Vịnh Bắc Bộ

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Vịnh Bắc Bộ (tiếng Anh: Gulf of Tonkin; tiếng Trung Quốc giản thể: 北部湾; phồn thể: 北部灣; âm Hán Việt là Bắc Bộ loan), trước năm 1975 còn được gọi là Vịnh Bắc Phần hay Vịnh Bắc Việt là vịnh nước mặn nằm giữa Việt Nam và Trung Quốc. Với diện tích khoảng 126.250 km², vịnh có hai cửa biển: 1) eo biển Quỳnh Châu rộng 35,2 km giữa bán đảo Lôi Châu và Đảo Hải Nam thuộc Trung Quốc và 2) cửa chính của Vịnh được xác định là đường thẳng từ đảo Cồn Cỏ, tỉnh Quảng Bình, Việt nam và mũi Oanh Ca, Hải Nam, Trung Quốc. Trong phạm vị đó, Việt Nam có 763 km bờ vịnh. Trung Hoa có 695 km.

Vịnh Bắc Bộ tương đối nông (sâu chưa tới 60m), là nhánh tây bắc của Biển Đông và là một phần của Thái Bình Dương. Sông Hồng là con sông chính chảy vào vịnh này. Thành phố Hải Phòng và Vinh thuộc Việt Nam và Bắc Hải thuộc Trung Quốc là những hải cảng chính trong vịnh. Đảo Hải Nam của Trung Quốc là bờ phía đông Vịnh. Các đảo nhỏ khác trong vịnh gồm đảo Bạch Long Vĩ, Cát Bà, của Việt Nam và Vị Châu, Tà Dương của Trung Quốc.

Vịnh Bắc Bộ được biết đến trong chiến sử vì sự kiện Tháng 8, 1964, khi Tổng thống Mỹ Lyndon B. Johnson cho rằng lực lượng miền Bắc Việt Nam đã hai lần tấn công tàu khu trục "Maddox" của Mỹ tại Vịnh Bắc Bộ. Ông đã yêu cầu Quốc hội Mỹ thông qua nghị quyết Vịnh Bắc Bộ nhằm mở rộng chiến tranh Việt Nam và sự tham chiến của Hoa Kỳ. Sự kiện này được gọi là sự kiện Vịnh Bắc Bộ.

Kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XI (tháng 6 năm 2004) đã thông qua Hiệp định Phân định Vịnh Bắc Bộ phân định đường ranh giới biển giữa Việt Nam và Trung Quốc. (Xem ranh giới phân định)