzeniowe | ɺ | * | * | * |
|
|