Wojsko Litwy Środkowej
Z Wikipedii
Wojsko Litwy Środkowej - siły zbrojne państwa proklamowanego przez generała Lucjana Żeligowskiego 12 października 1920.
Wraz z ogłoszeniem przez generała Lucjana Żeligowskiego powstania Litwy Środkowej, wojsko którymi dowodził i które brało udział w "buncie", stało się automatycznie Wojskiem Litwy Środkowej.
Spis treści |
[edytuj] Pierwotny skład wojsk:
- 1 Dywizja Piechoty Litewsko-Białoruska
- 1 Brygada Piechoty
- Wileński Pułk Strzelców - późniejszy 85 Pułk Strzelców Wileńskich
- Miński Pułk Strzelców - późniejszy 86 Pułk Piechoty II RP
- 2 Brygada Piechoty
- Nowogródzki Pułk Strzelców - późniejszy 80 Pułk Piechoty II RP
- Grodzieński Pułk Strzelców - późniejszy 81 Pułk Strzelców Grodzieńskich
- 1 Brygada Piechoty
- 1 pułk artylerii polowej Litewsko-Białoruski
- dywizjon strzelców konnych
- 1 kompania saperów
- grupa mjr. Kościałkowskiego
- batalion kresowy
- dywizjon 216 pułku artylerii polowej
- dywizjon kawalerii.
[edytuj] Działania zbrojne
Po zajęciu Wilna Naczelny Dowódca Wojska Litwy Środkowej, gen. Żeligowski polecił wysunąć wojska na linię: Nowe Troki – Kraso- Rykonty oraz Bondary-Rzesza-Czerwony Dwór.
Do 29 listopada 1920 Litwa Środkowa była w stanie niewypowiedzianej wojny z Republiką Litewską (Litwą Kowieńska).
[edytuj] 1 Korpus Wojsk Litwy Środkowej
W czasie walk zreorganizowano Wojska Litwy Środkowej i 16 października 1920 utworzono 1 Korpus Wojsk Litwy Środkowej. Dowódcą korpusu został gen. Jan Rządkowski dotychczasowy dowódca 1 DP Lit.-Biał.
[edytuj] Skład
Wileńska Brygada Piechoty
2 Grodzieńska Brygada Piechoty
3 Nadniemeńska Brygada Piechoty
- Ochotniczy Pułk Piechoty
- Harcerski Pułk Piechoty
- dwie kompanie 77 pp
1 Brygada Artylerii
- 19 pułk artylerii lekkiej
- dwa dywizjony 216 pułk artylerii lekkiej
1 Brygada Kawalerii
- 13 pułk ułanów
- 33 pułk ułanów
- 211 pułk ułanów
batalion saperów
pluton samochodów pancernych
oddziały służbowe i zakłady warsztatowe
[edytuj] Obsada wyższych stanowisk w Wojsku Litwy Środkowej
marzec 1921
- Naczelny Dowódca - gen. ppor. Lucjan Żeligowski
- Oficer do Zleceń i Oficer Łącznikowy do Nacz. Dtwa WP - kpt. E. Perkowicz
- Dowódca Grupy Wojsk - gen. ppor. Antoni Baranowski
- Szef Sztabu: ppłk Jerzy Błeszyński-Ferek, później mjr Kordian Zamorski
- Szef Oddziału I (organizacyjnego) - mjr Z. Kuczyński
- Szef Oddziału II (informacyjnego)- mjr M. Kościałkowski
- Szef Oddziału II (operacyjnego)- kpt. W. Gadomski
- p.o. Szefa Oddziału IV (materiałowego)- kpt. J. Rymsza
- Szef Oddziału V (personalnego)- por. J. Łepkowski
- Inspektor Artylerii- gen. ppor. Kazimierz Radziwiłłowicz
- Intendent Grupy- płk H. Sacewicz
- Kwatermistrz Grupy - gen. ppor. Aleksander Antonowicz
- Szef Sanitarny Grupy - ppłk lek. W. Maleszewski
- Szef Weterynarii Grupy - mjr S. Bakun
- Szef Naczelnej Kontroli - płk B. Wędziagolski
- Biskup Polowy Wojsk Litwy Środkowej - bp Władysław Bandurski
- Dowódca 1 DP Lit.-Biał,- gen. ppor. Władysław Bejnar
- Dowódca 2 DP Lit.-Bial. - gen. ppor. Mikołaj Osikowski
- Dowódca Wileńskiej Brygady Kawalerii - ppłk M. Przewłocki, a od listopada 1921 płk J. Tokarzewski.
W kwietniu 1921 gen. ppor. Daniel Konarzewski został mianowany zastępcą gen. Żeligowskiego. 1 grudnia 1921 został on Naczelnym Dowódcą Wojsk Litwy Środkowej. Był nim do czasu zjednoczenia Litwy Środkowej z Rzeczpospolitą.
[edytuj] Rozwiązanie wojsk
Wojsko Litwy Środkowej w rzeczywistości stanowiło autonomiczną część sił zbrojnych Rzeczypospolitej.
Już we wrześniu 1921 zaczęto przemianowywać pułki Wojsk Litwy Środkowej zgodnie z numeracją ustaloną dla całości Wojska Polskiego. Miński Pułk Strzelców przyjął nazwę 86 pułku piechoty, a 2 pap został przemianowany na 29 pułk artylerii polowej. Jesienią 1921 1 i 2 Dywizja Piechoty Litewsko - Białoruska otrzymały numerację 19 DP i 29 DP.
Gdy w kwietniu 1922 r. Litwa Środkowa zjednoczyła się z Polską, znaki formalnej odrębności Wojska Litwy Środkowej praktycznie już nie istniały.
[edytuj] Bibliografia
- Wyszczelski Lech: Wojsko Polskie w latach 1918-1921 Wydawnictwo Neriton 2006 ISBN: 83-89729-56-3
- "Księga chwały piechoty": komitet redakcyjny pod przewodnictwem płk. dypl. Bolesława Prugara Ketlinga, Departament Piechoty MSWojsk, Warszawa 1937-1939. Reprint: Wydawnictwo Bellona Warszawa 1992
- "Księga jazdy polskiej": pod protektoratem marsz. Edwarda Śmigłego–Rydza. Warszawa 1936. Reprint: Wydawnictwo Bellona Warszawa 1993
[edytuj] Zobacz też
Rodowód: Armia Polska we Francji • Armia Wielkopolska • Legiony Polskie • Samoobrona Litwy i Białorusi • Wojsko Litwy Środkowej
Bronie i formacje: Piechota • Kawaleria • Artyleria • Bronie pancerne • Lotnictwo • Marynarka Wojenna • Korpus Ochrony Pogranicza • Obrona Narodowa
Bunt Żeligowskiego • Centrum Wyszkolenia Sanitarnego • Centrum Wyszkolenia Saperów • Centrum Wyszkolenia Łączności • Centrum Wyszkolenia Żandarmerii • Centrum Wyższych Studiów Wojskowych • Fundusz Obrony Narodowej • Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych • Oficerska Szkoła Topografów • Wojna polsko-bolszewicka • Wyższa Szkoła Wojenna
WP w 1939: Mobilizacja • OdeB • GISZ • Dowództwo WP • Kampania wrześniowa • Plan Zachód