Ugoda w Białej Cerkwi

Z Wikipedii

Ugoda w Białej Cerkwi - traktat między Rzeczpospolitą a Kozakami, wymuszona na obu stronach powstaniem Chmielnickiego i bitwą pod Beresteczkiem. Polacy nie mieli możliwości całkowitego zduszenia powstania, Kozacy zaś potrzebowali miesięcy spokoju dla odbudowy sił.

Wkrótce po kolejnej bitwie, pod Białą Cerkwią, 28 września 1651 roku w tymże miasteczku Bohdan Chmielnicki i Mikołaj Potocki podpisali traktat (ugodę), zmniejszającą rejestr kozacki o połowę, do 20 tysięcy i zakazujący Kozakom przebywania poza województwem kijowskim, które jako jedyne już miało cieszyć się kozacką autonomią. Polscy magnaci i szlachta uzyskali prawo powrotu do swoich majątków. Chmielnicki obiecał zrezygnować z sojuszu z Tatarami Krymskimi, jak również z prowadzenia samodzielnej polityki zagranicznej w ogóle. W kwestii wyznaniowej ugoda potwierdzała prawosławnym prawo do posiadania przez nich obiektów religijnych w Kijowie oraz, z drugiej strony, gwarantowała wolność wyznaniową dla ludności unickiej.

Ugoda okazała się krótkotrwała. Tak naprawdę, nie zadowalała żadnej ze stron. Szczególnie dotkliwą porażką była dla Kozactwa, które traciło poprzedni stan posiadania uzyskany po ugodzie zborowskiej. Chmielnicki ani myślał wyrzec się planów budowy państwa ukraińskiego. Wkrótce potem wojna została wznowiona.