Węsiory (cmentarzysko)
Z Wikipedii
Węsiory (cmentarzysko)- jest cmentarzyskiem Gotów i Gepidów z I-III wieku. Na cmentarzysku są kręgi kamienne i kurhany.
Spis treści |
[edytuj] Historia kontaktów ze Skandynawią
Kontakty ludności ze Skandynawii z ludnością zamieszkującą wówczas Pomorze (ludność kultury łużyckiej) sięgają czasów wczesnych bo ok. 1300 r.p.n.e. W zasadzie jedynym ograniczeniem kontaktów była zdolność pokonania morza. Ludność kultury łużyckiej opuściła swoje ufortyfikowane grody już w IVw. p.n.e. Goci i Gepidzi natomiast znaleźli się na Pomorzu przybywając z obszaru dzisiejszej południowej Szwecji w I w.n.e. Tworzyli z tubylczą ludnością spoistą kulturę zwaną kulturą wielbarską.
[edytuj] Wędrówka Gotów i Gepidów
Drogę przebytą pomiędzy I-Vw. przez Gotów i Gepidów znaczą kamienne kręgi i kurhany. Zachowało się wiele cmentarzysk ale nie wszystkie jakie znajdowały się niegdyś na Pomorzu. Obrządek pogrzebowy tego ludu spowodował właśnie taki wygląd cmentarzysk. Wykonane przez archeologów zdjęcia jeszcze w 1947 roku w Węsiorach pokazują również otwarte groby (bo takie były). Muzeum Archeologiczne w Gdańsku udostępnia w swoich gablotach bardzo dużo zabytków znalezionych w cmentarzysku w Węsiorach. Podobna biżuteria i przedmioty codziennego użytku są udostępniane w muzeum w Toledo (Hiszpania)- tam właśnie dotarli Goci i Gepidzi szukając swojego miejsca do życia.
[edytuj] Opis cmentarzyska
Na cmentarzysku są następujące formy nagrobków:
- kręgi kamienne,
- kurhany z kręgami koncentrycznymi,
- kurhany ze stelami i bez nich,
- groby płaskie ze stelarni i bez nich.
W powyżej wymienionych obiektach stosowano następujące rodzaje pochówka:
- groby popielnicowe czyste i obsypane szczątkami stosu,
- groby jamowe z czysto przemytymi kośćmi lub ze zsypanym stosem,
- groby szkieletowe,
- groby z popieliskiem.
Najciekawszymi obiektami są niewątpliwie kręgi, znane także z terenów północnej Europy, z Norwegii (z prowincji: Hordaland, Rogaland, Yest-Agder, Aust-Agder, Yestfold i Ostfold), z Niemiec (z północno-zachodniej i zachodniej Meklemburgii) i z Polski (z Pomorza Wschodniego oraz Mazur).
Problem funkcji kręgów został już w zasadzie rozstrzygnięty. Z prac badaczy skandynawskich i z pracy J. Kmiecińskiego wynika, że kręgi stanowiły formę nagrobków. Nie wyklucza to jednak innych ich funkcji.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Literatura
- Jerzy Kmieciński, Magdalena Blombergowa, Krzysztof Walenta, [w:] PRACE I MATERIAŁY MUZEUM ARCHEOLOGICZNEGO I ETNOGRAFICZNEGO W ŁODZI, 1966, Seria archeologiczna, Nr 12
- Jerzy Kmieciński; NIEKTÓRE ZAGADNIENIA WĘDRÓWKI GOTÓW W ŚWIETLE DOTYCHCZASOWYCH BADAŃ ORAZ W ŚWIETLE WYKOPALISK W WĘSIORACH W POW. KARTUSKIM, [W:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, Seria I, zeszyt 8. Łódź 1958, s. 37-49
- Andrzej Kokowski; ZAGADNIENIA KRĘGÓW KAMIENNYCH W ŚRODKOWEJ STREFIE POJEZIERZA POMORSKIEGO, [w:] ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS, FOLIA ARCHAEOLOGICA 8, 1987
- Jerzy Strzelczyk; GOCI- RZECZYWISTOŚĆ I LEGENDA, PIW W- WA 1984
- Herwig Wolfram; Geschichte der Goten. Entwurf einer historischen Ethnographie, C.H. Beck, 1. Aufl. (München 1979), 2. Aufl. (1980), unter dem Titel: Die Goten. Von den Anfängen bis zur Mitte des sechsten Jahrhunderts. 3. und 4. Aufl. (1990/2001), Italienische, amerikanische, französische und russische Übersetzungen. Überarbeitet und gekürzt als Beck'sche Sonderausgabe (München 1983).