Vịnh
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
- Xin xem các mục từ khác có tên tương tự ở Vịnh (định hướng).
Vịnh là vùng nước nằm sâu nhoi vào đất liền, được đất liền bao bọc ở ba phía. Vịnh có thể nằm ở biển hay đại dương.
Mục lục |
[sửa] Địa chất học và địa lý học
Theo Từ điển Dầu khí do Tổng Hội Địa chất Việt Nam xuất bản năm 2004 thì "Vịnh là vùng nước rộng ăn sâu vào đất liền, nơi đường bờ biển có dạng đường cong lớn. Vũng là vùng nước có những đặc điểm tương tự nhưng nhỏ hơn vịnh".
Theo “Từ điển Địa chất giải thích” (Nguyễn Văn Chiển và nnk, 1979) thì "Vịnh là phần biển ăn sâu vào lục địa, có cửa mở rộng ra phía khơi với chiều rộng đáng kể. Vũng biển là phần biển ăn sâu vào lục địa, nối với ngoài khơi thường chỉ bằng các khe, lạch không lớn... Vũng biển còn được gọi là vịnh nhỏ".
Tuy nhiên, theo cách hiểu thông thường, chúng ta thường hay nhầm lẫn giữa "vịnh lớn" (Gulf), "vịnh" (Bay) và "vũng" (small bay) nên thường hay nói "Vịnh Bắc Bộ" (Gulf of Tonkin), "Vịnh Hạ Long" (Ha Long Bay), "Vịnh Bái Tử Long" (Bai Tu Long Bay) hoặc "Vịnh Cam Ranh" (Cam Ranh Bay).
Để phân biệt rõ hơn các khái niệm "vịnh lớn", "vịnh" và "vũng" và vũng có thể tham khảo trong Từ điển Địa chất Mỹ xuất bản năm 1987, tái bản năm 2001. Theo đó thì "Vịnh (bay) là một vùng nước biển hay hồ rộng lớn, mở hoặc nằm giữa hai mũi nhô ven bờ hoặc các hòn, các đảo nhỏ ven bờ. Vịnh lớn hơn vũng (cove, small bay) nhưng nhỏ hơn, nông hơn những vùng nước biển và đại dương lớn được ôm bởi những vòng cung bờ biển dài thông với đại dương được gọi là vịnh lớn (gulf)".
Theo các cách định nghĩa trên thì rõ Ràng Vịnh Bắc Bộ là một vịnh lớn và bao gồm luôn cả Vịnh Hạ Long và Vịnh Bái Tử Long là hai vịnh nhỏ còn vịnh Cam Ranh nên gọi là Vũng Cam Ranh thì chính xác hơn.
[sửa] Những vịnh nổi tiếng
[sửa] Châu Phi
[sửa] Châu Âu và Đại Tây Dương
- Vịnh Biscay ở Pháp và Tây Ban Nha
- Vịnh Lyme, Anh
[sửa] Châu Âu và Biển Baltic
- Vịnh Bothnia giữa Thụy Điển và Phần Lan
- Vịnh Phần Lan giữa Phần Lan và Estonia
- Vịnh Gdańsk giữa Ba Lan và Kaliningrad Oblast (Nga)
- Vịnh Puck
- Vịnh Vistula
- Vịnh Pomerania giữa Ba Lan và Đức
- Vịnh Szczecin
- Vịnh Greifswald, Đức
- Vịnh Mecklenburg, giữa Đức và Đan Mạch
- Vịnh Lübeck, Đức
- Vịnh Kiel, giữa Đức và Đan Mạch
- Vịnh Riddarfjärden, Stockholm (Thụy Điển)
[sửa] Châu Âu và Địa Trung Hải
- Vịnh Kotor ở Biển Adriatic, Montenegro
[sửa] Châu Á
- Vịnh Bengan, gần Bengal (Ấn Độ/Bangladesh)
- Bohai (Trung Quốc)
- Vịnh Bohai
- Vịnh Laizhou
- Vịnh Liaodong
- Vịnh Cambay (Vịnh Khambhat), Gujarat (Ấn Độ)
- Vịnh Kutch, Gujarat (Ấn Độ)
- Vịnh Manila ở đảo Luzon (Philippines)
- Vịnh Péc xích giữa Ả Rập Saudi, Kuwait, Iraq, và Iran
- Hồng Hải
- Vịnh Subic ở đảo Luzon (Philippines), nơi của cựu căn cứ Hải quân Hoa Kỳ
- Vịnh Thái Lan
- Vịnh Bắc Bộ, Việt Nam
- Vịnh Hạ Long, Việt Nam
- Vịnh Cam Ranh, Việt Nam
- Vịnh Dung Quất,Việt Nam
[sửa] Bắc Mỹ, Trung Mỹ, và Biển Caribbean
- Vịnh Baffin giữa Canada và Greenland
- Bahía de Banderas, Mexico
- Vịnh Green Bay, Wisconsin
- Vịnh Con Heo (Bay of Pigs), Cuba
- Vịnh Fundy giữa Nova Scotia và New Brunswick
- Vịnh Buzzards, Massachusetts
- Vịnh Cape Cod, Massachusetts
- Vịnh Chesapeake, phần lớn ở Maryland
- Vịnh Delaware giữa Delaware và New Jersey
- Vịnh Galveston, Texas
- Vịnh George (Georgian Bay) ở Hồ Huron
- Vịnh Grand Traverse, Michigan
- Vịnh California giữa bán đảo Baja California và lục địa Mexico
- Vịnh Santa Catalina, California
- Vịnh Maine, Maine
- Vịnh Mexico giữa Mexico và Hoa Kỳ
- Vịnh Hudson giữa các tỉnh bang và lãnh thổ Canada Manitoba, Ontario, Québec, và Nunavut
- Vịnh James giữa Ontario và Québec, chảy vào opens vịnh Hudson về phía bắc
- Vịnh Massachusetts, Massachusetts
- Vịnh Mobile (Mobile Bay), Alabama
- Vịnh Monterey, California
- Vịnh Narragansett, Rhode Island
- Vịnh Penobscot, Maine
- Vịnh Saginaw, Michigan
- Vịnh San Francisco, California
- Tampa Bay (Vịnh Tampa), Florida
- Vịnh Thunder, Ontario (Canada)
[sửa] Nam Mỹ
- Vịnh Bengal nằm giữa bán đảo Ấn Độ, bán đảo Trung Nam, quần đảo Andeman và quần đảo Nicobar. Tổng diện tích 2,173 triệu km². Độ sâu trung bình 2,586m. Nhiệt độ nước 25-27 độ C. Sông Hằng và sông Brahmaputra đổ vào phía Bắc vịnh làm thành những cửa sông rộng. Trong vịnh có các đảo Andeman và Nicobar. Các cảng quan trọng là Madras của Ấn Độ và Chita của Bangladesh
[sửa] Châu Đại Dương
- Great Australian Bight cách biển nam của Úc
- Botany Bay (Vịnh Thực vật), gần Sydney (Úc)
- Vịnh Carpentaria, Úc
- Bay of Islands, New Zealand
- Bay of Plenty, New Zealand
- Vịnh Hauraki, New Zealand
- Vịnh Hawke, New Zealand
- North Taranaki Bight, New Zealand
- Vịnh Port Phillip, Úc
- South Taranaki Bight, New Zealand
- Vịnh Tasman, New Zealand
[sửa] Vịnh giả
Cũng có những cái được gọi là "vịnh", nhưng thực sự là eo biển:
- Vịnh Oman
- Vịnh Aden