Toskania
Z Wikipedii
Toskania | |
---|---|
Flaga regionu | |
Podstawowe dane: | |
Stolica: | Florencja |
Powierzchnia: | 22 990 km² |
Ludność: | 3 516 296 |
Gęstość zalud.: | 153 os./km² |
Dane administracyjne: | |
Prowincje: | |
Gminy: | 287 |
Położenie regionu |
Toskania (wł. Toscana) – kraina historyczna i region administracyjny w środkowych Włoszech.
Spis treści |
[edytuj] Informacje ogólne
- stolica: Florencja (wł. Firenze) (425,8 tys. mieszkańców)
- liczba mieszkańców: około 3,5 mln.
- powierzchnia: 22 990 km²
- gęstość zaludnienia: 155 os./km²
- ważniejsze miasta: wszystkie stolice prowincji oraz Prato i Volterra
[edytuj] Geografia
Toskania graniczy na północy z Ligurią i Emilią-Romanią, na wschodzie z Umbrią i Marche, na południu z Lacjum a od zachodu sięga do wybrzeży Morza Tyrreńskiego.
Do Regionu należą także wyspy archipelagu toskańskiego, m.in.: Elba (223,5 km²), Montecristo, Capraia, Gorgona, Pianosa, Giglio (21,2 km²).
Toskania obejmuje zachodnie zbocza Apeninów, Kotlinę Toskańską, oraz Pogórze Toskańskie, przecięte licznymi dolinami rzek. Większość regionu to teren wyżynny (67%) i górski (25%), niziny zajmują jedynie 8% powierzchni.
- Najwyższe szczyty: Monte Prado 2050 m, Monte Pisanino 1946 m, Corno alle Scale 1945 m
- Rzeki: Arno (241 km), Ombrone (161 km), Serchio (111 km), Albegna, Cecina, Magra, Sieve
- Najważniejsze jeziora: Laguna di Orbetello (26,2 km²), Lago di Massaciuccoli (6,9 km²), Lago di Chiusi (3,9 km²), Lago di Montepulciano (1,9 km²)
[edytuj] Prowincje
Toskania dzieli się na 10 prowincji:
- prowincja Livorno
- prowincja Piza (Pisa)
- prowincja Arezzo
- prowincja Pistoia
- prowincja Florencja (Firenze)
- prowincja Lukka (Lucca)
- prowincja Grosseto
- prowincja Massa-Carrara (Massa i Carrara)
- prowincja Prato
- prowincja Siena
[edytuj] Gospodarka
Region jest przemysłowo-rolniczy. Uprawiane są głównie: zboża, ziemniaki, bób, karczochy, winorośla, sady oliwne, brzoskwinie, śliwki, rośliny pastewne i inne. Znacząca jest produkcja wina (zobacz wina włoskie) i oleju z oliwek. Hoduje się: bydło, trzodę chlewną, kozy i owce. Także jest praktykowane rybołówstwo i leśnictwo.
Przemysły głównie drobny i średni, z bardzo wysoko postawionym rzemieślnictwem, główne: włókienniczy, maszynowy, metalowy i hutnictwo. Wydobycie pirytów, rudy rtęci, marmuru, cynku, ołowiu.
[edytuj] Historia
Toskania to także kraina historyczna, zwana początkowo Etrurią i zamieszkana przez Etrusków, podbita przez Rzymian weszła w skład Imperium Rzymskiego (281 p.n.e.). Od 406 n.e. podbijana przez najeżdżające kolejno na Italię plemiona germańskie. Od 553 pod panowaniem Bizancjum, od 568 - Longobardów, od 776 - Franków jako marchia. Od wieku X do XI wyodrębniały się komuny Lukki, Sieny, Florencji i inne. Od XV w. podporządkowana Florencji i władającym w niej Medyceuszom. Od 1738 pod panowaniem Habsburgów i Francuzów. Od 22 marca 1860 roku weszła w skład zjednoczonych Włoch.
Dialekt toskański stał się podstawą dla języka włoskiego.
[edytuj] Turystyka
Region jest jednym z najważniejszych centrów turystyki na świecie. Regionalna kuchnia i wina cieszą się dużą popularnością, szeroko rozwinięta agroturystyka dysponuje bogatą bazą noclegową. Wiele zabytków klasy zerowej i światowej sławy muzea przyciągają zwiedzających z całego świata. Łagodny klimat zezwala na dość długi sezon turystyczny, który trwa od Wielkanocy do października.
Słynnymi toskańczykami są: Gajusz Cilniusz Mecenas, Leonardo da Vinci, Giorgio Vasari, Andrea Del Verrocchio, Piero Della Francesca, Jacopo Della Quercia, Wawrzyniec Wspaniały, Benvenuto Cellini, Rafael Santi, Niccolò Machiavelli, Michał Anioł, Giambologna, Guido Monaco, Baccio Bandinelli, Sandro Botticelli, Bartolomeo Ammanati, Dante Alighieri, Giovanni Boccaccio i Francesco Petrarca.
[edytuj] Ciekawostki
W Pizie w 1564 przyszedł na świat słynny fizyk i badacz przyrody Galileusz. Wszedł on w konflikt z Kościołem z powodu uznawanego wtedy za błędne twierdzenia, że Ziemia obraca się wokół Słońca.
Z powodu obsunięcia się podłoża dzwonnica katedry w Pizie zaczęła się przechylać już 800 lat temu. Mimo to "Krzywa Wieża" stoi do dziś.
W Galleria dell'Accademia we Florencji znajduje się chyba najsłynniejszy posąg świata – Dawid Michała Anioła.
[edytuj] Linki zewnętrzne
Abruzja • Apulia • Basilicata • Emilia-Romania • Kalabria • Kampania • Lacjum • Liguria • Lombardia • Marche • Molise • Piemont • Toskania • Umbria • Wenecja Euganejska
Regiony autonomiczne
Friuli-Wenecja Julijska • Sardynia • Sycylia • Trydent-Górna Adyga • Valle d'Aosta