Teatr amatorski

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.

Teatr amatorski, teatr ludowy, oznacza widowiska realizowane przez wykonawców, którzy nie mają wykształcenia aktorskiego. Teatr nie jest zazwyczaj głównym zajęciem aktorów-amatorów, a traktowany jest przez nich raczej jako hobby.

[edytuj] Rys historyczny

Na początku w Polsce istniał teatr średniowieczny, aż do końca XVIII wieku. Potem na dworach magnackich utworzyły się teatry zawodowe, półzawodowe lub amatorskie, a na dworach szlacheckich - tylko amatorskie. W połowie XIX wieku amatorska forma teatru szybko się rozwijała. Teatr amatorski ddgrywał dużą rolę w budowaniu świadomości narodowej i podtrzymaniu kultury polskiej w czasach zaborów. Często się zdarzało, że granica pomiędzy amatorami, a zawodowcami zacierała się pod względem doboru repertuaru, czy zastosowania techniki zawodu aktorskiego.

Pod koniec wieku XIX można było zaobserwować rozwój Teatru Ludowego na terenach wiejskich. Dochodziło często do dużych widowisk, spektakli plenerowych z udziałem kilkuset wykonawców. W 1919 roku powstał Związek Teatrów Ludowych, a w 1929 roku Jędrzej Cierniak założył Instytut Teatrów Ludowych w Warszawie. W latach dwudziestych na wsi dochodzi do największego rozkwitu teatru, powstało ponad 10.000 zespołów, prezentujących się przy każdej nadarzającej się okazji, jak: okoliczności państwowe, rocznice, święta, itd.

Po II wojnie światowej w miastach również dochodzi do rozkwitu teatru ludowego. powstają zespoły przy parafiach i partiach lewicowych, zwanych partiami robotniczymi. PRL upowszechnia ten rodzaj teatru, popiera i dofinansowuje, ale teatr amatorski jest odgórnie kontrolowany. Z czasem zlikwidowano wszystkie niezależne amatorskie zespoły istniejące przed wojną, prezentujące punkt widzenia niezgodny z linią partii. Zmiany w tym względzie nastąpiły dopiero po śmierci Stalina w 1956 roku. W 1962 roku zawiązuje się Związek Teatrów Amatorskich, a w 1972 przejmuje go Towarzystwo Kultury Teatralnej, które działa na bazie Instytutu Teatrów Ludowych z 1919 roku.

Pod koniec XX wieku teatry amatorskie przenoszą się pod skrzydła regionalnych Domów Kultury, choć zdarzają się przypadki niezależnej działalności teatrów amatorskich w żaden sposób z nimi nie związanych.

Obecnie w Polsce odbywa się wiele festiwali teatru amatorskiego. Do najstarszych z nich należą:

• Ogólnopolskie Spotkania Amatorskich Teatrów Jednego Aktora - Zgorzelec (w 2007 roku XXXVI edycja)
• Biesiada Teatralna. Konfrontacje Zespołów Teatralnych Małych Form - Horyniec Zdrój (w 2008 roku XXIX edycja)
• Ogólnopolskie Forum Teatrów Szkolnych w Poznaniu (odbywa się co dwa lata, w 2008 roku XIV edycja)