Tomanowy Wierch Polski
Z Wikipedii
Tomanowy Wierch Polski | |
Tomanowy Wierch i Smreczyński Wierch |
|
Państwo | Polska / Słowacja, Europa |
Pasmo | Tatry, Karpaty |
Wysokość | 1977 m n.p.m. |
Wybitność | 178 m |
Data zdobycia | 1838 |
Pierwsze wejście | Ludwik Zejszner |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Tomanowy Wierch Polski (słow. Poľská Tomanová) – szczyt o wysokości 1977 m, leżący w załamaniu głównego grzbietu Tatr, po którym biegnie granica polsko-słowacka. Dawniej nazywany był Tomanową Polską. Od Ciemniaka w Czerwonych Wierchach oddzielony jest mniejszym wierzchołkiem Suchego Wierchu Tomanowego i Tomanową Przełęczą. W kierunku na zachód tworzy krótką grań zakończoną szczytem Tomanowej Kopy. Zbudowany jest zalaskitów i skał metamorficznych, a jego zbocza są wybitnie kamieniste. Na północny zachód jego stoki opadają do Doliny Tomanowej, na południowy wschód do słowackiej Doliny Tomanowej Liptowskiej i Doliny Hlina. Spod wierzchołka do Doliny Hlina opada głęboki Szeroki Żleb. W podszczytowych partiach góry znajduje się kilka płytkich kotłów polodowcowych, z których największy leży po stronie polskiej, w górnej części Doliny Tomanowej, tzw. Sucha Dolina Tomanowa.
Nazwa szczytu znana jest od dawna. W 1615 r. w nadaniach królewskich istnieje nazwa Tomanowa Góra. Pierwsze odnotowane wejście na szczyt – Ludwik Zejszner w 1838 r., pierwsze wejście zimowe – narciarze ZON w 1910 r. Szczyt i cały jego obszar stanowią ścisły rezerwat przyrody i są niedostępne turystycznie.
[edytuj] Bibliografia
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka Encyklopedia Tatrzańska. Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
- Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1: 25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-36-5.
Huciańska Przełęcz • Biała Skała • Siwa Kopa • Siwy Wierch • Palenica Jałowiecka • Zuberski Wierch • Mała Brestowa • Brestowa • Skrajna Salatyńska Przełęcz • Salatyn • Pośrednia Salatyńska Przełęcz • Mały Salatyn • Salatyńska Kopa • Przełęcz pod Dzwonem • Spalona • Spalona Przełęcz • Pachoł • Banikowska Przełęcz • Banówka • Przełęcz nad Zawratami • Hruba Kopa • Hruba Przehyba • Trzy Kopy • Smutna Przełęcz • Rohacz Płaczliwy • Rohacka Przełęcz • Rohacz Ostry • Jamnicka Przełęcz • Wołowiec • Dziurawa Przełęcz • Łopata • Niska Przełęcz • Jarząbczy Wierch • Jarząbcza Przełęcz • Kończysty Wierch • Starorobociańska Przełęcz • Starorobociański Wierch • Gaborowa Przełęcz • Błyszcz • Pyszniańska Przełęcz • Kamienista • Hlińska Przełęcz • Smreczyński Wierch • Smreczyńska Przełęcz • Tomanowy Wierch • Tomanowa Przełęcz • Ciemniak • Mułowa Przełęcz • Krzesanica • Litworowa Przełęcz • Małołączniak • Małołącka Przełęcz • Kopa Kondracka • Przełęcz pod Kopą Kondracką • Suchy Wierch Kondracki • Gładki Przechód • Suche Czuby Kondrackie • Goryczkowa Czuba • Goryczkowa Przełęcz Świńska • Pośredni Goryczkowy Wierch • Goryczkowa Przełęcz nad Zakosy • Kasprowy Wierch • Sucha Przełęcz • Beskid • Liliowe