Zofia von Chotek
Z Wikipedii
Zofia von Hohenberg, Sophie Maria Josephine Albina Chotek (1 marca 1868 w Stuttgarcie - 28 czerwca 1914 w Sarajewie) – hrabianka pochodząca z czeskiej rodziny szlacheckiej Chotek von Chodkova und Wogin. Córka hrabiego Bogusława Chotka i hrabianki Wilhelminy z Kinskich na Tetowie. Od 1 lipca 1900 r. małżonka arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. Poznała go w prawdopodobnie w Pradze, następnie kontynuowali znajomość w Bratysławie, gdzie Zofia była damą dworu arcyksiężnej Izabeli. Zofia została śmiertelnie ranna w wyniku zamachu w Sarajewie, 28 czerwca 1914. Para miała 4 dzieci:
- Zofię von Hohenberg (1901-1990), żonę hrabiego Fryderyka von Nostitz-Rieneck (1891-1973),
- Maksymiliana, księcia Hohenberg (1902-1962), męża hrabiny Elżbiety von Waldburg zu Wolfegg und Waldsee (1904-1993),
- Ernesta von Hohenberg (1904-1954), męża Marii Teresy Wood (1910-1985),
- nienazwanego syna, który urodził się martwy (1908).
Franciszek Ferdynand spotkał swoją przyszłą żonę u kuzyna, arcyksięcia Fryderyka. Bywał u niego często co zachwycało żonę arcyksięcia, która miała nadzieję, iż poślubi jedną z jej córek. Jednak Ferdynand ulokował swe uczucia w jej lektorce, Zofii.
Uczucie Franciszka Ferdynanda dla hrabiny, którą przeciwności losu zmusiły do przyjęcia tej skromnej posady, było tak silne, że zlekceważył wszelkie sprzeciwy, nawet wyrażone przez cesarza. 1 lipca 1900 roku zawarł morganatyczne małżeństwo.
Nowo zaślubiona para żyła zgodnie w Belwederze, z dala od plotek i wiedeńskiego zgiełku. Franciszek Józef zmusił swego bratanka - w trakcie nieznośnie przykrej ceremonii - do złożenia przysięgi: ani żona, ani żadne z trojga dzieci nie będzie nigdy rościć sobie praw do austro-węgierskiego tronu. Cesarz w najgorszy sposób szykanował Zofię: nie mogła siadać w dworskiej loży w teatrach ani korzystać z powozów należących do dworu, nie wolno jej było zajmować miejsca obok męża w oficjalnym orszaku, musiała iść z tyłu, za rodziną, która ją odrzucała.
Aby mogła bywać na dworze wiedeńskim, Franciszek Józef nadał jej tytuł księżnej Hohenberg. Zofia jednak niezmiernie rzadko pojawiała się w Schönbrunn i Hofburgu, natomiast bardzo chętnie wybierała się z mężem na manewry i oficjalne podróże, jak choćby do Sarajewa, podczas których nie przestrzegano rygorystycznie dworskiej etykiety. Ambitna Zofia postępowała bardzo umiejętnie ze swoim kapryśnym małżonkiem. Wyrażała zadowolenie z poparcia, jakim arcyksiążę cieszył się w kołach wojskowych, wspierała go także w żarliwej wierze katolickiej, podzielając jego sympatie klerykalne.
Zofia została zamordowana wraz z mężem w 1914 roku przez zamachowca Gawriła Principa. Po oddaniu strzałów w ich kierunku księżna Zofia osunęła się na kolana męża, który nadal siedział wyprostowany jak świeca. Generał uznał, że strzały ominęły książęcą parę, a Zofia po prostu zemdlała. Przytomny hrabia Harrach szybko odkrył, że książę siedzi w kałuży krwi, a jego małżonkę trafiono w brzuch. Śmiertelnie rannych nie odwieziono jednak do szpitala, lecz - nie wiadomo dlaczego - do ratusza, gdzie zmarli, nieopodal stołów zastawionych butelkami szampana.
Podczas ceremonii pogrzebowej trumna hrabiny znajduje się poniżej trumny męża. Na niej zaś leżą rękawiczki i wachlarz, oznaki panien dworskich.
[edytuj] Bibliografia
Andics Helmut, Kobiety Habsburgów, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1991, s. 257 - 280
